Bizmut ve Kalay İçeren Atıklardan Altının Kazanımı

Year 2018, Volume: 4 Issue: 3, 216 - 222, 24.12.2018

Mehmet Şeref Sönmez , Rukiye Atay

Abstract

Bu çalışmada
mücevherat üretiminde uygulanan bir yöntem olan elektroform işlemi sonrasında
oluşan ve bizmut ve kalay içeren atıklardan altının geri kazanımı ile ilgili
bir yöntem geliştirilmiştir. Deneysel çalışmaların ilk aşamasında belli bir
boyut aralığına getirilen atık, kral suyu ile çözümlendirilmiştir. Kral suyu
ile çözümlendirmede en uygun şartlar; işlemin oda sıcaklığında, 1:10 K/S oranı
ile 5 dk karıştırma süresinde ve 600 dev.dk^-1 karıştırma hızı olarak
belirlenmiştir. Çözümlendirme sonrasında altının çözeltiye geçme verimi
%99,38’dir. İkinci aşamada çözeltide bulunan altın, kimyasal çöktürme
yöntemiyle NaH₂SO₃ kullanılarak kazanılmıştır. NaH₂SO₃’in
stokiyometrik miktarının 5 katı, 30 dk, 600 dev.dk^-1 ve 80 °C en uygun kimyasal çöktürme şartları olarak tespit
edilmiş ve çöktürme verimi %99,73 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen altın
çökeleği ergitilerek altın bulyonu haline getirilmiştir.

Keywords

Elektroform atıkları, Altın kazanımı, Kral suyu, Sodyum bisülfit

References

• [1] Syed. S., Recovery of gold from secondary sources-A review, Hydrometallurgy, 2012, 115-116, 30–51. DOI: 10.1016/j.hydromet.2011.12.012
• [2] Ramesh, A., Hasegawa, H., Sugimoto, W., Maki, T., Ueda, K., Adsorption of gold (III), platinum(IV) and palladium(II) onto glycine modified cross linked chitosan resin, Bioresource Technology, 2008, 99, 3801–3809. DOI: 10.1016/j.biortech.2007.07.008
• [3] Corti, C., Jewellery Manufacturing Technology, Ed. by Corti, C., Holliday, R., Gold Science and Applications, CRC Press, Boca Raton, 2010, 191-216.
• [4] Cui, J., Zhang, L., Metallurgical recovery of metals from electronic waste: a review, J. Hazard. Mater. 2008, 158, 228-256. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2008.02.001
• [5] Fleming, C.A., Hydrometallurgy of precious metals recovery. Hydrometallurgy, 1992, 30, 127-162. DOI: 10.1016/0304-386X(92)90081-A
• [6] Yap, C.Y., Mohamed, N., An electro-generative process for the recovery of gold from cyanide solutions, Chemosphere, 2007, 67, 1502-1510. DOI: 10.1016/j.chemosphere.2006.12.017
• [7] Young, J.P., Derek, J.F., Recovery of high purity precious metals from printed circuit boards, J. Hazard. Mater., 2009, 164, 1152-1158. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2008.09.043
• [8] Vinh, H.H., Jae-chun, L., Jinki, J., Huynh, T., Hai, Manis, K.J., Thiosulfate leaching of gold from waste mobile phones, J. Hazard. Mater., 2010, 178, 1115-1119. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2010.01.099
• [9] Feng, D., Van Deventer, J.S.J., Ammoniacal thiosulphate leaching of gold in the presence of pyrite, Hydrometallurgy, 2006, 82, 126-132. DOI: 10.1016/j.hydromet.2006.03.006
• [10] Aydin, A., Kaki, E., Aydin, A. A., Gold leaching by use of an N,N’-disubstituted thiourea. Sep. Sci. Technol., 2001, 36, 14, 3239-3251. DOI: 10.1081/SS-100107770
• [11] Karavasteva, M., Kinetics and deposit morphology of gold cemented on magnesium, aluminum, zinc, iron and copper from ammonium thiosulfate–ammonia solutions. Hydrometallurgy, 2010, 104, 119-122. DOI: 10.1016/j.hydromet.2010.04.007
• [12] Byoung, H.J., Yi, Y.P., Jeon, W.A., Seong, J.K., Tam, T., Myong, J.K., Processing of high purity gold from scraps using diethylene glycol di-N-butyl ether (dibutyl carbitol). Hydrometallurgy, 2009, 95, 262-266. DOI: 10.1016/j.hydromet.2008.06.006
• [13] Xin, H., Yanpin, W., Xuepin, L., Bi, S., Adsorptive recovery of Au3+ from aqueous solutions using bayberry tannin-immobilized mesoporous silica. J. Hazard. Mater., 2010, 183, 793-798. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2010.07.096
• [14] Young, J.P., Derek, J.F., Recovery of high purity precious metals from printed circuit boards. J. Hazard. Mater., 2009, 164, 1152-1158. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2008.09.043
• [15] Wenjuan, L., Yanmin, L., Fei, L., Kai, S., Wei, W., Yanzhao, Y., Extraction of gold (III) from hydrochloric acid solutions by CTAB/n-heptane/iso-amylalcohol/Na2SO3 micro-emulsion, J. Hazard. Mater., 2011, 186, 2166-2170. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2010.12.059
• [16] Byoung, H.J., Yi, Y.P., Jeon, W.A., Seong, J.K., Tam, T., Myong, J.K., Processing of high purity gold from scraps using diethylene glycol di-N-butyl ether (dibutyl carbitol). Hydrometallurgy, 2009, 95, 262-266. DOI: 10.1016/j.hydromet.2008.06.006
• [17] Shen, Y.F., Xue, W.Y., Recovery palladium, gold and platinum from hydrochloric acid solution using 2-hydroxy-4-sec-octanoyl diphenyl-ketoxime, Sep. Purif. Technol., 2007, 56, 278-283. DOI: 10.1016/j.seppur.2007.02.001
• [18] Navarro, R., Saucedo, I., Lira, M.A., Guibal, E., Gold (III) recovery from HCl solutions using amberlite XAD-7 impregnated with an ionic liquid (Cyphos IL-101) Sep. Sci. Technol., 2010, 45, 1950-1962. DOI: 10.1080/01496395.2010.493116
• [19] Erdem, B., İkincil Altın Kaynaklarıdan Altın Geri Kazanım Ve Rafinasyon Prosesinin Optimizasyonu, Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006, İstanbul.
• [20] Gürdal, B., Cila Ramatlarından Altın Geri Kazanımı Ve Optimizasyonu, Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008, İstanbul.
• [21] Atay, R., Düşük Miktarda Altın İçeren Bizmut-Kalay Atığından Altın Geri Kazanımı, Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2018, İstanbul.