Çalışma Hayatının Dönüşümü ve Çalışma Hayatında İş-Yaşam Dengesini Sağlamada Uzaktan Çalışmanın Rolü

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 201 - 218, 05.07.2024

İbrahim Yıldırımçakar , Zafer Kanberoğlu

https://doi.org/10.62001/gsijses.1497239

Öz

Sanayi devrimi ile başlayan teknolojik gelişmeler sosyo-ekonomik hayatta birçok değişim ve dönüşümün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Söz konusu bu değişimlerden biri de çalışma hayatında yeni çalışma modellerinden biri olan uzaktan çalışma modelidir. Uzaktan çalışma modeli ile çalışanların iş-yaşam dengesi de tartışma konusu olmuştur. Çalışanların iş tatmini ve iş-yaşam dengesini sağlamak söz konusu çalışanların iş verimlilikleri açısından önemli unsurlar olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı uzaktan çalışma kapsamında çalışanların iş-yaşam dengesini sağlamada etkili olan faktörlerin anket yöntemi ile elde edilen veriler aracılığıyla ortaya koymaktır. Bu çalışmada hedef kitle olarak uzaktan çalışan akademisyenler, bankacılar, öğretmenler, çağrı merkezi çalışanı ve yazılım mühendisleri olmak üzere 546 çalışandan anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Çalışmada Minnesota İş Tatmini Envanteri’nin yirmi soruluk kısa versiyonu kullanılmış olup, elde edilen veriler ise SPSS paket 23 programı ile T-Testi, ANOVA testleri ile analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Çalışma, İş-Yaşam Dengesi, İş Tatmini

Transformatıon Of Workıng Lıfe And The Role Of Remote Workıng In Ensurıng Work-Lıfe Balance In Workıng Lıfe

Öz

Technological developments that started with the industrial revolution have led to many changes and transformations in socio-economic life. One of these changes is the remote working model, which is one of the new working models in business life. The work-life balance of employees with the remote working model has also become a matter of discussion. Job satisfaction and ensuring work-life balance of employees are considered important elements in terms of their work productivity. The aim of this study is to reveal the factors that are effective in ensuring the work-life balance of employees within the scope of remote working, through data obtained through the survey method. In this study, data was collected by survey method from 546 employees, including academics, bankers, teachers, call center employees and software engineers who work remotely as the target audience. The twenty-question short version of the Minnesota Job Satisfaction Inventory was used in the study, and the data obtained was analyzed with T-Test and ANOVA tests with the SPSS package 23 program.

