Investigation of the Relationship between Individuals' Healthy Lifestyle Behaviors and Cyberchondria Levels

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 1, 175 - 185, 23.03.2025

Pelin Zıvdır Yeşilyurt , Rabia Sohbet

Öz

ABSTRACT

In this study, it was aimed to examine the relationship between the levels of cyberchondria and healthy lifestyle behaviors of young people and adults aged 19-60.

This research is a descriptive and cross-sectional study. The sample of the study consists of 517 people between the ages of 19 and 60 living in Tarsus, Mersin. A three-step questionnaire was used to collect the data, using the Descriptive Characteristics Information Form, the Cyberchondria Severity Scale Short Form (CSS-12), and the Healthy Lifestyle Behaviors Scale II. Descriptive statistics (number, percentage distributions), One Way Anova test, Independent T test and Pearson Correlation analysis were used to evaluate the data.
66% of the participants participating in the research are female, 40.8% are 19-24 years old, 51.1% are married, 38.1% are associate degree, 32.1% are undergraduate. 54.9% of the participants stated that they found themselves healthy, 36.2% were partially healthy, 77.8% did not have any chronic diseases and did not use medication.
Individuals' Cyberchondria Severity Scale mean score was 31.18±9.46(min:12-max:60); The mean score of the Healthy Lifestyle Behaviors Scale is 137.03±23.91(min:60-max:208). It was determined that there was a significant and positive correlation between the participants' total scores from the Cyberchondria Severity and Healthy Lifestyle Behaviors scale and all sub-dimensions (p<0.05; r:0.269).

It has been determined that individuals with a high average of healthy lifestyle behaviors have a high average of cyberchondria severity. Healthy lifestyle behaviors and cyberchondria status differ in men and women.

Anahtar Kelimeler

Teenagers and Adults, Healthy Lifestyle Behaviors, Cyberchondria

Bireylerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ile Siberkondri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

ÖZ

Bu çalışmada, 19-60 yaş arası genç ve yetişkinlerin siberkondri düzeyleri ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini, Mersin ili Tarsus ilçesinde yaşayan 19-60 yaş arası 517 kişi oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Tanımlayıcı Özellikler Bilgi Formu, Siberkondri Ciddiyeti Ölçeği Kısa Formu (CSS-12) ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılarak, katılımcılara üç basamaklı bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde dağılımları), One Way Anova testi, Independent T testi ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır.

Araştırmaya katılan katılımcıların %66’sı kadın, %40,8’si 19-24 yaşında, %51,1’i evli, %38,1’i önlisans, %32,1’i lisans mezunudur. Katılımcıların %54,9’u kendilerini sağlıklı bulduklarını, %36,2’si kısmen sağlıklı olduklarını %77,8’i herhangi bir kronik rahatsızlığı olmadığı ve ilaç kullanmadığını belirtmiştir. Bireylerin Siberkondri Ciddiyeti Ölçek puan ortalaması 31,18±9,46(min:12-max:60); Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği toplam puan ortalaması 137,03±23,91(min:60-max:208)’dir. Katılımcıların Siberkondri Ciddiyeti ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ölçeğinden ve tüm alt boyutlarından alınan toplam puanlar arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir(p<0,05; r:0,269).

Sağlıklı yaşam biçimi davranışı ortalaması yüksek olan bireylerin siberkondri ciddiyetleri ortalamasının da yüksek olduğu belirlenmiştir. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve siberkondri durumları kadın ve erkeklerde farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Gençler ve Erişkin Bireyler, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, Siberkondri

