Relation between contracts for works and services and work accidents, and rudiments regarding the material compensation arising from work accidents

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 83 - 94, 15.02.2021

İpek Temel , Ömer Asal

https://doi.org/10.30855/gjeb.2021.7.1.006

Öz

The concept of "work" is an important part of daily life and enables human beings to sustain their lives, and forms the building blocks of the system created to meet the demands of developing technology and innovations. Numerous contracts are made between individuals in working life, whether in writing or not. These employment contracts contain certain commitments and obligations in terms of the employee and the employer. That is to say, business contracts, which have their own types, shows some differences in terms of obligation to fulfill some obligations. Identity confusion experienced in the sharing of responsibilities of the parties and the fulfillment of the legislative provisions, specific to contracts with the purpose of working, may constitute the root cause of occupational accidents. In order to prevent this situation by determining the party responsibilities, it is necessary to distinguish between employment contracts and other contracts with the purpose of working correctly. In this study, work contracts and service contracts are considered as contracts that can be associated with work accident. It is discussed in the doctrine that royalty contracts, which do not have a special regulation, are similar in nature to sub-contracting contracts among the types of contracts that aim to work in some cases. In the study, mainly, specific to the specified contract types, the phenomenon of occupational accident will be addressed on the basis of party responsibilities and work pressure, the connection between the work accident and the type of the contract will be examined, and the principles regarding the calculation of financial compensation resulting from the work accident will also be included. It was aimed to raise awareness, since no study was found on the subject in the literature review conducted within the scope of the relationship between the liability confusion arising from contract types and occupational accidents.

Anahtar Kelimeler

work accidents, occupational safety and health, contracts for works and services

İş görme amacı güden sözleşme türleri ile iş kazası arasındaki ilişki ve iş kazasından doğan maddi tazminata ilişkin esaslar

Öz

“Çalışma” kavramı bir yandan günlük yaşantının önemli bir parçası olup insanoğlunun hayatını idame ettirmesine olanak sağlarken diğer yandan gelişen teknoloji ve yenilikler karşısındaki talebi karşılamak üzere oluşturulan sistemin yapı taşlarını oluşturmaktadır. Çalışma hayatında bireyler arasında yazılı olsun veyahut olmasın sayısız sözleşme yapılmaktadır. Yapılan bu iş sözleşmeleri çalışan ve çalıştıran (işveren) açısından bir takım taahhütler ve yükümlülükler içermektedir. Şöyle ki kendi içerisinde türleri olan iş sözleşmeleri, düzenlemeler ile getirilen bazı zorunlulukları yerine getirme yükümlülüğü bakımından birtakım farklılıklar göstermektedir. İş görme amacı güden sözleşmeler özelinde tarafların sorumluluk paylaşımlarında ve mevzuat hükümlerinin yerine getirilmesinde yaşanan kimlik karmaşası, meydana gelen iş kazalarının kök nedenini oluşturabilmektedir. Taraf sorumluluklarını belirlemek suretiyle bu durumun önüne geçmek üzere, iş sözleşmeleri ile iş görme amacı güden diğer sözleşmelerin ayrımının doğru yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, eser sözleşmeleri ve hizmet sözleşmeleri iş kazası ile ilişkilendirilebilecek sözleşmeler olarak değerlendirilmiştir. Hakkında özel bir düzenleme bulunmayan rödovans sözleşmelerinin de bazı durumlarda iş görme amacı güden sözleşme türlerinden nitelik olarak alt işverenlik sözleşmesine benzediği hususu doktrinde tartışılmaktadır. Çalışmada esas itibariyle, belirtilen sözleşme türleri özelinde, taraf sorumlulukları ve iş baskısı temeline dayanarak iş kazası olgusuna değinilecek, iş kazası ile sözleşmenin türü arasındaki bağlantı irdelenecek ve iş kazası neticesi ortaya çıkan maddi tazminat hesaplamalarına ilişkin esaslara da yer verilecektir. Sözleşme türlerinden kaynaklanan sorumluluk karmaşasının iş kazaları ile ilişkisi kapsamında gerçekleştirilen literatür taramasında konu ile ilgili olarak bir çalışmaya rastlanmamış olması nedeniyle, bir farkındalık oluşturmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

iş sağlığı ve güvenliği, iş kazası, iş görme amacı güden sözleşme

Kaynakça

• AKIN, L. (2013). İş Kazasından Doğan Tazminat Davalarında İşveren Kusurunun Belirlenmesinde Ölçüt. Çimento İşveren Dergisi, 27(6), 45.
• CEBE, M. S. (2020). Destekten Yoksunluk ve İş Göremezlik Tazminatı İle Aktüeryal Hesaplar. Ankara.
• CENGİZ, İ. (2017). İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki Sorumluluğu. 3rd Internatioal Congress on Political, Economic ans Social Studies (ICPESS) - 09-11 Nov. 2017, (s. 35-50).
• ÇANKAYA, O. G. (2014). Rödovans Alt İşverenlik Sözleşmesi Midir? Kamu İş, 13(3), 15.
• ÇAYIROĞLU, T. (2014, Kasım). ESER SÖZLEŞMESİ ve ALTİŞVEREN SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA İŞ KAZASI SORUMLULUK HALLERİ. https://www.academia.edu/ adresinden alındı
• ÇELİK, Ç. A. (2009). www.tazminathukuku.com. Ekim 27, 2020 tarihinde TazminatHukuku.Com: https://www.tazminathukuku.com/arastirma-yazilari/eser-sozlesmesi-yapim-bakim-onarim-ve-yukumlenim-sozlesmeleri.htm adresinden alındı
• ÇELİK, Ç. A. (2016). Can Zararlarının Tazminata Dönüştürülmesinde Sorunlar ve Yöntem Arayışları. Marmara Üiversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(3), 765 - 802.
• ÇELİK, Ç. A. Türk Hukukunda Ölüm ve Bedensel Zararlar Nedeniyle Maddi Tazminat Hesabı - Tazminat Hukuku. Ekim 24, 2020 tarihinde www.tazminathukuku.com: https://www.tazminathukuku.com/dosyalar/392_tazminat-hesaplari.pdf adresinden alındı
• EREN, F. (2009). Borçlar Hukuku Genel Hükümler (11 b.). İstanbul.
• Hacettepe Üniversitesi - Aktüerya Bilimleri Bölümü. (2020, Ekim 28). www.hacettepe.edu.tr: http://www.aktuerya.hacettepe.edu.tr/TurkiyeHayatTablolari.php adresinden alındı
• KARA, D. (2015). İş Sözleşmesi ve Benzer Sözleşmelerden Ayrılması. Yüksek Lisan Tezi.
• KARAKAŞ, F. T. (2006). Bedensel Bütünlüğü İhlal Edilen Ev Kadının Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Tazmin Talebi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 143-156.