Abstract
İkinci Yeni şairleri, uzak, yoğun ve serbest çağrışımlı imgeler kullanmaları, kapalı ve muğlak bir anlatımı benimsemeleri ile Türk şiirine tartışmaları uzun yıllar devam edecek yeni bir poetik anlayış getirirler. Sezai Karakoç’un İkinci Yeni şairleri arasında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği de güncelliğini koruyan bir tartışmadır. Ancak Sezai Karakoç da imgelerin kuruluşu, verili dilin kullanım biçimi, modern hayata başkaldırı ve kapalı anlatımın benimsenmesi gibi poetik özellikler bakımından İkinci Yeni’nin öncü şairleri arasında yer almaktadır. Dünya görüşleri ve hayatı anlamlandırma biçimleri bakımından farklı bir bağlamda yer alsalar da Sezai Karakoç’un estetik tutumu ile İkinci Yeni şairlerinin estetik tutumları ve şiir dilini kullanış biçimleri pek çok ortak noktada buluşmaktadır. Zira Sezai Karakoç da diğer İkinci Yeni şairleri gibi şiirlerinde yaşadığı çağın bunaltılarını, huzursuzluklarını, uyumsuzluklarını, tedirginliklerini ve bireyi etkisi altına alan dayatmalarını derin ve yoğun anlamlar içeren metaforik ve imgesel söylemler aracılığıyla dile getirir. Sezai Karakoç’un yoğun imgelerle kurulan şiirlerinde, içinde yaşanılan çağın ve modern kent hayatının eleştirisi; kapitalizmin etkileri, mimarinin dönüşümü, bireyin yozlaşması ve asli gerçekliğinden uzaklaşması bağlamında yansıtılırken geleneksel, İslamî ve metafizik unsurlar merkeze alınır. İkinci Yeni şiirinin öncülerinden olan Edip Cansever, Turgut Uyar ve Cemal Süreya’nın şiirlerinde ise modern hayatın eleştirileri, modern ve kentli bireyin kendine yabancılaşması ve dinmek bilmeyen bir uğultuya dönüşen varoluşsal kaygılarla, bunaltılarla boğuşması üzerinden aktarılır. Bu bağlamda Sezai Karakoç’un şiirlerindeki modernlik eleştirisi, Edip Cansever, Turgut Uyar ve Cemal Süreya’nın modernlik eleştirilerinde olduğu gibi bunaltı, uyumsuzluk ve huzursuzluk gibi yıkıcı duygu durumlarını yansıtmakla birlikte dinî ve metafizik bir içerik barındırması yönüyle daha farklı anlam alanlarına işaret etmektedir.
Bu çalışmada Sezai Karakoç’un şiirlerinde yoğun olarak kullandığı imgeler ile Edip Cansever, Turgut Uyar ve Cemal Süreya’nın şiirlerindeki imgelerin çağrışımları ve göndergeleri bakımından benzerlikleri tespit edilerek yorumlanacaktır. Çalışmanın kapsamından dolayı sadece örneklem olarak seçilen imgelere odaklanılacaktır.
Keywords
References
- ANDI, M. F. (2010). Güneşe Tutulan Ayna. İstanbul: Hat Yayınevi.
- CANSEVER, E. (1998). “Edip Cansever’le Konuştum, Erdal Öz”. Gül Dönüyor Avucumda, İstanbul: Adam Yayınları.
- CANSEVER, E. (2011a). Sonrası Kalır I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- CANSEVER, E. (2011b). Sonrası Kalır II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- CÖNTÜRK, H. (2006). Çağının Eleştirisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- EROĞLU, E. (2010) “Sezai Karakoç’un Şiiri”. Sezai Karakoç, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
- HÜKÜM, M. (2015). “Modern ve Postmodern Tavır Karşısında Sezai Karakoç” Medeniyetin Burçları Sezai Karakoç Kitabı. (Ed. Ali Dursun), Kayseri: Medeniyetin Burçları Vakfı Yayınları, s. 63-74.
