Fizyoterapistlerin Kişi Örgüt Uyumu ve Tükenmişliklerinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Ankara İli Kamu Hastaneleri Örneği

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1320 - 1331, 22.12.2022

Merve Emine Bal , Emine Atıcı , Aysun Danayiyen

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1050382

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma Ankara İli Kamu Hastanelerinde görev yapan fizyoterapistlerin kişi-örgüt uyumu ve tükenmişliklerinin işten ayrılma niyeti üzerine olan etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Çalışmanın evrenini Ankara İli merkez ilçelerinde yer alan ve İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı 11 Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 7 Devlet Hastanesi ve 1 Ankara Şehir Hastanesinde görev yapmakta olan 251 fizyoterapist oluşturmaktadır. Çalışmaya 152 kişi dahil edildi. Çalışmada, literatürde yer alan sınanmış ölçekler tercih edilerek, fizyoterapistlerin kişi-örgüt uyumu, tükenmişlikleri ve işten ayrılma niyetlerini ölçmek üzere anket formu kullanılmıştır. Ölçekler likert tipi ölçek olup beşli derecelendirilmiştir. Araştırmada katılımcıların duygusal tükenme, kişi-örgüt uyumu, işten ayrılma niyetinin orta seviyede, duyarsızlaşma düzeylerinin düşük seviyede, kişisel başarı tükenmişlik düzeyinin ise yüksek seviyede olduğu tespit edilmiştir. Tükenmişlik ile kişi-örgüt uyumu arasında negatif ve anlamlı ilişki olduğu (r=-0,501, p=0,000) tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif ve anlamlı ilişki olduğu (r=0,503, p=0,000) bulunmuştur. Katılımcıların mesleki tükenmişlik düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisine ilişkin çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçlarına göre tükenmişlik düzeyinin işten ayrılma niyetinin üzerinde %25,9 etkisi olduğu ve bu etkinin istatistiksel açıdan anlamlı olduğu tespit edildi (r2=,259; p<0,01). Katılımcıların kişi-örgüt uyumu düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisine ilişkin basit doğrusal regresyon analizi sonuçlarına göre kişi-örgüt uyumu düzeyinin işten ayrılma niyetinin üzerinde %14,3 etkisi olduğu ve bu etkinin istatistiksel açıdan anlamlı olduğu tespit edildi (r2=,143; p<0,01). Buna bağlı olarak fizyoterapistlerin mesleki tükenmişlik düzeylerini en aza indirmeye yönelik uygulamalar yürütülebilir.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, Fizyoterapist, Kişi-örgüt uyumu, İşten ayrılma niyeti

The Effect of Physiotherapists' Person-Organization Fit and Burnout on their turnover intention: The Case of Ankara Public Hospitals

Öz

This study was carried out to determine the effect of person-organization fit and burnout on the turnover intention the job of physiotherapists working in Ankara Public Hospitals. The population of the study consists of 251 physiotherapists working in 11 Training and Research Hospitals, 7 State Hospitals and 1 Ankara City Hospital, which are located in the central districts of Ankara and affiliated to the Provincial Health Directorate. 152 people were included in the study. In the study, a questionnaire form was used to measure the person-organization fit, burnout and intention to leave the job of the physiotherapists by choosing the tested scales in the literature. The scales are likert type scales and are rated in five points. In the study, it was determined that the participants' emotional exhaustion, person-organization harmony, intention to leave the job were at a medium level, their depersonalization levels were at a low level, and their personal achievement burnout level was at a high level. It was found that there was a negative and significant relationship between burnout and person-organization fit (r=-0.501, p=0.000) and a positive and significant relationship between burnout and intention to leave (r=0.503, p=0.000). According to the results of the multiple linear regression analysis regarding the effect of the participants' occupational burnout levels on their intention to leave, it was determined that the level of burnout had a 25.9% effect on the intention to leave, and this effect was statistically significant (r2=0.259; p<0.01). According to the results of the simple linear regression analysis regarding the effect of the participants' person-organization fit levels on their intention to leave, it was determined that the person-organization fit level had a 14.3% effect on their intention to leave, and this effect was statistically significant (r2=0.143; p<0.01).

