Amaç: Bu araştırma, “Diyaliz Hastalarında Egzersiz Yararları/Engelleri Ölçeğini
(DPEBBS) Türkçe ’ye uyarlamak, geçerlik ve güvenirliğini değerlendirmek amacı
ile yapılan metodolojik tipte bir çalışmadır.
Yöntem: Araştırma 20 Mart-2 Mayıs 2016 tarihleri arasında İzmir’de bulunan bir
üniversite hastanesi diyaliz ünitesi, bir devlet hastanesi diyaliz ünitesi ve iki özel
diyaliz merkezlerinde kronik hemodiyaliz tedavisi gören ve araştırmaya alınma
kriterlerine uyan konik böbrek yetmezliği (KBY) hastalarda yapılmıştır (n=247).
Araştırma verilerinin toplanmasında; Sosyo-demografik özellikler soru formu ve
Jing Zheng ve ark tarafından geliştirilen DPEBBS ölçeği kullanılmıştır. Veriler
araştırmacı tarafından yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Türkçeye uyarlanan
Diyaliz Hastalarında Egzersiz Yararları/Engelleri Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik
analizleri yapılmıştır.
DPEBBS ölçeğinin geçerlik çalışmasında, dil eşdeğerliği, içerik geçerliliği ve
yapı geçerliliği yöntemleri, güvenirlik çalışmasında, iç tutarlık, madde analizi ve
test-tekrar test güvenirliği yöntemleri kullanılmıştır. Yapı geçerliliği için
açıklayıcı faktör analizi ve faktör yapısının incelenmesinde Temel Bileşenler
Analizi ve Varimax döndürme yöntemi kullanılmıştır.
Bulgular: Ölçeğin maddelerinin madde-toplam korelasyonlarının yeterli düzeyde
olduğu saptanmıştır. Ölçeğin toplam Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı güvenilir
saptanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test güvenirlik katsayısı yüksek bulunmuş; ilk ve
ikinci ölçüm puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Temel
bileşenler analizinde öz değeri biri aşan beş faktör elde edilmiştir ve bu beş
faktörün açıkladığı toplam varyans %58,19 olarak bulunmuştur.
Sonuç: Geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılarak ülkemize kazandırılması
amaçlanan “Diyaliz hastalarında Egzersiz Yararları/Engelleri Ölçeği” nin geçerlik
ve güvenirliğinin yüksek olduğu görülmektedir. Diyaliz hastaları için geliştirilen
“Diyaliz hastalarında Egzersiz Yararları/Engelleri Ölçeği”nin Türkçe formunun
geçerli ve güvenilir ölçümler sağlayabildiği sonucuna ulaşılmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Nursing |
Journal Section | Article |
Authors | |
Publication Date | January 29, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 14 Issue: 1 |
Journal of Nephrology Nursing is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.