Socio-Demographic Elements of Absenteeism and Presenteeism Behaviour: A Case Study

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 3, 639 - 653, 23.10.2019

Öznur Yavan

Öz

Achieving
the targeted level of productivity in organizations is an important issue. The
influence of absenteeism and presenteeism behaviors is very high in
organizations' productivity and performance indicators. Socio-demographic
variables that are thought to have an effect on behaviors such as absenteeism
and presenteeism are examined. The study was conducted on underground miners
working in Zonguldak Turkish Hard Coal Foundation (TCMC). Analyzes were made on
607 underground miners using the SPSS 22 package program. One-way ANOVA tests
were used to identify socio-demographic factors that may have a decisive
influence on these behaviors. Within the analyzed socio-demographic factors;
the differences between the study type, income group and health status were
found to have a statistically significant effect on the variables of the
performance indicators examined. 

Anahtar Kelimeler

Absenteeism, presenteeism, performance, productivity, TCMC

İşe Gitmeme ve Çalışıyormuş Gibi Yapma Davranışlarını Etkileyen Sosyo-Demografik Unsurlar: Bir Alan Çalışması

Öz

Örgütlerde hedeflenen verimlilik
düzeyine ulaşmak önemli bir konudur. Örgütlerin verimlilik ve performans
göstergelerinde işe gitmeme (absenteeism) ve çalışıyormuş gibi yapma
(presenteeism) davranışlarının etkisi oldukça yüksektir. Çalışmada işe gitmeme,
çalışıyormuş gibi yapma davranışlarının üzerinde etkisi olduğu düşünülen
sosyo-demografik değişkenler incelemeye alınmıştır. Çalışma Zonguldak Türkiye
Taşkömürü Kurumunda (TTK) çalışan yeraltı madencileri üzerinde
gerçekleştirilmiştir. Analizler 607 yeraltı madencisi üzerinde, SPSS 22 paket
programı kullanılarak yapılmıştır. Bu davranışlar üzerinde belirleyici
olabilecek sosyo-demografik faktörleri ortaya koymak amacıyla tek yönlü Anova
testi uygulanmıştır. Analiz edilen sosyo-demografik faktörler içerisinde
çalışma şekli, gelir grubu ve sağlık durumundaki farklılıkların, incelenen
performans göstergesi değişkenler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir
etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

İşe gitmeme, çalışıyormuş gibi yapma, performans, verimlilik, TTK

Kaynakça

• Akpınar, T. ve Çakmakkaya, B. Y. (2014), “İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İşverenlerin Risk Değerlendirme Yükümlülüğü 273 İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İşverenlerin Risk Değerlendirme Yükümlülüğü”, Çalışma ve Toplum, 2014/1, http://calismatoplum.org/sayi40/akpinar.pdf.
• Camkurt, M. Z. (2013), “Çalışanların Kişisel Özelliklerinin İş Kazalarının Meydana Gelmesi Üzerindeki Etkisi”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 24 Sayı: 6 / Cilt: 25 Sayı: 1-2, s. 70-101.
• Çiftçi, B. (2010), “İşte Var Ol(Ama)Ma Sorunu ve İşletmelerin Uygulayabileceği Çözüm Önerileri”, Çalışma ve Toplum, 2010/1, s. 153-174.
• Gül, H. (2007), “İş Stresi, Örgütsel Sağlık ve Performans Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Araştırması”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, 2007-12, Sayı 3, Cilt 2, Günbeyi, M. ve Gündoğdu, T. (2010), “Polis Teşkilatının “İşkolik” Çalışanları”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1) 2010, s. 56-63.
• Hesapro Projesi (2013), “İş Sağlığı – Güvenliği ve Verimlilik İlişkisi”, Hayat Boyu Öğrenme Programı – Nisan 2013, s. 1-33.
• Kapar, R. (2012), “Ekonomik Krizlerin Çalışanların Sağlığı ve Güvenliği Üzerindeki Etkileri”, Çalışma ve Toplum, 2012/3, ss. 73-100.
• Karabulut, T., Okka Ö. F. ve Başel, H. (2006), “Bireysel Performansa dayalı Ücret ve Verimlilik İlişkisi: Bankacılık Sektöründe Örnek Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi, Sayı 11 Yıl 9 Aralık 2006.
• Kessler, R.C., Ames, M., Hymel, P.A., Loeppke, R., McKenas, D.K., Richling, D., Stang, P.E., Üstün, T.B. (2004), “Using the WHO Health and Work Performance Questionnaire (HPQ) to Evaluate the Indirect Workplace Costs of Illness”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, Cilt 46, Sayı 6, s. 23-S37.
• Kessler, R.C., Barber, C., Beck, A.L., Berglund, P.A., Cleary, P.D., McKenas, D., Pronk, N.P., Simon, G.E., Stang, P.E., Ustun, T.B., Wang, P.S. (2003), “The World Health Organization Health and Work Performance Questionnaire (HPQ)”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, Cilt 45 Sayı 2, s. 156-174.
• Kessler, R., Petukhova, M., Mclnnes, K. Harvard Medical School T. Bedirhan Üstün ve World Health Organization (2007), Content and Scoring Rules for the WHO HPQ Absenteeism and Presenteeism Questions, s. 1-8.
• Korkmazer, F. (2016), “Psikolojik Sermayenin Çalışan Performansına Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(3), s. 271-281.
• Ocaktan, E. (2014), “Meslek Hastalıkları”, Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi ve Çalıştayı – T.C. Sağlık Bakanlığı, s. 1-64.
• Onay, M. ve Ergüden, S. (2011), “Örgütsel-Yönetsel Motivasyon Faktörlerinin Çalışanların Performans ve Verimliliğine Etkilerini İncelemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma: Manisa Sosyal Güvenlik Kurumu”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 2011 ISSN: 1309 -8039, s. 221-230.
• Öztürk, T. (2010), “İnsan Kaynakları Yönetiminde Performansa Dayalı Ücret ve Teşvik Sistemi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, s. 1-10.
• Savall, H. (2003), “An Updated Presentation of the Socio-Economic Management Model”, Journal of Organizational Change Management, Cilt 16, Sayı 1, s. 33-48.
• Schultz, A. B. Chen, C. ve Edington, D. W. (2009), “The Cost and Impact of Health Conditions on Presenteeism to Employers, A Review of the Literature - Review Article”, Pharmacoeconomics, Cilt 27, Sayı 5, Michigan USA, s. 365-378.
• Sezgin, T. (2013), “Çalışma Süresi Modellerindeki Değişim ve Çalışan Sağlığı Üzerine Etkileri”, ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi / Cilt: 1 / Sayı: 1 / Temmuz-Eylül 2013 / s. 137-143.
• Ünlü, A. E. (2013), “İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının İşletmeler Üzerindeki Ekonomik Etkileri”, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Bursa-2013, s. 1-32.
• Yılmaz, İ. (2015), “Onlar Artık Daimi”, http://www.pusulagazetesi.com.tr/h52949/ onlar-artik-daimi/(22.1.16).
• Zhang, W. vd. (2011), “Measuring Time Input Loss Among Patients With Rheumatoid Arthritis Validity and Reliability of The Valuation of Lost Productivity Questionnaire”, JOEM _ Cilt 53, Sayı 5.