Endüstri İlişkileri İklimi ve Covid-19 Pandemi Sürecinin Yansımaları

Year 2021, Volume: 12 Issue: 2, 665 - 678, 29.05.2021

Ahmet Gökçe

Abstract

Endüstri ilişkileri ikliminin, yani yönetim ve işyerinde örgütlü sendika arasındaki ilişkilerin uzlaşmacı veya çatışmacı nitelikte oluşu, mevcut ya da oluşması muhtemel sorunlara karşı tarafların yaklaşımları ve çözüm önerileri hakkında ipuçları vermektedir. Covid-19 pandemi süreci ise, endüstri ilişkileri aktörlerinin bu süreci nasıl yöneteceğine ilişkin çok önemli bir sınavdır. Devletlerin, uluslararası ve bölgesel örgütlerin, uluslararası ve ulusal işletmelerin ve de ulusal sendikaların sosyal diyalog mekanizmasını kullanarak, işgücü piyasasında oluşan sorunları ne şekilde karşıladığı ve nasıl bir tutum sergilediği endüstri ilişkileri iklimi ile de yakından ilişkilidir. Bu çerçevede bu çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi sürecinde uluslararası ve bölgesel sendikal örgütlerin, uluslararası çalışma örgütünün ve ulusal anlamda sendikal üst örgütlerinin bu süreçten en az kayıpla çıkmak için, işgücü piyasasına ilişkin olarak almış oldukları kararların ve önerilerin endüstri ilişkileri iklimi çerçevesinde değerlendirilmesidir.

Keywords

Endüstri İlişkileri İklimi, Çalışma İlişkileri, Covid-19

Industrial Relations Climate and Reflections of the Covid-19 Pandemic Process

Abstract

The reconciliatory or irreconcilable quality of the industrial relations climate, the relations between the management and the organized union in the workplace, gives clues about the approaches of the parties to the existing or potential problems and their solution suggestions. The Covid-19 pandemic process has been a very important test on how industrial relations actors manage this process. The way governments, international and regional organizations, international and national enterprises, and national unions use the social dialogue mechanism to meet the problems in the labor market and what attitude they exhibit is closely related to the industrial relations climate. In this context, the purpose of this study is to evaluate the decisions and suggestions made by international and regional union organizations, international labor organization, and top union organizations in the national sense during the process of the Covid-19 pandemic within the framework of the industrial relations climate to go through this process with the least loss

