BİR KAMUSAL ALAN OLAN İŞ DÜNYASINDA TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ BAĞLAMINDA KADININ VARLIK SORUNSALI

Year 2020, Volume: 9 Issue: 17, 55 - 62, 09.07.2020

Emrah Koparan

Abstract

Kamusal ve özel alanda cinsiyet ilişkilerinin şekillenmesindeki en önemli unsurlardan birisi toplumsal cinsiyet eşitsizliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Birçok nedenden dolayı özel alanda çok daha fazla derinleşen cinsiyet eşitsizliği, son yıllarda yaşanan özel alan kamusal alan tartışmaları ile kamusal alanda da toplumsal cinsiyet eşitsizliği sorunları gündeme gelmektedir.
Gücün ortaya çıkması açısından bakıldığında kamusal alan ve özel alan yaşam pratiklerine bağlı olarak bir iktidar olgusu ortaya koyulmaktadır. Baskın eril iktidarın yer aldığı kamusal alanda ve özel alanda kadınlar, özel alanda tutulmaya çalışılarak, korunması gereken bir grup olarak öngörülmüşlerdir. Bunun sonucu olarak kamusal alanın güçlü bir yapıya yani eril bir varlığa ihtiyacı olduğu algısı oluşturularak kadın hem özel alanda hem kamusal alanda eril gücün tahakkümünde kalmaktadır. Bu bakış açısından hareketle kadınlar ev alanındaki işleri görev olarak üstlenirken, erkekler ise kamusal alanın erkek yapısına ihtiyacı duyulduğu söylenen ekonomik ve politik güce dayalı görevleri üstlenmişlerdir. İş gücüne katılım kamusal alana katılımın bir koşulu olmaktadır. Bu çalışmada bir kamusal alan olan çalışma hayatı içerisinde kadınların ne kadar yer aldıkları ve yer alamamalarının nedenleri incelenmeye çalışılacaktır.

