TASAVVUFÎ METİNLERİ İHTİVA EDEN BİR MECMUA ÜZERİNE

Yıl 2018, Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı, 594 - 613, 31.12.2018

Şerife Ağarı

https://doi.org/10.28981/hikmet.494856

Öz

Mecmualar
edebiyatımız ve kültürümüz açısında zengin birer kaynaktır. Edebi metinlerin
dışında hayata dair pek çok hususa yer veren mecmualar dönemin edebi zevkini,
sosyal yaşantısını, inançlarını, gelenek ve göreneklerini ortaya koyan birer
hazine niteliğindedir. Ayrıca tertip eden kişinin şahsî zevklerini ve
bilgilerini yansıtmakla kalmaz aynı zamanda elden ele dolaşmış olabileceği için
farklı dönemlerin izlerini de taşıyabilir. Mecmualar bilhassa içeriklerine göre
farklı şekillerde tasnif edilmiştir. Bu tasnifler içerisinde en renkli
bilgileri ihtiva eden mecmualar karışık içerikli olanlardır. Zira onların
içerisinde edebiyattan tarihe, yemek tariflerinden dualara, dini bilgilerden
şifalı otlara kadar çok çeşitli alanlarda bilgi yer alır.

 Bu makalenin konusu olan mecmua Marmara
Üniversitesi Kütüphanesi Nadir Eserler Koleksiyonunda kayıtlıdır ve karışık
içerikli bir eserdir. İçerisinde manzum ve mensur metinler bulunan bu mecmuada
yer konular ağırlıklı olarak tasavvufî olduğu için bir tasavvuf mecmuası olarak
da değerlendirilebilir. Hatta metinlerin çoğunun Halvetî tarikatına ait olduğu
göz önünde bulundurulduğunda mürettibi belli olmasa da bir Halvetî derviş
tarafından tertip edildiği söylenebilir. Çalışmada önce mecmualar ve tasnifleri
hakkında bilgi verilmiş, ardından makalenin konusunu teşkil eden mecmua
tanıtılmış ve sonrasında MESTAP[1]’a uygun
bir tabloyla araştırmacıların istifadesine sunulmuştur.

---

[1]
Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi 

Anahtar Kelimeler

Mecmua, karışık içerikli mecmua

Kaynakça

• Aydemir, Yaşar. (2007), “Metin Neşrinde Mecmuaların Rolü ve Karşılaşılan Problemler”, Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları, Volume 2/3, s.122-137.
• Buzov, Snjezana. (2012), “Osmanlı’da Karışık İçerikli Mecmualar: Bir Başka Arşiv”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırk Ambarı, (Haz.: Hatice Aynur, Müjgan Çakır, Hanife Koncu, Selim S. Kuru, Ali Emre Özyıldırım) Turkuaz Yayınları, İstanbul, s. 33-42.
• Gürbüz, Mehmet. (2012), “Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırk Ambarı, (Haz.: Hatice Aynur, Müjgan Çakır, Hanife Koncu, Selim S. Kuru, Ali Emre Özyıldırım) Turkuaz Yayınları, İstanbul, s. 99-113.
• Ceyhan, Âdem. (2003), “Usûlî’nin Hadis ve Vecize Tercümeleri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C 30, s. 147-188.
• Kılıç, Atabey. (2012), “Mecmua Tasnifine Dair”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırk Ambarı, (Haz.: Hatice Aynur, Müjgan Çakır, Hanife Koncu, Selim S. Kuru, Ali Emre Özyıldırım) Turkuaz Yayınları, İstanbul, s. 77-96
• Köksal, M. Fatih. (2012), “Şiir Mecmualarının Önemi ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırk Ambarı, (Haz.: Hatice Aynur, Müjgan Çakır, Hanife Koncu, Selim S. Kuru, Ali Emre Özyıldırım) Turkuaz Yayınları, İstanbul, s. 411-431.
• Kut, Günay. (1986), “Mecmua”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C 6, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Levend, Agah Sırrı. (1998), Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Tanyıldız, Ahmet (2012), “Şiir Mecmualarının Neşri Hakkında”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C 5, S 21, s.224-239.
• Tunç, S. ve Sevgi, A. (2015), “Livâyî Bey Mecmuası”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S 34, s.313-352.
• Uzun, Mustafa (2003), “Mecmua”, DİA, C 28, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.