ÖĞRETMENLERİN DEPRESİF OKUL ALGILARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 2, 1111 - 1124, 19.12.2016

Yener Akman Könül Abaslı

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.280833

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin depresif okul algı düzeylerinin belirlenmesi ve cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, okul türü ve yaş gibi çeşitli değişkenler açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediğinin saptanmasıdır. Araştırma nicel yaklaşımla 2015-2016 eğitim öğretim yılında 464 öğretmenden oluşan bir çalışma grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma verileri Sezer (2011) tarafından geliştirilen “Örgütsel Depresyon Ölçeği” ile elde edilmiştir. Çalışma verilerinin analizinde SPSS 22.0 programında aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey testi kullanılmıştır. Örgütsel depresyon ölçeğinin güvenirliği Cronbach alfa katsayısı ve geçerliliği ise Lisrel 8.8 programında doğrulayıcı faktör (DFA) ile sınanmıştır. Çalışma sonucunda öğretmenlerin depresif okul algılarının görece orta düzeyde olduğu ve cinsiyet ve okul türü değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra medeni durum, eğitim düzeyi ve yaş değişkenlerine göre bir farklılık tespit edilmemiştir. 

Kaynakça

• AKMAN, Y. (2015). Örgütsel Depresyonun, İş Motivasyonu ve İşle Bütünleşmeyle İlişkisi [Bildiri]. VII. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. 28-31 Mayıs 2015, (ss. 453-469). Muğla. Muğla Sıtkı Koçma Üniversitesi.
• AKMAN, Y. (2016). Yıkıcı liderlik ile mesleki tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi: Öğretmenler üzerine bir araştırma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(3), 627-653.
• AMERİCAN PSYCHİATRİC ASSOCİATİON (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: Author.
• ASLAN, D., Aslan, H., Göksoy, S., & Sağır, M. (2014). Öğretmenlerin ve Yardımcı Personelin Örgütsel Depresyona Maruz Kalma Dereceleri. 9. Ulusal Eğitim Yönetim Kongresi, Bildiri Özeti.
• BALTAŞ, A., & Baltaş, Z. (1998). Depresyon ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi
• BAKAN, İ, Taşlıyan, M., Taş, F., & Aka, N. (2014). Örgüt Depresyonu ve İş Tatmini Arasındaki İlişki; Bir Üniversitedeki Akademisyenler Üzerinde Alan Araştırması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 296-315.
• BEKTAŞ, Ş. Ç., Yazıcı, H., Altun, F. (2013). Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri ve Kişisel Sağlık Davranışları ile Depresif Belirtileri Arasındaki İlişkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(1), 127-141.
• BLACK, M. (2004). Stroking Stressed-out Teachers. Educational Digest, 69(5), 28-32.
• BORG, M. G., Riding, R. J. (1991). Occupational Stress and Satisfaction in Teaching. British Educational Research Journal, 17(3). 263-281.
• CHİMA, F. (2004). Depression and the Workplace: Occupational Social Work Development and Intervention. Employee Assistance Quarterly, 19(4), 1-18.
• COTTON, T. M. (2012). A study of the potential influence of school environment, administrative leadership and support, social support, and coping upon the presence of symptoms of teacher depression: implications for educational leaders. Unpublished doctorate thesis. Clart Atlanta University. USA
• ÇELİK, H. E., Yılmaz, V. (2013). Yapısal Eşitlik Modellemesi. Temel kavramlar-Uygulamalar-Programlama. Yenilenmiş 2. Baskı. Anı Yayıncılık. Ankara.
• GUGLİELMİ, R. S., Tatrow, K. (1998). Occupational Stress, Burnout and Health in Teachers: A Methodological and Theoretical Analysis. Review of Educational Research, 68(1), 61-99.