Keywords

Industrial Relation Climate, Labor Relations, Covid-19

References

• Angle, H.L. and Perry, J. L. (1986). Dual Commitment and Labor-Management Relationship Climates. The Academy of Management Journal. 29(1). 31-50.
• Aykaç, M. ve Balcı, B. (2016). Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Yönetimi: Tamamlayıcı mı, İkame mi ?. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 5(1). 1-25.
• Balcı, Y. ve Çetin, G. (2020). Covıd-19 Pandemi Sürecinin Türkiye'de İstihdama Etkileri ve Kamu Açısından Alınması Gereken Tedbirler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar (Covid19-Özel Ek). 40-58.
• Barling, J., Fullagar, C. and Kelloway, E. K. (1992). The Union and Its Members: A Psychological Approach. Oxford University Press. Oxford.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Bayazıt, M. (2008). Endüstri İlişkileri İklimi ve Sendika ve Kuruma Bağlılık. 1. Çalışma İlişkileri Kongresi Bildiriler Kitabı. Sakarya. 53-62.
• Brewster, C. (1995). Towards a 'European' Model of Human Resource Management. Journal of International Business Studies. 26(1). 1-21.
• Clark, M. (2002). The Relationship between Employees’ Perceptions of Organizational Climate and Customer Retention Rates in a Major U.K. Retail Bank. Journal of Strategic Marketing.10(2). 93-113.
• Cooke, W. N. (1992). Product Quality Improvement through Employee Participation: The Effects of Unionization and Joint Union-Management Administration. ILR Review. 46(1). 119-134.
• Corpuz, R. C. (2006). Human Resource Management. Revised Edition. Rex Book Store.
• Cutcher-Gershenfeld, J. (1991). The Impact on Economic Performance of a Transformation in Workplace Relations. Industrial and Labor Relations Review. 44(2). 241-260.
• Çetik, M. ve Akkaya, Y. (1999). Türkiye'de Endüstri İlişkileri. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. İstanbul.
• Dastmalchıan, A. (1986). Environmental Characteristics and Organizational Climate, An Exploratory Study. Journal of Management Studies. 23(6). 609-633.
• Dastmalchıan, A. (2008). “Industrial Relation Climate”, Industrial Relation. Ed. P. Blyton, M. Bacon, J. Fiorito, E. Heery. SAGE Publication.
• Dastmalchıan, A., Mcneil, N., Blyton, P., Bacon, N. Blunsdon, B., Kabasakal, H., Varnalı R., Steınke, C. (2015). Organisational Climate and Human Resources: Exploring A New Construct In A Crossnational Context. Asia Pacific Journal of Human Resources. 53(4). 397-414.
• Dastmalchıanü A., Blyton, P., Adamson, R. (1989). Industrial Relations Climate: Testing a Construct. The British Psychological Society. Vol.62. 21-32.
• DİSK (2020). Dünya İşçileri Covıd-19 İle Nasıl Mücadele Ediyor?. http://disk.org.tr/ (E.T.09/09/2020).
• Druker, J., White, G., Hegewisch, A. and Mayne, L. (1996). Between Hard and Soft HRM: Human Resource Management in The Construction Industry. Construction Management and Economics. 14 (5). 405-416.
• Dundon, T. (2002). Union Avoidance and Employer Hostility to Union Organizing in the UK. Industrial Relations Research Assocıatıon Series. IRRA Newsletter. Atalanta.
• ETUC (2020a). ETUC Declaration on the COVID-19 Outbreak. https://www.etuc.org/ (E.T.17/05/2020).
• ETUC (2020b). European Social Partners Joint Statement on COVID-19. https://www.etuc.org/ (E.T.17/05/2020).
• Fleıshman, E. A. (1953). Leadership Climate, Human Relations Training, and Supervisory Behavior. Personnel Psychology. 6(2). 205-222.
• Genel-İş (2021). https://www.genel-is.org.tr/ (E.T.15/02/2021).
• Gökçe, A. (2018). Endüstri İlişkileri İklimi ve İkili Bağlılık. Dora Basım-Yayın. Bursa.
• Guest, D. E. (1999). Human Resource Management - The Workers' Verdict. Human Resource Management Journal. 9(3). 5-25.
• Güler, C. (2020). Avrupa Sendikalar Konfederasyonu’nun (Etuc) Koronavirüs Politikaları: Bildiriler, Açıklamalar ve Mektuplar. http://disk.org.tr/2020/03/etucun-koronavirus-politikalari/ (E.T.02/11/2020).
• Güler, C. (2016). Sendikal Canlanma Stratejileri Kapsamında Örgütlenme Modelinin Uluslararası Nitelik Kazanması: ITUC Küresel Örgütlenme Akademisi. Emek Araştırma Dergisi. 2. 89-116.
• Hansen, G. B. (2003). Guide to Enterprise Restructuring and Competitiveness: A Labor and Human Resource Approach. Worldwide Strategies.
• Hyman, R. (2001). Understanding European Trade Unionism. SAGE Publication. London.
• ILO (2020a). COVID-19 Ortamında ve Sonrasında Uzaktan Çalışma Uygulama Kılavuzu. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo ankara/documents/publication/wcms_759299.pdf (E.T.20/01/2021).
• ILO (2020b). COVID-19 and the World of Work: Impact and Policy Responses. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/--dgreports/-- dcomm/documents/briefingnote/wcms_738753.pdf (E.T.09/12/2020).
• ILO (2020c). COVID-19 and the Impact on Agriculture and Food Security. https://www.ilo.org/sector/Resources/publications/WCMS_742023/lang--en/index.htm (E.T. 25/06/2020).
• ILO (2020d). COVID-19 and the Health Sector. https://www.ilo.org/sector/Resources/ publications/WCMS_741655/lang--en/index.htm (E.T.02/08/2020).
• ILO (2020e). https://www.ilo.org/ (E.T.03/08/2020).