Anahtar Kelimeler

Burnout, Physiotherapist, Person-organization fit, Turnover intention

Kaynakça

• 1. Uçar, N. (2016). Fizyoterapistlerin Diğer Sağlık Çalışanları İle İletişimindeki Bariyerlerin Araştırılması. Uzmanlık Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 2. Sökmen, A. ve Bıyık, Y, (2016). “Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Özdeşleşme, Kişi-Örgüt Uyumu ve İş Tatmini İlişkisi”. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 9 (2), 0-221.
• 3. Netemeyer, R.G, Boles, J.S, McKee, D.O and McMurrian, R. (1997). “An Investigation into the Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in a Personal Selling Context’’. Journal of Marketing, 61 (3), 85-98. https://doi.org/10.2307/1251791
• 4. Bağcı, B. (2018). “Birey-Örgüt Uyumunun İş Tatmini Üzerine Etkisi:Sağlık Kurumlarında Bir Araştırma’’ MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (4), 307-328
• 5. Sılığ, A, (2003). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• 6. Harris, M. J, Fogel, M. and Blacconiere, M. (1987). “Job satisfaction among academic coordinators of clinical education in physical therapy’’. Physical therapy, 67 (6), 958–963. https://doi.org/10.1093/ptj/67.6.958 7. Öztürk, N.B, Özberk, E.H, Kapti, S.B, Fındık, L.Y, Gelbal S. ve Kavak Y. (2015). “Hacettepe Üniversitesi mezun izleme çalışması”. Journal of Higher Education and Science, 5, 263-71.
• 8. Donohoe, E, Nawawl, A, Wilker L, Schindler, T and Jette D.U. (1993). “Factors associated with Burnout of Physical Therapists in Massachusetts Rehabilitation Hospital”. Physical Therapy, 73 (11), 750–761.
• 9. Balogun, A.J, Titiloye, V, Balogun, A, Oyeyemi, A. and Katz, J. (2002). “Prevelance and determinants of Burnout among Physical and Occupational Therapists”. Journal of Allied Health, 31, 131-139.
• 10. Deckard, G. and Present, R. (1989). “Impact of Role Stress on Physical Therapists Emotional and Physical Well-being”. Physical Therapy, 69, 713-718.
• 11. Tett, R.P. and Meyer, J.P. (1993). “Job Satisfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention, and Turnover, Path Analyses Based on Meta-Analytic Findings”. Personnel Psychology, 46, 259-293.
• 12. Rusbult C.E, Farrell, D, Rogers, G. and Mainous, A.G, (1988). “Impact of exchange variables on exit, voice, loyalty, and neglect: An integrative model of responses to declining job satisfaction”. Academy of Management, 31, 599-627.
• 13. Telli, E, Ünsar, A. ve Sinan, O.A. (2012). “Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama”. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2, 135-150.
• 14. Paré, G. and Tremblay, M. (2000). “The Measurement and Antecedents of Turnover Intentions among IT Professionals”. Scientific Series of Cirano, 2000, 1-38.
• 15. Ucho, A. and Onyishi, I.E. (2012). “Job Satisfaction, Gender, Tenure, and Turnover Intentions among Civil Servants in Benue State. Interdisciplinary”. Journal of Contemporary Research in Business, 3, 378-387.
• 16. Kavşur Z. ve Danayiyen A. (2019). “Kişilik Özellikleri, Kişi Örgüt Uyumu ve Nicel İşyükünün Hemşirelerde İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi’’. 10-13 Ekim 2019, 3. Uluslararası 13. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi (780). Sakarya Üniversitesi/Sakarya
• 17. Der S. (2018). “Özel Eğitim Merkezinde Çalışan Fizyoterapistler İle Tıp Merkezi veya Fizik Tedavi Dal Merkezlerinde Çalışan Fizyoterapistlerin Mesleki Tükenmişlik ve İş Doyum Düzeylerinin Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 18. Maslach, C. (2003). “Job Burnout: New Directions in Research and Intervention”. Current Directions in Psychological Science, 12 (5), 189-192.
• 19. Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2012). “İş Tatmini -Kişi Örgüt Uyumu ve Amire Güven- Kişi-Örgüt Uyumu İlişkisinde Dağıtım Adaletinin Düzenleyici Rolü’’. ISGUC, The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14 (2), 59-76
