Investigation of Student Absenteeism in High Schools

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 63 - 95, 05.07.2024

Serdal Özgözgü , Hanife Güneş , Abdullah Alyaprak , Mustafa Faruk Arıkan , Bayram Günay , Ayşe Kanay

Öz

As in every education level, the first condition for the formal education process to be efficient in high school is to ensure the student's attendance at school. Student absenteeism in high schools has increasingly been seen as an important problem in recent years. Student absenteeism poses significant risks in terms of achieving the goals of the education system. This research aims to examine the reasons for student absenteeism and solution suggestions in high schools from the perspectives of students, teachers and parents. The population of the research consists of all high school students, teachers and parents in the Karabağlar district of Izmir. Quantitative and qualitative research approaches were used in the research. In order to collect quantitative data in the study, the Reasons for Absence Survey student and teacher form, the absenteeism information form developed by the researchers for document review, and the interview forms developed by the researchers to collect qualitative data were used. In the research, frequency, percentage and average scores were calculated. As a result of the research, according to students, teachers and parents, personal reasons were the most influential on student absenteeism. In this sense, health and sleep problems lead to absenteeism. In the second place as the reasons for student absenteeism, students highlighted the reasons stemming from the teacher, and teachers highlighted the reasons stemming from the family. The research revealed that Vocational and Technical Anatolian High School students, male students and students in the 11th grade had higher absenteeism. Students and parents made suggestions to reduce absenteeism. In order to reduce absenteeism, it is recommended to increase social, sports and cultural activities in schools, rearrange school lesson hours and reduce the number of lessons.

Anahtar Kelimeler

High school, student, absenteeism

LİSELERDE ÖĞRENCİ DEVAMSIZLIKLARININ İNCELENMESİ

Öz

Her öğretim kademesinde olduğu gibi ortaöğretimde de örgün eğitim sürecinin verimli olmasının ilk koşulu öğrencinin okula devamının sağlanmasıdır. Ortaöğretim okullarında öğrenci devamsızlığı son yıllarda artan bir şekilde önemli bir sorun olarak görülmektedir. Öğrenci devamsızlığı, eğitim sisteminin amaçlarının gerçekleştirilmesi açısından önemli riskleri barındırmaktadır. Bu araştırma, öğrenci, öğretmen ve velilerin bakış açılarıyla liselerde öğrenci devamsızlık nedenlerini ve çözüm önerilerini incelenmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın evrenini İzmir ili Karabağlar ilçesindeki tüm lise öğrencileri, öğretmenleri, yöneticileri ve velileri oluşturmaktadır. Araştırma için nicel ve nitel araştırma yaklaşımları kullanılmıştır. Araştırmada nicel verileri toplamak amacıyla Devamsızlık Nedenleri Anketi öğrenci ve öğretmen formu, araştırmacılar tarafından doküman incelemesi amacıyla geliştirilen devamsızlık bilgi formu, nitel veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formları kullanılmıştır. Araştırmada frekans, yüzde ve ortalama puanlar hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda öğrenci, öğretmen ve velilere göre öğrenci devamsızlığına en çok kişisel nedenler etki etmiştir. Bu anlamda sağlık ve uyku sorunları devamsızlığa yol açmaktadır. Öğrenci devamsızlık nedenleri olarak ikinci sırada, öğrenciler öğretmenden kaynaklanan nedenleri, öğretmenler ise aileden kaynaklanan nedenleri ön plana çıkarmışlardır. Araştırmada Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri, erkek öğrenciler ve 11.sınıftaki öğrenciler daha yüksek devamsızlık yaptıkları ortaya çıkmıştır. Öğrenci ve veliler devamsızlığın azaltılması için önerilerde bulunmuşlardır. Devamsızlığın azaltılması için okullarda sosyal, sportif ve kültürel etkinliklerin artırılması, okul ders saatlerinin yeniden düzenlenmesi ve ders sayısının azaltılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Lise, Öğrenci, Devamsızlık