Keywords

Kamusal/Özel Alan, , Toplumsal Cinsiyet, Kadın

References

• AĞAOĞULLARI, Mehmet Ali (2000), Kent Devletinden İmparatorluğa. Ankara: İmge Kitabevi.
• ANAFARTA, Nilgün; Fulya SARVAN ve Nuray YAPİCİ (2008), “Konaklama İşletmelerinde Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısı: Antalya İlinde Bir Araştırma”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 111-137.
• ARENDT, Hannah (2010), “Labour, Work, and Action: Arendt’s Phenomenology of Practical Life”, Journal of Philosophy of Education, 44, 2-3.
• ARENDT, Hannah (2013), İnsanlık Durumu. İstanbul: İletişim.
• BERKTAY, Fatmagül (2011), “Kadınlar, Siyaset ve Demokrasi”, [Erişim Adresi: http://www.kader.org.tr/tr /gunun.php?act=sayfa&id00=123&id01=102, Erişim Tarihi: 04.01.2020].
• BİNGÖL, Orhan (2014), “Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’de Kadınlık”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1 (16): 108-114.
• BORA, Aksu (2010). Kadınların Sınıfı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• ÇAHA, Ömer (2006). İdeolojik Kamusalın Sivil Kamusala Dönüşümü. (Editör: Ahmet Karadağ). Kamusal Alan ve Türkiye. Ankara: Asil Yayın. 159- 180
• DACHEUX, Eric (2012), Kamusal Alan: Demokrasinin Anahtar Bir Kavramı, Çev. Hüseyin Köse. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ERSÖZ, Aysel G. (2015), “Özel Alan- Kamusal Alan Dikotomisi: Kadınlığın “Doğası” ve Kamusal Alandan Dışlanmışlığı”. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 1 (18), 80-102.
• EUROPEAN COMMİSİON. (2015). Thegender pay gapin the European Union. [Erişim Linki: http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/genderpaygap/ind ex _en.htm, Erişim Tarihi: 15.11.2019].
• FRASER, Nancy (1990), “Rethinking The Public Sphere: A Contribution to The Critique of Actuallay Existing Democracy”, Social Text, 56-85.
• HABERMAS, Jürgen (2014), Kamusallığın Yaspısal Dönüşümü. İstanbul: İletişim.
• HABERMAS, Jürgen (2015), Kamusal Alan, Editör: Meral Özbek içinde. İstanbul: Hill Yayınları.
• HERSC, Joni (2015), “Sexual Harassment in The Workplace”, IZA World of Labor, 1-10.
• İSLAMOĞLU, Emel ve Sinem YILDIRIMALP (2014), “Yolcu Hizmetleri Memurluğu Yapan Kadınların Çalışma Hayatında Karşılaştıkları Sorunlar”, Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6), 150-177.
• KARABIYIK, İlyas (2012), “Türkiye’de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 32(1), 231-260.
• KESKİN, Sevtap (2017),” Kadın ve Erkek Girişimciler Arasındaki Farklılıklar”. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü e-Dergi, 1 (1), 63-76
• KÖKER, Eser (2004), Saklı Konuşmalar. (Editör: Meral Özbek). Kamusal Alan, İstanbul: Hil Yayın. 539-550.
• LIPS, Hilary M. (2013), “The Gender Pay Gap: Challenging The Rationalizations. Perceived Equity”, Discrimination, And The Limits Of Human Capital Models. Sex Roles, 68(3-4), 169-185.
• MISRA, Joya ve Leslie KING, (2013), “Kadın, Toplumsal Cinsiyet ve Devlet Politikaları”, Siyaset Sosyolojisi, Ankara: Phoenix Yayınevi.
• OKTAY, Elif Y.ve Bahar MENTEŞE (2017), Türkiye’de 2002 Yılından İtibaren Kadın İstihdamına Yönelik Uygulanan Sosyal Politikalar. Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi IV, 898-936.
• ÖRÜCÜ, Edip; Recep KILIÇ ve Taşkın KILIÇ (2007), “Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(2), 117-135.
• ÖRÜMCÜ, Ayşe N. (2015), Girişimci Kadınların Başarı ve Güçlenme Öykülerinin Toplumsal Cinsiyet Analizi: Batı Akdeniz Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ÖZBEK, Meral (2015), Kamusal Alan, İstanbul: Hill Yayınları.
• ÖZCAN, Yetkin (2013), Kamusal/Özel Alan Tartışmaları, [Erişim Linki: http://www.muharrembalci. com/hukukdunyasi/makaleler/birikimlerI/66.pdf, Erişim Tarihi: 27.12.2019].
• ÖZÇATAL, Elif, Ö. (2009), Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımını ve Çalışma Koşullarını Etkileyen Sosyo-Demografik ve Kültürel Faktörler. SÜ. Uluslararası– Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongre Bildirileri, 1.
• ÖZER, Mustafa ve Kemal BİÇERLİ (2004), “Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, 55-86.
• ÖZTÜRK, Zerrin A. (2012), Uluslararası Siyasette ve Karar Alma Mekanizmalarında Kadın. [Erişim Linki: http://esam.ege.edu.tr/makaleler/ocak-2012/makale-1.pdf, Erişim Tarihi: 04.01.2020].
• RAGINS, Belle, R.; Bickley TOWNSEND ve Mary MATTIS (1998),” Gender gap in the executive suite: CEOs and female executives report on breaking the glass ceiling”, Academy of Management Executive, 12, 28-42.
• SANCAR, Serpil (2009), “Türkiye’de Feminizmin Siyasal Bilimlere Etkisi”. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 40, 119-132.
• SANKIR, Hasan (2010), “Eril Tahakküm ve Üstün Erillik Olgusunun Plastik Sanatlar Alanında Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Oluşumuna Etkileri Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme”, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi.
• SAVRAN, Acar G. (2011), Özel/Kamusal, Yerel/Evrensel: İkilikleri Aşan Bir Feminizme Doğru. [Erişim Linki: http://www.praksis.org/wp-content/uploads/2011/07/008-09.pdf, Erişim Tarihi: 27.12.2019].
• SAYGILIGİL, Feryal (2016), Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Ankara: Dipnot Yayınları.
• SCHUMPETER, Joseph A. (2003), Capitalism, Socialism and Democracy, New York: Routledge.
• TANSEL, Aysıt (2002), “İktisadi Kalkınma ve Kadınların İşgücüne Katılımı: Türkiye’den Zaman-Serisi Kanıtları ve İllere Göre Yatay Kesit Kestirimleri”, ERC Working Papers in Economics, 1-31.
• TBMM KOMİSYON RAPORU (2013), Her Alandaki Kadın İstihdamının Artırılması ve Çözüm Önerileri. Ankara: Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları.
• TOKSÖZ, Gülay; Alev, ÖZKAZANÇ ve Bedriye POYRAZ (2001), Kadınlar, Kalkınma ve Sosyal Adalet. Ankara: Ankara Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi.
• YÜKSELBABA, Ülker (2008), Habermas‟ta Kamusal Alan/Özel Alan Ayrımı, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.