Karadeniz’in Kuzeyinde İskit-Grek İlişkileri

Year 2024, Volume: 18 Issue: 35, 39 - 52, 15.12.2024

Eda Durmuş

https://doi.org/10.19060/gav.1598490

Abstract

Orta Asya’da MÖ 800 yıllarında bir kuraklık yaşandı. Bu nedenle İskitler doğudan batıya göç etti ve Karadeniz’in kuzeyindeki bozkırlara geldi. Grekler ise koloni kurmak amacıyla Karadeniz’e ulaştı. Bu esnada Grekler Karadeniz’in hem güneyinde hem de kuzeyinde koloni şehirleri kurdu. Bu gelişmeler sonucunda İskitler ve Grekler arasında ilişkiler başladı. Karadeniz’in kuzeyinde İskit egemenliğinden sonra Sarmat egemenliği başladı. Sarmat egemenliği döneminde de İskit ve Grek ilişkileri devam etti. İki toplum arasında iktisadi, askerî ve kültürel ilişkiler oldu. Grek kolonistler İskitlerden ihtiyaçları olan malları aldılar. İskitlere ise ihtiyaçları olan malları sattılar. İskit ülkesinden en fazla buğday ihraç edildi. Diğer ihraç malları arasında sığır, deri ve kürk bulunuyordu. İskit ülkesine Grek malları ve zanaat ürünleri ihraç ediliyordu. Bunların başında zeytinyağı ve şarap geliyordu. İskit askerî gücünü ve İskitlerin ok atıcılıktaki başarısını bilen Grekler, Atina şehrinin korumasında İskit okçularından yararlandılar. İskitler gelenek ve göreneklerine çok bağlıydılar. Dış kültür etkileri ve karşılıklı kültürel etkileşime kapalıydılar. Buna rağmen İskitlerden Grek kültür çevresine gidenler oldu. Kendi kültürlerini anlatma ya da kendi kültürleriyle Grek kültürünü karşılaştırma imkânı buldular. Bu çalışmada İskitler ile Grekler arasında gerçekleşen ilişkiler iktisadi, askerî ve kültürel boyutuyla ortaya konulmaya çalışıldı.

Keywords

İskitler, Grekler, Karadeniz, Kültür, Ticaret

References

• AKARCA, Aşkıdil, Şehir ve Savunması, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1987.
• BAYRAKDAR, Mehmet, Yunanistan’da Saka Türk’ü Üç Filozof, Akçağ Yayınları, Ankara 2013.
• DEMİR, Muzaffer, 2002, “İskitli Okçuların Atina’ya Getiriliş Tarihi Üzerine Yeni Bir Yorum (M.Ö. 5. yüzyıl)”, Belleten, Cilt LXV, Sayı 244, s. 905- 910.
• DURMUŞ, İlhami, “Tuna Nehri Çevresinde İskit ve Sarmatlar”, Gazi Türkiyat, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, CİLT 1, Sayı 4, 2009, s. 11- 19.
• DURMUŞ, İlhami, Sarmatlar, Akçağ Yayınları, Ankara 2012.
• DURMUŞ, İlhami, İskitler, Akçağ Yayınları, Ankara 2017.
• EBERHARD, Wolfram, Çin Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1987.
• GRAKOV, B. N., İskitler, (Çev. Ahsen Batur), Selenge Yayınları, İstanbul 2006.
• HARMATTA, John, Studies on the History of the Sarmatians, Budapest: Pazmany Peter Thdomanyegyetemi Görög Filologiai Intezet, Budapest 1950.