Kaynakça

• Akman Dömbekci, H. & Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 141-160.
• Allen, C. W., Diamond-Myrsten, S., & Rollins, L. K. (2018). School Absenteeism in Children and Adolescents. American family physician, 98(12), 738–744.
• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142.
• Ataman, A. (2001) Sınıf içinde karşılaşılan davranış problemleri ve bunlara karşı geliştirilen önlemler. L. Küçükahmet (Ed.), Sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel.
• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem.
• Baki, A. & Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Broadwin, I. T. (1932). A contribution to the study of truancy. American Journal of Orthopsychiatry, 2(3), 253–259. https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1932.tb05183.x
• Dağ, A. (2018). Okul sosyal hizmeti bağlamında ilkokul ortaokul ve lise öğrencilerinin devamsızlık problemleri. Akademik Hassasiyetler, 5(9), 171-194.
• Dekkers, H. & Claassen, A. (2001). Dropouts: Disadvantaged by definition? A study of the perspective of very early school leavers. Studies in Educational Evaluation. 27. 341-345. ISSN-0191-491X
• Eklund, K., Burns, M., Oyen, K., DeMarchena, S. & McCollom, E. (2020). Addressing Chronic Absenteeism in Schools: A Meta-Analysis of Evidence-Based Interventions. School Psychology Review. 51. 1-17. 10.1080/2372966X.2020.1789436.
• Erjem, Y. (2005). Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: lise öğretmenleri üzerine sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (4), 395-417. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tebd/issue/26122/275175
• Foley, K., Gallipoli, G., & Green, D. A. (2014). Ability, parental valuation of education, and the high school dropout decision. The Journal of Human Resources 49(4), 906-942. 10.1353/jhr.2014.0027.
• Girgin, S. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin devamsızlık nedenleri (Balıkesir İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gubbels, J., van der Put, C.E. & Assink, M. (2019). Risk Factors for School Absenteeism and Dropout: A Meta-Analytic Review. J Youth Adolescence 48, 1637–1667. https://doi.org/10.1007/s10964-019-01072-5
• Gül, S., Kıran, Ö. & Nasirsi, H. (2016). Ortaöğretim (lise) öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ve yeni ortaöğretim kurumları yönetmeliğinin öğrenci devamsızlıkları üzerindeki etkileri (Atakum ilçesi örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 925-933.
• Gökyer, N. (2012). Ortaöğretim okullarındaki devamsızlık nedenlerine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 913-938.
• Haarman, G. B. (2011) School Refusal Behaviour: Children Who Can’t or Won’t Go To School. Education and Consultation Press, Louisville.
• Hoşgörür, V. & Polat, M. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Okula Devamsızlık Nedenleri (Söke İlçesi Örneği). MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, s.25-42.
• Ingul, J.M., Klöckner, C.A., Silverman, W.K. & Nordahl, H.M. (2012), Adolescent school absenteeism: modelling social and individual risk factors. Child Adolesc Ment Health, 17: 93-100. https://doi.org/10.1111/j.1475-3588.2011.00615.x
• Kabapınar, Y. & Gümüşsoy, V. (2019). Eğitim, Özgürlük ve Tel Örgüler Bağlamında Okuldan Kaçmak: Gitmek mi Zor, Kalmak mı? . Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi , 10 (2) , 111-130 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/baebd/issue/50912/643382
• Kearney, C. A. (2008). School absenteeism and school refusal behavior in youth: A contemporary review. Clinical Psychology Review, 28(3), 451-471, https://doi.org/10.1016/j.cpr.2007.07.012.
• Kearney, C.A., & Graczyk, P.A. (2013). A Response to Intervention Model to Promote School Attendance and Decrease School Absenteeism. Child & Youth Care Forum, 43, 1 - 25.
• Klein, M., Sosu, E. M., & Dare, S. (2022). School Absenteeism and Academic Achievement: Does the Reason for Absence Matter? AERA Open, 8. https://doi.org/10.1177/23328584211071115
• Köse, N. (2014). Acarlar Beldesinde Okul Terkleri ve Devamsızlık Sorunu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İzleme ve Değerlendirme Raporu 2018.
• MEB (2019). Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı. Ankara: MEB Yayını. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/21161923_MEB_2019-2023_Stratejik_Plani.pdf
• MEB (2020). 2019 Yılı İdare Faaliyet Raporu. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/12144540_28191618_Milli_EYitim_BakanlYYY_2019_YYlY_Ydare_Faaliyet_Raporu_28.02.2020.pdf
