Examination of the Relationship Between Economic Growth and Education Expenditures in Türkiye

Year 2024, Volume: 4 Issue: 2, 182 - 205, 30.12.2024

Dr. Hatip Yurgiden

Abstract

Almost every country around the world has tried to find a solution to the problem of how public expenditures will affect economic growth while implementing their economic policies. Therefore, studies examining the relationship between public expenditures and economic growth are important. In this study, education expenditures, which constitute the largest share in public expenditures, were selected as a sample. The aim of this study is to examine the relationship between education expenditures and economic growth in Türkiye in the short and long term by conducting a literature review. For this purpose, studies between 2009 and 2023 (29 articles, 7 master's theses, 1 doctoral thesis) were researched by considering education expenditures and economic growth theoretically. According to the literature review conducted as a result of the study, it has been suggested that the increase in education expenditures in Türkiye has a positive effect on economic growth.

Keywords

Public Expenditures, Education Expenditures, Economic Growth

Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Eğitim Harcamaları Arasındaki İlişkinin İncelemesi

Abstract

Dünya genelinde yer alan hemen hemen her ülke, ekonomik politikalarını uygularken genellikle yapılacak olan kamu harcamalarının ekonomik büyümeyi nasıl etkileyeceği sorunsalına bir çözüm bulmaya çalışmıştır. Dolayısıyla kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar önem arz etmektedir. Bu kapsamda yapılan bu çalışmada, kamu harcamaları içerisinde en büyük payı oluşturan eğitim harcamaları örneklem olarak seçilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi kısa ve uzun dönemde alan yazı incelemesi yaparak incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme teorik olarak ele alınarak 2009-2023 yılları arasındaki (29 makale, 7 yüksek lisans tezi, 1 doktora tezi) çalışmalar araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda yapılan literatür taramasına göre, Türkiye’de eğitim harcamalarının artması, ekonomik büyüme üzerinde olumlu etki yarattığı ileri sürülmüştür.