• HACKETT, J. T. (2001). Post 9-11 priority: Mental health care. Houston Chronicle, Section 1, 5.
• JAMİESON, B. (2006). State of the teaching profession 2006: Back in the day. http://professionallyspeaking.oct.ca/september_2006/survey.asp Erişim tarihi : 26.06.2016
• KAFETSİOS, K. (2007). Work-family Conflict and Its Relationship With Job Satisfaction and Psychological Distress: The Role of Affect at Work and Gender. Hellenic Journal of Psychology, 4, 15-35.
• KANADA ÖĞRETMENLER FEDERASYONU (2001). Canadian Teachers’ Federation June 2001 workplace survey. http://www.ctf-fce.ca/en/press/2001/Workplc.htm. Erişim tarihi: 26.06.2016.
• KARASAR, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 28. Baskı, Nobel Yayıncılık.
• KYRİACOU, C., Sutcliffe, J. (1978). Teacher stress: Prevalence, Sources and Symptoms. British Journal of Educational Psychology, 48, 159-167.
• KYRİACOU, C. (2001). Teacher Stress: Directions for Future Research. Educational Review, 53(1), 27-35.
• MACDONALD, D. (1999). Teacher Attrition: A review of Literature. Teaching and Teacher Education, 15, 839-848.
• MANTHEİ, R., Gilmore, A. (1996). Teacher Stress in Intermediate Schools. Educational Research, 28(1), 3-19.
• MAUSNER-DORSCH, H., Eaton, W. W. (2000). Psychological Work Environment and Depression: Epidemiologic Assessment of the Demand-Control Model. American Journal of Public Health, 90(11), 1765-1771.
• MCINTRYRE, F. (2006). Ontario Grads Stay with Teaching. Professionally Speaking, June, 47-50.
• PAPASTYLİANOU, A., Kaila, M., Polychronopoulos, M. (2009). Teachers’ Burnout, Depression, Role Ambiguity and Conflict. Social Psychological Education, 12(3), 295-314.
• PİNES, A. M. (2002). Teacher Burnout: A Psychodynamic Existential Perspective. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 8, 121-140.
• PİTHERS, R. T., Soden, R. (1998). Scottish and Australian teacher stress and strain: A comparative study. British Journal of Educational Psychology, 68, 269-279.
• PRENTİCE, C.C., Carranza, E. (2002). What Women and Men Should Be, Shouldn’t Be, Are Allowed To Be and Don’t Have to Be: The Contents of Prescriptive Gender Stereotypes. Psychology of Women Quarterly 26, 269-281.
• SAĞIR, M. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Depresyon ve Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Turkish Journal of Education, 4(3), 29-42.
• SEZER, S. (2011). Örgüt Depresyonu Ölçeği’nin Geliştirilmesi ve Psikometrik Niteliklerinin belirlenmesi. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(1), 39-50.
• SKAALVİK, E. M., Skaalvik, S. (2009). Teacher Self-efficacy and Teacher Burnout: A study of Relations. Teaching and Teacher Education, 26, 1059-1069.
• SMİTH, T., Ingersoll, R. (2004). Reducing Teacher Turnover: What Are the Components of Effective İnduction? American Education Research Journal, 41, 687-714.
• SMİTH, S. (2008). Leadership’s effects on employee health, well-being. Occupational Hazards, 70(9), 18-19.
• ÜNEY, R. (2016). Aşırı fedakarlık depresyona itiyor. http://www.ntv.com.tr/saglik/asiri-fedakarlik-depresyona-itiyor,jcnCONywGUeg_2R_Ck-8-g?_ref=infinite. Erişim tarihi 25.06.2016.
• WELLS, K. B., Stewart, A., Hays, R. D. (1989). The Functioning and Well-being of Depressed Patients: Results from the Medical Outcomes Study. Journal of the American Medical Association, 262(7), 914-919.
• WORLD HEALTH ORGANİZATİON (2007). Ten Statistical Highlights in Global Public Health. E.T: 01.07.2016. http://www.who.int/whosis/whostat2007_10highlights.pdf