• 20. Spector, P.E. and Jex, S.M. (1998). “Development of four self-report measures of job stressors and strain: Interpersonal Conflict at Work Scale, Organizational Constraints Scale, Quantitative Workload Inventory, and Physical Symptoms Inventory’’. Journal of Occupational Health Psychology, 3 (4), 356–367.
• 21. Yıldırım, Z. (2017). “Turnover Intentıon In Relatıon To Job Demands And Burnout; The Moderatıng Effect Of Job Embeddedness’’. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• 22. Roodt, G. (2004). “Turnover Intentions’’ (Unpublished manuscript). Johannesburg, South Africa: University of Johannesburg.
• 23. Alnıaçık, E, Alnıaçık, Ü, Erat, S. And Akçin, K. (2013). “Does Person-organization Fit Moderate the Effects of Affective Commitment and Job Satisfaction on Turnover Intentions?”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, 274-281.
• 24. Kılınçarslan, TB. ve Küçüksüleymanoğlu, R. (2019). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Araştırılması: Bursa İli Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 617-636
• 25. Cemaloğlu, N. ve Şahin, D.E. (2007). “Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (2), 463-484.
• 26. Çevik-Tekin, I. (2021). “İş beceri̇kli̇li̇ği̇ne ki̇şi̇-örgüt uyumunun etki̇si̇: Konya Organi̇ze Sanayi̇ Bölgesi̇ Örneği̇”. Pearson Journal of Social Sciences Humanities, 6 (11), 403-414.
• 27. Bayramlık, H, Bayık, M.E. ve Güney, G. (2015). “Kişi-Örgüt Uyumunun İş Tatmini Üzerine Etkisi: Ankara İlinde İş Makineleri Sektörü İş Görenleri Üzerinde Bir Uygulama”. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 25 (2), 1-28.
• 28. Çankaya, M. (2020). “Hastane Çalışanlarındaki İş Stresinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi”. Business & Management Studies: An International Journal, 8 (1), 121-143.
• 29. Günüşen, N, Üstün, B. (2018). “Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi̇ ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi̇”. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11 (4), 48-58.
• 30. Ertürk, E. ve Keçecioğlu, T. (2012). “Çalışanların İş Doyumları İle Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkiler: Öğretmenler Üzerine Örnek Bir Uygulama”. Ege Akademik Bakış, 12 (1), 39-52.
• 31. Taşpınar, Y. ve Eryeşil, K. (2021). “Erdemli Liderlik Algısının, Birey-Örgüt Uyumu ve İş Tatminine Etkisi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18 (Özel Sayısı), 18, 1-33.
• 32. Türe-Yılmaz A, Kök H. ve Yıldırım, A. (2019). “Hemşirelerde Yöneticiye Güvenin Kişi-Örgüt Uyumuna Etkisi”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (4), 1205-1215.
• 33. Keser, A. (2019) “Çalışma Yaşamında Moti̇vasyon”. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• 34. Yaşar, Ekici F. (2017). “Mesleki Tükenmişlik Açısından Okul Öncesi Öğretmenlerinin Değerlendirilmesi”. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 425-446.
• 35. Korkmaz, M. ve Baykal, GDÖ. (2018). “Kadın Orman Mühendislerinde İş Doyumunu Etkileyen Faktörler İle İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki”. Turkish Journal of Forestry, 19 (1), 83-90.
• 36. Sencan, N, Yeğenoğlu, S. ve Aydıntan B. (2013). “Sağlık Çalışanları ve Eczacılar Üzerinde Yapılan İş Doyumu Ve Örgütsel Bağlılık Araştırmaları”. Marmara Pharmaceutical Journal,17 (1), 104-112.
• 37. Genç, E. (2020). “Kişi-Örgüt Uyumunun İşle Bütünleşme Üzerindeki Etkisi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (3), 3110-3123.
• 38. Dursun, S, Kaya, U. ve İştar, E. (2015). “Kişilik-İş Uyumunun Duygusal Tükenmişlik İle İş Ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Uygulama”. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9), 55-69.
• 39. Çalışkan, A. ve Pekkan, N.Ü. (2019). “Sağlık Sektörü Çalışanlarında Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Kişi-Örgüt Uyumunun Aracılık Rolü”. Business and Economics Research Journal, 10 (2), 469-481.