Keywords

Kamu Harcamaları, Eğitim Harcamaları, Ekonomik Büyüme

References

• Akçacı, T. (2013). Eğitim Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (5), 65-79.
• Akgün, U. (2021). Beşerî Sermaye Birikim Sürecinde Eğitim Harcamalarının Önemi ve Eğitim Harcamaları- İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1980-2018), Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars-Türkiye.
• Aksoğan, G. ve Elveren, A. (2012). Türkiye’de Savunma, Sağlık ve Eğitim Harcamaları ve Gelir Eşitsizliği (1970-2008): Ekonometrik Bir İnceleme, Sosyoekonomi, 17(17), 263-280. https://doi.org/10.17233/se.44604
• Altun, Y., İşleyen, Ş. ve Görür, Ç. (2018). Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: 1999-2017. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (39), 223-244.
• Arabacı, İ. (2011). Türkiye’de ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 100-112.
• Arısoy, İ. (2005). Wagner ve Keynes Hipotezleri Çerçevesinde Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 63-80.
• Başar, S., Künü, S. ve Bozma, G. (2016). Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 189-204.
• Bayoğlu, N. (2018). Beşeri Sermaye Göstergelerinden Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme İle İlişkisi: 1998:Q1-2016:Q2 Dönemi Türkiye Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon-Türkiye.
• Bozkurt, C. (2015). Türkiye’de Bilgi-İletişim, Eğitim, Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Ampirik Bir Yaklaşım, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(2), 45-56.
• Curs, B. R. Bhandari, B. ve Steiger, C. (2011). The Roles of Public Higher Education Expenditure and the Privatization of the Higher Education on U.S. States Economic Growth, Journal of Education Finance, 36 (4), 424-441.
• Çalcalı, Ö. (2019). Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 449-474. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840
• Çalışkan, Ş., Karabacak, M., ve Meçik, O. (2013). Türkiye’de Eğitim-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1923-2011 (Kantitatif Bir Yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29-48.
• Çalışkan, Ş., Karabacak, M., ve Meçik, O. (2017). Türkiye Ekonomisinde Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi Yaklaşımı. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (33), 45-56.
• Çalışkan, Ş., Karabacak, M., ve Meçik, O. (2018). Türkiye’de Uzun Dönemde Eğitim ve Sağlık Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 75-96. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2018331675
• Dal, E. (2014). Ekonomik Büyüme ile Eğitim Harcamaları İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir-Türkiye.
• Demir, Y. (2021). Eğitim, Sağlık ve AR-GE Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi ile Belirlenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 1758-1770. https://doi.org/10.33206/mjss.918786
• Durmuş, S. (2017). Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Çalışma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (629), 9-18.
• Erdoğan, D. D. ve Yıldırım, A. G. Ç. (2009). Türkiye’de Eğitim-İktisadi Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 4(2), 11-22.
• Eriçok, R. E. ve Yılancı, V. (2013). Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1), 87-101.
• Eroğlu, N., Altaş, D., Ün, T. ve Ulu, M. İ. (2017). OECD Ülkelerinde Sosyal Yardım Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi: Panel Veri Analizi. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(3), 335-354.
• Eser, K., Gökmen, Ç. E. ve Ekiz Gökmen, Ç. (2009). Beşerî Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi Ve Türkiye Üzerine Gözlemler, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
• Fendoğlu, E. ve Canpolat Gökçe, E. (2021). Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Fourier Yaklaşımı. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2), 203-216. https://doi.org/10.38009/ekimad.970527
• Gövdeli, T. (2016). Türkiye’de Eğitim-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Birim Kök ve Eşbütünleşme Analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 223-238.
• Günkör, C. (2017). Eğitim ve Kalkınma İlişkisinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 3(1), 14-32.
• Hota, P. S. (2023). Education infrastructure, expenditure, enrollment & economic development in Odisha, India, International Journal of Educational Development, 103, 1-6.
• İğdeli, A. (2019). Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2517-2538. https://doi.org/10.33206/mjss.520848
• Karabulut, Ş. (2020). Wagner ve Keynes Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(Ek), 150-168. https://doi.org/10.21076/vizyoner.701710
• Karaçor, Z., Güvenek, B., Ekinci, E. ve Konya, S. (2017). Relationship with Education Expenditure and Economic Growth In OECD Countrıes: A Panel Data Analysis, Economics, Education, 255-269.
• Keçili, M. Ç. ve Esen, E. (2019). Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği, İTOBİAD KONGRE/19 | II. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Kongresi, 794-800.
• Kılıçaslan, H. ve Yavuz, H. (2019). PISA Sonuçları ile Türkiye’de Eğitim Harcamaları İlişkisi. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 296-319.
• Kırşan, Ö. (2022). Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Örneği, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bandırma-Türkiye.
• Köksel, B. ve Tecirli, S. (2023). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Analiz, Anasay, (23), 71-104. https://doi.org/10.33404/anasay.1212486
• Köprücü, Y. ve Sarıtaş, T. (2017). Türkiye’de Eğitim ve Ekonomik Büyüme: Eşbütünleşme Yaklaşımı. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 77-89. https://doi.org/10.17541/optimum.292018
• Le, V. D. ve Tran, Q. T. (2024). Economic growth and quality of education: Evidence from the national high school exam in Vietnam, International Journal of Educational Development, 104, 1-16.
• Mart, Ö. A., ve Kartal, S. (2021). Türkiye’deki Eğitim Harcamalarının Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 37-53. https://doi.org/10.21666/muefd.744910
• Mercan, M. ve Sezer, S. (2014). The effect of education expenditure on economic growth: The case of Turkey, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 109, 925-930.
• Oktayer, N. ve Susam, N. (2008). Kamu Harcamaları- Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1970-2005 Yılları Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 145-164.
• Öztürk, A., Kalaycı, S. ve Korkmaz, N. (2017). Türkiyede Eğitim Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(7), 17-29.
• Pamuk, M. ve Bektaş, H. (2014), Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
• Pata, U. K. (2019). Türkiye’de Eğitim ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Fourier Eşbütünleşme Testi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 6(2), 175-190.
• Raccanello, K., Cubillas, L. E. C. ve Yerena, M. G. (2017). Access and use of financial markets for basic educationexpenses, Contaduría y Administración, 62, 861-879.
• Selim, S., Purtaş, Y. ve Uysal, D. (2014). G-20 Ülkelerinde Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93-102. https://doi.org/10.17541/oeybd.19159
• Şeker, N. (2019). Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi (Türkiye Örneği), Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa-Türkiye.
• Şimşek, T. (2017). Türkiye’de Eğitim Harcaması ve Ekonomik Büyüme: ARDL Sınır Testi. Enderun, 1(1), 54-60.
• Tabar, F. Z., Najafı, Z. ve Badooei, Y. S. (2016). The Impact of Educational Expenditures of Government on Economic Growth of Iran, Artículo de Investigación, DOI: 10.17230/ad-minister.30.11 https://www.redalyc.org/journal/3223/322349942013/html/
• Trabelsi, S. (2017). Public education expenditure and economic growth: the educational quality threshold effect, Région et Développement, 45, 99-112.
• Tunç, Ö. (2021). Türkiye’de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale-Türkiye. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eğitim Harcamaları İstatistikleri, 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Egitim-Harcamalari-Istatistikleri-202249574#:~:text=T%C3% 9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=E %C4%9Fitim%20harcamalar%C4%B1%202022%20y%C4% B1l%C4%B1nda%202021,74%2C1%20ile%20y%C3%BCksek%C3%B6%C4%9Fretim%20oldu. Uçan, O. ve Yeşilyurt, H. (2016). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Büyüme İlişkisi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 179-185.
• World Bank (2024), Turkiye GDP data, https://data.worldbank.org/indicator/ NY.GDP.MKTP.KD.ZG?end=2023&locations=TR&start=2011 Yardımcıoğlu, F. (2012). Eğitim Harcamaları, Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı İlişkisi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya-Türkiye.
• Yardımcıoğlu, F. (2013). Eğitim ve Sağlık İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 49-74.
• Yılmaz Ö. ve Kaya, V. (2005). Kamu Harcama Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5 (9), 257-271.
• Yılmaz, H. (2023). OECD Ülkelerinde Eğitim ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Siirt Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 12-24.
• Yolcu, H. (2011). Hanehalkının Eğitim Harcamalarını Etkileyen Etmenler: Kuramsal Bir Çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 12-35. https://doi.org/10.20875/sb.63229
• Yuan, C. ve Zhang, L. (2015). Public education spending and private substitution in urban China, Journal of Development Economics, 115, 124-139.
• Yumuşak, G. (2021). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep-Türkiye.
• Yürük, B. & Acaroğlu, H. (2021). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Analizi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16(63), 1301-1317. https://doi.org/10.19168/jyasar.927451