• MEB (2022a). Güncel Eğitim Politikaları ve 20. Millî Eğitim Şûrası Tavsiye Kararları 3 Aralık 2021- 3 Mart 2022. Ankara.
• MEB (2022b). MEB 2022 Yılı Performans Programı. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_04/04135921_1_nisan_PP-2022.pdf
• Meng, Y. Y., Babey, S. H., & Wolstein, J. (2012). Asthma-related school absenteeism and school concentration of low-income students in California. Preventing chronic disease, 9, E98. https://doi.org/10.5888/pcd9.110312
• ODAP (2023). Ortaöğretimde Devam ve Okullaşma Oranlarının Artırılması Teknik Destek Projesi Mevzuat İnceleme Raporu. MEB. https://odap.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/07/R-1.2.1-LEGISLATION-REVIEW-REPORT_son_15.06.23.pdf
• Öcal, J. (2012). Türkiye’de Şartlı Nakit Transferleri: Nitel Analiz. UNESCO Sosyal Dönüşüm, Biyoetik ve Kamu Politikaları Konferansı 12-13 Nisan 2012, Ankara. https://www.unesco.org.tr/Content_Files/Content/Yayinlar/biyoetik_kamu_politikalari.pdf#page=41
• Önder, E. (2017). Ortaöğretimde Öğrenci Devamsızlığı Buna Dönük Okul Uygulamaları ve Önerilen Politikalar. Eğitim ve Bilim, 42(190), 361-378.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 32-44.
• Öztekin, Ö. (2013). Lise öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Pehlivan, Z. (2006). Resmi Genel Liselerde Öğrenci Devamsızlığı ve Buna Dönük Okul Yönetimi Politikaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Pehlivan, Z. (2011). Absenteeism at state high schools and related school management policies in Turkey (Ankara Case). Procedia- Social and Behavioral Sciences, 15, 3121-3126. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.04.257.
• Recepoğlu, E. & Sönmez, A. (2019). Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okulu Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenlerinin İncelenmesi (Kastamonu İli Örneği). I. Uluslararası Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Sempozyumu UBEST Tam Metin Bildiri Kitabı. 146-155
• Reid, K. (2004). Combating truancy and school absenteeism in Wales: The latest developments. Welsh Journal of Education, 12 (2), 13-34.
• Rumberger, R. W., & Lim, S. A. (2008). Why Students Drop Out of School: A Review of 25 Years of Research. Santa Barbara, CA: California Dropout Research Project.
• Smyth, E. (1999) Pupil Performance, Absenteeism and School Drop-out: A Multi-dimensional Analysis, School Effectiveness and School Improvement, 10:4, 480-502, DOI: 10.1076/sesi.10.4.480.3496
• Sönmez, A. (2019). Mesleki ve teknik ortaöğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi (Kastamonu ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Strand, A. M. & Granlund, M. (2014). The school situation for students with a high level of absenteeism in compulsory school: Is there a pattern in documented support?. Scandinavian Journal of Educational Research, 58(5), 551–569.
• Sürücü, A. & Ünal, A. (2018). Öğrenci Motivasyonunu Artıran ve Azaltan Öğretmen Davranışlarının İncelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches , 8 (14) , 253-295 . DOI: 10.26466/opus.404122
• Şahin, Ş., Arseven, Z. & Kılıç, A. (2016). Causes of Student Absenteeism and School Dropouts. International Journal of Instruction, 9(1), 195-210.
• Şanlı, Ö., Altun, M. & Tan, Ç. (2015). Okula devamsızlık yapan öğrencilerin devamsızlık sebeplerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 161-177.
• Şimşek, A. (2018). Araştırma Modelleri. A. Şimşek (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (80-107). Anadolu Üniversitesi.
• Teasley, M. L. (2004). Absenteeism and truancy: Risk, protection, and best practice implications for school social workers. Children & Schools, 26 (2), 117-127.
• Tunca, E., Kesbiç, K. & Gencer, E., G. (2021). Eğitim izleme raporu 2021: Öğrenciler ve eğitime erişim. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogrenciler-ve-egitime-erisim/
• Uzun, K. & Kemerli, Ş. (2019). Ortaöğretim Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenleri: Fethiye İlçesi Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 1-19.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, M. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık sebeplerinin araştırılması (Elazığ ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
• Yılmaz, K., Şahbaz, O., Demirciler, V. O., Alıç, U. & Koca, M. (2020). Türkiye’de Öğrenci Devamsızlığı İle İlgili Nitel Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (3) , 1440-1460 . DOI: 10.33206/mjss.672506
• Zhang, M. (2003), Links Between School Absenteeism and Child Poverty. Pastoral Care in Education, 21: 10-17. https://doi.org/10.1111/1468-0122.00249