PEYAMİ SAFA’DA KADIN SORUNUNA DAİR BAZI DİKKATLER

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 22 - 31, 15.07.2021

Şeyma Büyükkavas Kuran

Öz

Peyami Safa (1899-1961), Türk edebiyat ve düşünce dünyasında eserleri ve fikirleri ile önemli yere sahip isimlerden biridir. Edebî ve fikrî eserlerinde Türk milletinin Tanzimat’tan itibaren yaşadığı sosyal ve kültürel değişimi kendi bakış açısından değerlendirmiştir. Safa, eserlerinde Türk toplumunun medeniyet değiştirme ve modernleşme sürecinde toplumdaki kadın unsurunun önemli bir role sahip olduğuna işaret eder. Onun romanlarında olayların merkezinde yer alan genç kadın karakterler; madde-ruh, doğu-batı, eski-yeni… gibi farklı kutuplar arasında kalır ve bu kutuplardan birini tercih ederek hayatı şekillendirme rolü üstlenir. Kadın karakterlerin yaşadıkları bu ikilem Türk milletinin Tanzimat’tan sonra yaşadığı doğu-batı çatışmasının bir yansıması olarak onun her eserinde farklı görünüşlerle olsa da ifade bulur.
Bu çalışmada Peyami Safa’nın özellikle Kadın Aşk Aile adlı kitapta toplanan yazılarından ve bazı edebî romanlarından hareketle yazarın kadın unsuruna bakışı ve yüklediği anlam tespit edilecektir. Yine romanlarında yer alan kadın tiplerinden hareketle idealize kadın tasavvuru belirlenecektir. Safa’nın kadınlar hakkında dikkat çeken düşünceleri ve eleştirileri de çalışmada yer alacaktır.

Anahtar Kelimeler

Peyami Safa,, Kadın, Modernleşme, Roman

SOME CONCERNS ON WOMEN ISSUE İN PEYAMİ SAFA

Öz

Peyami Safa (1899-1961) with his thoughts and works is one of the important names in Turkish literature and thinking world. He evaluated from his point of view the social and cultural changes from Tanzimat period experienced by Turkish nation in his works. In his works, Safa points out that women in the society have an important place in the process of modernization and civilization of Turkish society. In his novels, young women characters in the center of episodes; are in between the different poles such as matter and spirit, east and west, old and new, and take the role of shaping the life by preferring one of these poles. This dilemma experienced by women characters takes its place in his works with different thoughts as a reflection of east and west conflict in Turkish society after Tanzimat they experienced.
This work based on the novels and thought provoking works of Peyami Safa, tries to define the meaning and perspective of women for the writer. Additionally women types will be examined and ideal women definition of the writer will be defined. Safa’s main thoughts and criticisms on women will be one of the sections of this study.

Anahtar Kelimeler

Peyami Safa, Women, Modernization, Novel

Kaynakça

• Büyükkavas Kuran, Ş. (2018). Peyami Safa’nın İnsanları, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Göle, N. (2019). Modern Mahrem (14.b.). İstanbul: Metis Yayınları . Mardin, Ş. (2006). Türk Modernleşmesi (16.b.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Karaca, Ş. (2019). Kötücül Kadın, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Kurnaz, Ş.(2011). Yenileşme Sürecinde Türk Kadını (2.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (2012). Kadın- Aşk- Aile (8.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (2000). Sözde Kızlar (24.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (2000). Mahşer (14.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (2000). Yalnızız (15.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (1995). Canan (7.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (1995). Fatih Harbiye (16.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (1995). Bir Tereddüdün Romanı (12.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (1995). Biz İnsanlar (10.b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Safa, P. (1988). Türk İnkılabına Bakışlar. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.