- HÜKÜM, M. (2016) “Sezai Karakoç’un Gemisi ve Üstünde Yorulan Kartal”, Bizim Külliye Üç Aylık Sanat ve Edebiyat Dergisi, S. 68, s. 24-27.
- KANTER, B. (2013). Şiirsel Kimlikten Mekânsal Sınırlara İkinci Yeni Şairlerinin Mekân Algısı, İstanbul: Okurakademi Yayınları. KARACA, A. (2005). İkinci Yeni Poetikası. Ankara: Hece Yayınları.
- KARAKOÇ, S. (2011). Gün Doğmadan. İstanbul: Diriliş Yayınları.
- KARATAŞ, T. (2021). Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç. İstanbul: İz Yayınları.
- OKTAY, A. (2008). İmkânsız Poetika. İstanbul: İthaki Yayınları.
- ÖCAL, O. (2013). Bir Şair Bir Antigonist Tavır Edip Cansever. Ankara: Akçağ Yayınları.
- SARIKAYA, O. (2014) İkinci Yeni’nin Boy Aynası. Ankara: Hece Yayınları.
- SÜREYA, C. (2009). Sevda Sözleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- TUNÇ, G. (2022). Sezai Karakoç’un Şiirlerinde Hatırlamanın İşlevi, Söylem Filoloji Dergisi, C. 5, S.1, 21- 29.
- UYAR, T. (2009). Büyük Saat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Abstract
References
- ANDI, M. F. (2010). Güneşe Tutulan Ayna. İstanbul: Hat Yayınevi.
- CANSEVER, E. (1998). “Edip Cansever’le Konuştum, Erdal Öz”. Gül Dönüyor Avucumda, İstanbul: Adam Yayınları.
- CANSEVER, E. (2011a). Sonrası Kalır I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- CANSEVER, E. (2011b). Sonrası Kalır II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- CÖNTÜRK, H. (2006). Çağının Eleştirisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- EROĞLU, E. (2010) “Sezai Karakoç’un Şiiri”. Sezai Karakoç, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
- HÜKÜM, M. (2015). “Modern ve Postmodern Tavır Karşısında Sezai Karakoç” Medeniyetin Burçları Sezai Karakoç Kitabı. (Ed. Ali Dursun), Kayseri: Medeniyetin Burçları Vakfı Yayınları, s. 63-74.
- HÜKÜM, M. (2016) “Sezai Karakoç’un Gemisi ve Üstünde Yorulan Kartal”, Bizim Külliye Üç Aylık Sanat ve Edebiyat Dergisi, S. 68, s. 24-27.
- KANTER, B. (2013). Şiirsel Kimlikten Mekânsal Sınırlara İkinci Yeni Şairlerinin Mekân Algısı, İstanbul: Okurakademi Yayınları. KARACA, A. (2005). İkinci Yeni Poetikası. Ankara: Hece Yayınları.
- KARAKOÇ, S. (2011). Gün Doğmadan. İstanbul: Diriliş Yayınları.
- KARATAŞ, T. (2021). Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç. İstanbul: İz Yayınları.
- OKTAY, A. (2008). İmkânsız Poetika. İstanbul: İthaki Yayınları.
- ÖCAL, O. (2013). Bir Şair Bir Antigonist Tavır Edip Cansever. Ankara: Akçağ Yayınları.
- SARIKAYA, O. (2014) İkinci Yeni’nin Boy Aynası. Ankara: Hece Yayınları.
- SÜREYA, C. (2009). Sevda Sözleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- TUNÇ, G. (2022). Sezai Karakoç’un Şiirlerinde Hatırlamanın İşlevi, Söylem Filoloji Dergisi, C. 5, S.1, 21- 29.
- UYAR, T. (2009). Büyük Saat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | August 25, 2022 |
| Published in Issue | Year 2022 |