• ILO (2021). ILO Monitor: COVID-19 and the World of Work. Seventh Edition Updated EstimatesandAnalysis.https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/briefingnote/wcms_767028.pdf (E.T.05/02/2021).
• ILO WESODATA (2020). https:// www.ilo.org/wesodata (E.T.25/02/2021).
• INDEPENDENT Türkçe (2021). https://www.indyturk.com/ (E.T.05/03/2021).
• ITUC (2020a). ITUC Global Covid-19 Survey 25 May-28 May 2020. https://www.ituc-csi.org/ituc-commonwealth-covid-19-survey-25may?lang=en (E.T.18/01/2021).
• ITUC (2020b). 2020 ITUC Global Rights Index. https://www.ituc-csi.org/(E.T.19/09/2020).
• Juravıch, T., Harrıs, H. and Brooks, A. (1993). Mutual Gains? Labor and Management Evaluate Their Employee İnvolvement Programs. Journal of Labor Research. 14(2), 165-185.
• Kağnıcıoğlu, D. (2012). Endüstri İlişkilerinin Teorik Çerçevesi. Endüstri İlişkileri, Ed.Banu Uçkan ve Şuayyip Çalış. Anadolu Üniversitesi. Eskişehir.1-24.
• Kara, E. (2020). Covıd-19 Pandemisi: İşgücü Üzerindeki Etkileri ve İstihdam Tedbirleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 7(5). 269-282.
• Karadoğan, E. (2020). COVID-19 Krizinde Ticaret Sektöründe Uluslararası Sendikal Mücadele Pratikleri ve Türkiye’ye Dair Öneriler. https://sosyalpolitika.fisek.org.tr/ (E.T. 05/ 05/ 2020).
• Keser A. (2006). Çalışma Yaşamında Motivasyon. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
• Koray M. (2992). Endüstri İlişkileri. İzmir: Basisen Eğitim ve Kültür Yayınları 22.
• Lee, J. (2004). Company and Union Commitment: Evidence from an Adversarial Industrial Relations Climate at a Korean Auto Plant. The International Journal of Human Resource Management. 15(8). 1463-1480.
• Lewin, K., Lıppıtt, R. and White, R. K. (1939). Patterns of Aggressive Behavior in Experimentally Created Social Climates. The Journal of Social Psychology. 10(2). 271-299.
• Macdonald, D. (1997). Industrıal Relatıons and Globalızatıon: Challenges for Employers and Theır Organızatıons, ACT-EMP. ILO. Bangkok.
• Marınas, C. And Condruz-Bacescu, M. (2010). Comparative Analysis of Labor Relations in Different European Countries: Great Britain and Germany. Review of International Comparative Management. 11(5). 870-880.
• Munck, R. (2003). Emeğin Yeni Dünyası Küresel Mücadele Küresel Dayanışma. Çev. Mahmut Tekçe. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• OECD (2021). https://data.oecd.org/ (E.T.19/02/2021).
• Özveri Murat (2020). İşçi Çıkartma Yasağı ve İşverenin Haklı Nedenle Feshi (Kod 29). http://isigmeclisi.org/20536-isci-cikartma-yasagi-ve-isverenin-hakli-nedenle-feshi-kod-29-murat (E.T.10/02/2021)
• Pyman, A., Holland, P., Teicher, J. and Cooper, B. K. (2010). Industrial Relations Climate, Employee Voice and Managerial Attitudes to Unions: An Australian Study. British Journal of Industrial Relations. 48(2). 460 - 480.
• Redman, T. and Snape, E. (2006). Industrial Relations Climate and Staff Attitudes in the Fire Service: A Case of Union Renewal?. Employee Relations. 28(1). 26-45.
• Sevgi, H. ve Başol, O. (2020). Endüstri İlişkilerinin Gelişmesinin Yaşam Kalitesine Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme. Çalışma ve Toplum. 2020/3. 1543-1558.
• Silva, S. (1998). Human Resource Management, Industrial Relations and Achieving Management Objectives. East Asia Multidisciplinary Advisory Team. Bangkok: ILO.
• Şenkal, A. (1999). Sendikasız Endüstri İlişkileri. http: //www.kamu-is.org.tr /pdf/sendikasizendustriabdul.pdf (E.T.20/05/2020).
• Tayeb, M. (2005). International Human Resource Management: A Multinational Company Perspective. Oxford University Press. New York.
• Tokol, A. (2015). Türk Endüstri İlişkileri Sistemi. 4. Baskı. Bursa: Dora.
• Traub – Merz, R. (2010). Industrial Relations in China, South Korea and Germany,. Comparative Industrial Relations: China, South Korea and Germany/Europe. Ed. Rudolf Traub-Merz and Jungua Zhan. 1-24.
• TÜRK-İŞ (2021). http://www.turkis.org.tr/default.asp (E.T.05/03/2021).
• UNI Global Union (2020). Auchan and Carrefour Sign Landmark Declaration with UNI to Tackle Covid-19. https://uniglobalunion.org/news/auchan-and-carrefour-sign-landmark-declaration-uni-tackle-covid-19 (E.T. 09/09/2020).
• UNI Global Union (2021). https://www.uni-europa.org/ (E.T.09/02/2021).
• Vyas, M. (2020). Covid-19 Crisis: Unemployment Rate Remains High At 24.3% Amid Lockdown. https://www.business-standard.com/article/opinion/job-losses-may-have-narrowed-120052500549_1.html (E.T. 30/06/2020).
• Wan, D., Huat, O. C. and Yuee, L. H. (1997). Industrial Relations Climate in the Manufacturing Sector in Singapore. Asia Pasific Journal of Management . 14, 123-141.
• Webster, E. and Loundes, J. (2002). Factors Affecting the Industrial Relations Climate in Australian Enterprises. Melbourne Institute of Applied Economic and Social Research. Melbourne Institute Working Paper. No:7.
• Wu, W. and Lee Y. (2001). Participatory management and industrial relations climate: a study of Chinese, Japanese and US firms in Taiwa., The International Journal of Human Resource Management. 12(5). 827-844.
• Yıldırım, E. (1997). Endüstri İlişkileri Teorileri - Sosyolojik Bir Değerlendirme. İstanbul: Değişim Yayınları.