DİJİTAL SAĞLIK UYGULAMALARININ BİLİNİRLİĞİNİN VE KULLANIMININ DİJİTAL BÖLÜNME ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

Year 2021, Volume: 24 Issue: 2, 255 - 274, 23.06.2021

Zeynep Kuh , Ramazan Erdem

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT)’ndeki gelişmelerin, hem ülkelerin gelişimi açısından hem de bireylerin yaşam seviyelerine sağladığı katkıdan dolayı önemi her geçen gün daha da artmaktadır. Ancak BİT’e erişim ve kullanım noktasında hem bireyler hem de ülkeler arasında eşitsizlikler yaşanmaktadır. Bu eşitsizlikler “Dijital Bölünme” kavramını ortaya çıkarmıştır. Dijital bölünme, teknolojik gelişmelerin hızla ilerlemesi ve aradaki eşitsizliğin artması ile ülkelerin ortak sorunu haline gelmeye başlamıştır. Bu bölünme birçok alanda olduğu gibi sağlık hizmetlerine erişim noktasında da kendini göstermektedir. Bu çalışmada dijital sağlık hizmetlerine ilişkin bilgi ve kullanım düzeyinde dijital bölünmenin yaşanıp yaşanmadığını bulmak ve dijital bölünme söz konusu ise hangi sosyo-demografik değişkenlerin belirleyici olduğunu tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla Antalya, Isparta ve Burdur illerinde yaşayan toplamda 450 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak literatür taraması yapılarak araştırmacı tarafından geliştirilen, dijital sağlık hizmetlerini hangi düzeyde bildikleri ve kullandıklarını analiz edebilmek için “Dijital Sağlık Uygulamaları” anketi kullanılmıştır. Anket kullanım ve bilgi düzeylerini değerlendiren 10 sorudan oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, sosyo-demografik değişkenlerden yaş, cinsiyet, eğitim, medeni durum ve internet kullanımının birçok dijital sağlık uygulamaları (DSU) bilgi ve kullanım düzeyinde belirleyici olduğu bulunmuştur. Bu da sağlıkta dijital bölünmenin yaşandığını ve sağlıktaki bu bölünmenin genel dijital bölünmeden bağımsız olmadığını göstermektedir.

Keywords

Bilgi ve iletişim teknolojileri, dijital bölünme, dijital sağlık uygulamaları.

References

• Çavuşoğlu, Y., & Sarı, İ. Kalp yetersizliği epidemiyolojisi, Türkiye’de kalp tetersizliği yol haritası. Türk Kardiyoloji Derneği, İstanbul.
• Ersöz, S., & Meral, P.S. (2007). İnternet okuryazarlığı ve dijital bölünme. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Bildiri Kitapçığı, İstanbul, 247-265.
• Liu, M., & San, G. (2006). Social learning and digital divides: A case study of internet technology diffusion. KYKLOS, 59(2), 307-321.
• Örücü, E., & Yıldız, H. (2014). İşyerinde kişisel internet ve teknoloji kullanımı: Sanal kaytarma. Ege Academic Review, 14(1), 99-114.
• Padem, H., Göksu, A., & Konaklı, Z. (2012). Araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sarejova: International Burch University Publications,.
• Sağlık Bakanlığı. (2018a). MHRS nedir?, Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü İstatistik, Analiz, Raporlama ve Stratejik Yönetim Dairesi Başkanlığı. https://khgmistatistikdb.saglik.gov.tr/TR,46765/mhrs-nedir.html (17.03.2019).
• Sağlık Bakanlığı. (2018b). e-Nabız V.2.0, E-Nabız Kişisel Sağlık Kaydı Sistemi Kullanım Kılavuzu, 1-32.
• Sağlık Bakanlığı. (2018c). İşleyişimiz. https://www.saglik.gov.tr/TR,11430/isleyisimiz.html
• Sağlık Bakanlığı. (2019), T.C. Sağlık Bakanlığı Teletıp Sistemi. https://teletip.saglik.gov.tr/#service
• Scott, B.J.D., & College, S. (2006). Can developing countries overcom me the digital divide? Information technology in trinidad and tobago. The Western Journal of Black Studies, 30(2), 75.
• Tezcan, C. (2016). Sağlığa Yenilikçi Bir Bakış Açısı: Mobil Sağlık. TUSİAD, 1-116.
• TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. (2016). Türkiye sağlık araştırması. http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1095