Sürtünmeli delme, dönen bir takım ile iş
parçası-takım ara yüzeyinde sürtünme sonucu oluşan ısının etkisiyle delik delme
yöntemidir. Bu yöntemin amacı, ince cidarlı saclarda, deliğin üst kısmında
oluşan çeper ve alt kısmında meydana gelen kovan için bağlantı uzunluğunun
artırılmasıdır. Çalışma için, otomotiv ve havacılık endüstrisinde yaygın olarak
kullanılan, t=2-10 mm kalınlıklarında A7075-T651 alaşımı ve St37 çelik saclar
seçilmiştir. Deneysel çalışmalar TYT400 freze tezgâhında devir sayısı n=1120
d/d, f=25 mm/dak ilerleme hızında yapılmıştır. Takım koniklik açısı θ=36°,
Ød=5, Ød=10, Ød=15, Ød=20 mm çaplarında
özel imal edilmiş yüksek hız çeliği (HSS) ve tungsten karbür (WC) takımlar
kullanılmıştır. Çalışma takım çapının ve malzeme kalınlığının kovan yüksekliği,
kovan çeper kalınlığı, mikro sertlik ve mikro yapı üzerindeki etkilerinin
araştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın sonucu olarak, A7075-T651
alaşımında en büyük kovan çeper kalınlığı hç=4,25 mm, en düşük kovan
çeper kalınlığı hç=0,965 mm, en yüksek kovan boyu ha=13,40
mm, en düşük kovan boyu ise ha=3,43 mm olarak elde edilmiştir. St37
çeliği için ise en büyük kovan çeper kalınlığı hç=4,25 mm, en düşük
kovan çeper kalınlığı hç=0,75 mm,
en yüksek kovan boyu ha=15,30 mm, en düşük kovan boyu ha=4,16
mm olmuştur. En yüksek mikrosertlik değeri; A7075-T651 alaşımı için 82,3 HV,
St37 çeliği için ise 183 HV olduğu tespit edilmiştir. Takım çapı ve malzeme
kalınlığının kovan çeper kalınlığı, kovan yüksekliği ve mikro sertlik üzerinde
önemli bir etkisinin olduğu gözlenmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | December 1, 2020 |
Submission Date | April 22, 2019 |
Acceptance Date | September 19, 2020 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 36 Issue: 1 |