Kaynakça

• 1. TÜİK. Hanehalkı bilişim teknolojileri (BT) kullanım araştırması, 2020, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)- Kullanim-Arastirmasi-2020-33679 (Erişim 04.07.2022).
• 2. Aygün S. Sağlık yönetimi ve bankacılık ve sigortacılık bölümü öğrencilerinin siberkondri düzeyleri ile ilişkili faktörlerin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2021.
• 3. Aiken M, Kirwan G, Berry M, O’Boyle CA. The age of cyberchondria. Royal College Of Surgeons İn Ireland Student Medical Journal 2021;5:71-74.
• 4. Huberty J, Dinkel D, Beets MW, Coleman J. Describing the use of the internet for health, physical activity, and nutrition information in pregnant women. Maternal And Child Health Journal 2013;17(8):1363-1372.
• 5. White RW, Horvitz E. Cyberchondria: Studies of the escalation of medical concerns in web search. ACM Transactions On Information Systems (TOIS) 2009;27(4):23.
• 6. Kunst H, Groot D, Latthe PM, Latthe M, Khan KS. Accuracy of information on apparently credible websites: Survey of five com mon health topics. Bmj 2002;324(7337):581-582.
• 7. Rajani R, Mukherjee D, Chambers J. Murmurs: how reliable is infor mation on the internet?. International Journal Of Cardiology 2007;119(1):112-113.
• 8. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;12(1):1-13.
• 9. Pender NJ, Barkauskas VH, Hayman L, Rice VH, Anderson ET. Health promotion and disease prevention: toward excellence in nursing practice and education. Nursing Outlook 1992;40(3):106-112.
• 10. Ertaş H, Kıraç R, Ünal SN. Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin siberkondri düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 2020;15(23):1746-1764. DOI: 10.26466/opus.616396.
• 11. Yazıcıoğlu Y, Erdoğan S. SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık, 2014.
• 12. Söyler S, Biçer İ, Çavmak D. Siberkondri Ciddiyeti Ölçeği kısa formu (CSS-12) türkçe geçerlik ve güvenirlik Çalışması. Davranışsal Boyutları İle Sağlık. Nobel Bilimsel 2021.
• 13. Walker SN, Hill-Polerecky DM. (1996). Psychometric evaluation of the Health Promoting Lifestyle Profile II. Unpublished manuscript. University of Nebraska Medical Center 1996.
• 14. Özyıldız KH, Alkan A. Akademisyenlerin sağlık anksiyeteleri ile siberkondri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 2022;13(33):309-324.
• 15. Altındiş S, İnci MB, Aslan FG, Altındiş M. Üniversite çalışanlarında siberkondria düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Sakarya Tıp Dergisi 2018;8(2):359-370.
• 16. Aulia A, Marchira CR, Supriyanto I, Pratiti B. Cyberchondria in first year medical students of yogyakarta. J Consum Health Internet 2020;24(1):1–9.
• 17. Deniz S. Bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinin incelenmesi. İnsan&İnsan 2020;7(24):84-96. DOI: https://doi.org/10.29224/insanveinsan.674726. 18. Tüter DM. Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi]. İstanbul: Sağlık Bilimleri Üniversitesi/Okmeydanı Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Aile Hekimliği Kliniği; 2019.
• 19. Uzun SU. Pamukkale üniversitesi çalışanlarında siberkondri düzeyi ve etkileyen etmenler. [Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi]. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2016.
• 20. Mansur F, Ciğerci K. Siberkondri ve e-sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2022;11(1):11-21.
• 21. Öztürk K. E-sağlık okuryazarlığının siberkondriye etkisinde güven iletişiminin aracı rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya: Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü; 2020.
• 22. Ertem AA, Güzel A. İnternet bağımlılığı ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Ankara ilinde bir çalışma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi 2022; 57(3):2023-2038.
• 23. Güleşen A. Kalp hastası kadınlarda siberkondri düzeyi ve etkileyen faktörler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2019.
• 24. Uğrak U, Cihangiroğlu N, Uzuntarla Y, Teke A. Hastaların sürekli kaygı düzeyleri ile acil sağlık hizmetlerini kullanma eğilimlerinin analizi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 2016;13(7):18-24.
• 25. Zülfikar H. Hastaların internet kullanımı ve elektronik ortamdaki sağlık bilgilerine erişim davranışları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2014;22(1):46-52.
• 26. Özyurt Erdoğan T, Aydemir Y, Aydın A, İnci MB, Ekerbiçer HÇ, Muratdağı G, Kurban A. İnternet ve televizyonda sağlık bilgisi arama davranışı. Sakarya Tıp Dergisi 2020;10 (Özel Sayı):1-10.
• 27. Başoğlu MA. Edirne il merkezinde 15-49 yaş grubu kadınlarda siberkondrinin sürekli kaygı ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisinin incelenmesi. [Uzmanlık Tezi]. Edirne: Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı; 2018.
• 28. Ivanova E. Internet addiction and cyberchondria - their relationship with well-being. Journal of Education Culture and Society 2013;4(1):57-70.
• 29. Selvi Y, Turan SG, Sayin AA, Boysan M, Kandeger A. The cyberchondria severity scale (css): validity and reliability study of the turkish version. Sleep and Hypnosis 2018;20(4), 241-246.
• 30. Gökçe E, Erbay PD. Manisa Şehzadeler Eğitim Araştırma Toplum Sağlığı Merkezi’nde (Eatsm) seçilen aile sağlığı birimlerinde yetişkinlerde siberkondri düzeyi ve ilişkili değişkenler. 19. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi; 2017; Antalya, Türkiye.
• 31. Polat G. Hemşirelerde sağlık anksiyetesi ve siberkondria ilişkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Okan Üniversitesi; 2020.