PEYAMİ SAFA’NIN ROMANLARINDA BİR ANLATIM BİÇİMİ OLARAK BETİMLEMENİN ROLÜ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 32 - 50, 15.07.2021

Erdal Baran

Öz

Türkiye’nin halk kütüphanelerinde ödünç kitap olarak verilen kitaplar arasında Peyami Safa’nın eserleri, en çok okunur özelliği ile en önde gelmektedir. Peyami Safa’nın eserlerinin çok okunur olmasının sebebi en başta üslubu ile alakalıdır. Edebî eserlerde olay örgüsü de önemlidir ancak söz konusu olayların okuyucuya aktarımı aşamasında bir anlatım biçimi olarak kullanılan betimlemenin rolü daha da önemlidir. Çünkü bir okuyucunun edebî eserlere bağlanması aşamasında bir araç olarak kelimelerin yerinde ve zamanında kullanımı okuyucuların konsantrasyonunu etkilemektedir. Okuyucuların Peyami Safa’nın yaptığı betimlemeler etkisinde, sinemalardaki efektlerin etkisine benzer bir izlenimle edebî eserlerdeki olay örgüsünü takip etmesi, Peyami Safa’yı tercih edilir bir yazar yapmıştır. Peyami Safa’nın hemen her eserinde belirgin bir şekilde öne çıkan betimlemenin rolü, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışma, metin inceleme odağında atıflarla desteklenerek gösterme odaklı kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Peyami Safa, betimleme, üslup

Teşekkür

Şimdiden İlgi ve alakanıza teşekkür eder, iyi günler, iyi çalışmalar dilerim.

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1998). Edebiyatta Üslup ve Problemleri. Ankara: Akçağ Yay.
• Aristoteles (2005). Poetika, (Çev.: İ. Tunalı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Aytür, Ünal (2009). Henry James ve Roman Sanatı. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Doğan, Abide (2018). Tarih ve Mekân Odağında Türk Romanı İncelemeleri. Ankara: Hece Yayınları.
• Kaplan, Mehmet (1998). Edebiyatımızın İçinden. İstanbul: Dergâh Yay.
• Mert, Necati (2015). Peyami Safa’nın Dili, Üslubu ve Türkçeye Dair Düşünceleri, Hece, S. 217, s. 225.
• Moran, Berna (2007). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yay.
• Özarslan, Ersin (2011). Arif Nihat Asya, (Ed. Nevzat Köseoğlu). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
• Özdemir, Emin (2007). Eleştirel Okuma, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Safa, Peyami (2010). Attilâ. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (1999). Objektif:2, Sanat, Edebiyat, Tenkit. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2019). Dokuzuncu Hariciye Koğuşu. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000a). Bir Tereddüdün Romanı. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000b). Yalnızız. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000c). Cânân. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000d). Şimşek. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000e). Bir Akşamdı. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000f). Matmazel Noraliya’nın Koltuğu. İstanbul: Ötüken Yay.
• Safa, Peyami (2000g). Sözde Kızlar. İstanbul: Ötüken Yay.
• Tekin, Mehmet (1990). Peyami Safa’nın Roman Sanatı ve Romanları Üzerine Bir Araştırma. Konya: Selçuk Üniversitesi Basımevi.
• Tural, Sadık Kemal (1991). Türk Edebiyatı, Edebiyat Eseri ile Çevre Arasındaki Bağlar, S. 214, s. 22.
• Türk, Emine Bilgehan (2016). Bitmeyen Bir Tartışmaya Edebiyatçıların Bakışı: “Dil Öğretiminde Gramere Lüzum Var mı?”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C. 16, S. 1, s. 99-106.