Anahtar Kelimeler

Remote Working, Work-Life Balance, Job Satisfaction

Kaynakça

• Alan, H., Köker, A. R. (2021). “Salgın Ve Uzaktan Çalışma Düzeninin Çalışanların Sosyal Ağ İlişkilerinin Değişimine Etkileri: Sistematik Yazın Taraması Ve Önermeler”. International Journal Of Management Economics & Business, 17(4), 1257-1279.
• Akın, A., Ulukök, E., & Arar, T. (2017). “İş-yaşam dengesi: Türkiye’de yapılan çalışmalara yönelik teorik bir inceleme”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 113-124.
• Arslan, G. T. (2018). “Çalışmanın Evrimi: Sanayi Toplumundan Sanayi Ötesi Topluma Geçiş”. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 145-162.
• Çelenk, H., Atmaca, M. (2010). “Esnek Çalışmanın İşgücü Maliyetlerine Ve Rekabet Gücüne Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), 187-202.
• Dikmen, A. A. (1995). “İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(03), 116-140.
• Dilek, S., Yılmaz, K. (2016). “Öğretmenlerin İşkoliklik Eğilimleri ile İş-Yaşam Dengeleri”. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 36-55.
• Guest, David E. 2002. “Perspevtives on the Study of Work-Life Balance”. Social Sciences Information, 41(2), ss.255-279. Gökkaya, Ö. (2014). “Yerel Yönetimlerde İş-Yaşam Dengesi Ve Çalışan Davranışı İlişkisinin İncelenmesi: Kocaeli Belediyeleri Örneği”. Elektronik Mesleki Gelişim Ve Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-18.
• Hatayama, M., Viollaz, M. And Winkler, H.(2020). “Jobs' Amenability To Working From Home: Evidence From Skills Surveys For 53 Countries”. World Bank Policy Research Working Paper, (9241), 1-30.
• ILO (2020a). COVID-19: Guidance For Labour Statistics Data Collection: Defining And Measuring Remote Work, Telework, Work At Home And Home-Based Work. [Https://Www.İlo.Org/Wcmsp5/ Groups/Public/---Dgreports/---Stat/Documents/Publicati On/Wcms_747075.Pdf]. (Erişim: 5 Şubat 2024).
• ILO (2020b). COVID-19 Ortamında Ve Sonrasında Uzaktan Çalışma Uygulama Kılavuzu. [Https://Www.İlo.Org/Wcmsp5/Groups/Public/---Europe/---Ro-Geneva/---İlo Ankara/Documents/Publication/Wcms_759299.Pdf]. (Erişim: 5 Şubat 2024).).
• Koçoğlu, C.M.(2015). “Akademik Personelin İş Tatmin Düzeyinin Ölçülmesi”. Odü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (Odüsobiad), 5(13), 16-35.
• Kocabaş, F. (2004). “Endüstri İlişkilerindeki Dönüşüm.” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10).
• Koruca, H. İ., & Boşgelmez, G. (2018). “İş Yaşam Dengesi ve Esnek Çalışma Sisteminin Çalışan Memnuniyetine Etkisinin Değerlendirilmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(4), 32-36.
• Kanberoğlu, Z., Yaşar, Ö. G. H., & Yıldırımçakar, İ. (2021). Sürdürülebilir Kalkınma Ve Endüstri 4.0 İlişkisi. Sosyal Bilimlerde Uluslararası Dijital Dönüşüm Konferansı Tam Metin Bildiri Kitabı, Beykent Üniversitesi, İstanbul, 2, 28.
• Kanberoğlu, Z., Yaşar, Ö. G. H., & Yıldırımçakar, İ. (2021). Beşerî Sermaye Piyasasının Gelişiminde Dijital Ekonominin Rolü. Sosyal Bilimlerde Uluslararası Dijital Dönüşüm Konferansı Tam Metin Bildiri Kitabı, Beykent Üniversitesi, İstanbul, 2, 17.
• Kanberoğlu, Z. (2023). Uzaktan Çalışmanın Ve İşyeri Ortamında Çalışmanın İş Tatmini Üzerindeki Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi. Journal Of Academic Opinion, 80-90.
• Kılıç, S. Ve Alkan, R. M. (2018). “Dördüncü Sanayi Devrimi Endüstri 4.0: Dünya Ve Türkiye Değerlendirmeleri”. Girişimcilik İnovasyon Ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 29-49.
• Kaçik, S.(2021). Esnek Çalışma Uygulamalarının Çalışanların İş-Yaşam Dengesi, İş Tatmini Ve Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisi(Yayınlanmamış. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü/İnsan Kaynakları Yönetimi Anabilim Dalı, Kayseri.
• Iaffaldano, M. T., And Muchinsky, P. M. (1985). “Job Satisfaction And Job Performance: A Meta-Analysis”. Psychological Bulletin, 97(2), 251.
• Lu, H., While, A. E., And Barriball, K. L. (2005). “Job Satisfaction Among Nurses: A Literature Review”. International Journal Of Nursing Studies, 42(2), 211-227.
• Olson, M.H. (1983). “Remote Office Work: Changing Work Patterns İn Space And Time”. Communications Of The Acm, 26 (3),182-187.
• Özgür, Ç. (2020). “Dijital Dönüşümün İşgücü Ve Meslekler Üzerindeki Etkileri”. International Journal Of Entrepreneurship And Management Inquiries, 4(Özel Sayı 1), 19-34.
• Özdemir, M. Ç.(2021). “Çalışma Hayatının Dönüşümü Üzerine”. Çalışma Ekonomisi Ve Endüstri İlişkileri Seçme Yazılar, 3-19.
• Pekdemir, I., Koçoğlu, M. 2014. “İşkoliklik ile İş Yaşam Dengesi Arasındaki İlişkide Kişilik Özelliklerinin Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma”. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(14), ss. 309-337
• Rostow, W. W. (1970). “Sanayi Devrimi Nasıl Başladı”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 30(1-4).
• Sevimli, F., İşcan, Ö. F. (2005). “Bireysel Ve İş Ortamina Ait Etkenler Açisindan İş Doyumu”. Ege Academic Review, 5(1), 55-64.
• Şakar, M., Şahin, D. E. (2021). “Esnek Çalışma Modellerinden Uzaktan Çalışma Ve Uzaktan Çalışanların Sigortalılığı”. Sgd-Sosyal Güvenlik Dergisi, 11(2), 249-267.
• Schall, M. A. (2019). “The Relationship Between Remote Work And Job Satisfaction: The Mediating Roles Of Perceived Autonomy, Work-Family Conflict, And Telecommuting İntensity”. The Faculty Of The Department Of Psychology San José State University.
• Sturges, J., & Guest, D. (2004). “Working to live or living to work? Work/life balance early in the career”. Human Resource Management Journal, 14(4), 5-20.
• Şimşek, E. (2012). Esnek Çalışmanın Bir Türü Olarak Uzaktan Çalışma Ve İstanbul Aydın Üniversitesi’nde Konuyla İlgili Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü/ İşletme Anabilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Sharma, N., & Nayak, P. (2016). Study on Work Life Balance and Organisation Policy in IT Sector in NCR. Amity Global Business Review, 11, 116-122.
• Taş, H. Y. (2018). “Dördüncü Sanayi Devrimi’nin (Endüstri 4.0) Çalışma Hayatına Ve İstihdama Muhtemel Etkileri”. OPUS International Journal Of Society Researches, 9(16), 1817-1836. TDK, https://sozluk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 11.02.2024)
• Tuna, A. A., Türkmendağ, Z. (2020). “Covid-19 Pandemi Döneminde Uzaktan Çalışma Uygulamaları Ve Çalışma Motivasyonunu Etkileyen Faktörler”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 3246-3260.
• Uysal, N., Yılmaz, M. Ç. (2020). Akademisyenlerde İş Yaşam Dengesi Ve Uzaktan Çalışmaya İlişkin Görüşlerin Belirlenmesi”. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 26-37.
• 4857 Sayılı İş Kanunu. Md.14 (Ek Fıkra:6/5/2016-6715/2 Md.
• Https://Www.Mevzuat.Gov.Tr/Mevzuatmetin/1.5.4857.Pdf