Kütahya-Tavşanlı Dolmuş Hattının Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Year 2019, Volume: 4 Issue: 3, 97 - 111, 25.12.2019

İsmail Cem Özçelik Tamer Eren

Abstract

Kütahya
il sınırları içerisinde yer alan Tavşanlı belediyesinin şehir içi toplu taşıma
servisi özel bir firma tarafından takip edilerek yürütülmektedir. Toplu taşıma
servisi beş farklı hat ile hizmet vermektedir. Şehir içi toplu taşıma servisini
yerine getiren dolmuş hatları arasında çalışma dengesizliği görülmüştür.   Bu nedenle daha seyrek periyotlarda sefer
yapan hat dolmuş araçlarının, daha yoğun çalışmayı gerektiren diğer hatlara
aktarılması ve dolmuş hattının hizmet etkinliğinin arttırılması amaçlanmıştır.
Çalışma kapsamında en yoğun dolmuş hattı ve en seyrek sefer periyoduna sahip
dolmuş hatları değerlendirmeler ve karşılaştırmalar sonucunda bulunmuştur. Çok
ölçütlü karar verme yöntemlerinden olan AHP yöntemi ile kriterler birbirleri
ile karşılaştırılıp kriterlerin ağırlıkları bulunmuştur. AHP yönteminden elde
edilen kriter ağırlıkları kullanılarak TOPSIS yöntemi ile problem çözülmüştür.
AHP ve TOPSIS yöntemlerinin uygulanabilmesi için uzman görüşü ile belirlenen
kriterler ve mevcut bulunan alternatifler kullanılmıştır. Yapılan
karşılaştırmalar ve değerlendirmeler sonucunda hat 5 dolmuş hattı en uygun
atama sonucu olarak bulunmuştur.

Keywords

Analitik hiyerarşik prosesi, TOPSIS, Çok Ölçütlü Karar Verme, Şehir içi toplu taşıma servisi

References

• [1] S. Güner, K. Taşkın, G. Gür, Şehir içi toplu taşıma hatlarının hizmet etkinliğinin veri zarflama analizi ile ölçülmesi: özel ve kamu işletmelerinin karşılaştırılması. İşletme Bilimi Dergisi, 5:3 (2017) 127-14.
• [2] S. Dinç, M. Hamurcu , T. Eren, Kırıkkale-Kampüs Dolmuş Hattı Etkinliğinin Çok Kriterli Karar Verme ile Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9:1 (2018) 238-247.
• [3] M. Eryavuz, C. Gencer, Araç rotalama problemine ait bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 6:1 (2001) 139-155.
• [4] Ş. Yılmaz, Çok depolu araç rotalama probleminin karınca kolonisi optimizasyonu ile modellenmesi ve bir çözüm önerisi. Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2008.
• [5] E. Düzakın, M. Demircioğlu, Araç Rotalama Problemleri ve Çözüm Yöntemleri. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 13:1 (2009) 68-87
• [6] S. Çetin, C. Gencer, Kesin zaman pencereli - eş zamanlı dağıtım toplamalı araç rotalama problemi: Matematiksel model. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25:3 (2010) 579-585.
• [7] S. Çetin, C. Gencer, Heterojen araç filolu zaman pencereli eş zamanlı dağıtım-toplamalı araç rotalama problemleri: matematiksel model. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 3:1 (2011) 19-27.
• [8] H. B. Bolat, D. Bayraktar, M. Öztürk, N. Turan, Yeşil lojistik zincirinde araç rotalama problemi için bir model önerisi. XI. Üretim araştırmaları sempozyumu, 2011.
• [9] Ç. Koç, G. Karaoğlan, Çok kullanımlı ve zaman pencereli araç rotalama problemi için bir matematiksel model. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi dergisi, 27:3 (2012) 569-576
• [10] B. Kosif, İ. Ekmekçi, Araç rotalama sistemleri ve tasarruf algoritması uygulaması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11:21 (2012) 41-51
• [11] S. Hezer, Y. Kara, Eşzamanlı dağıtımlı ve toplamalı araç rotalama problemlerinin çözümü için bakteriyel besin arama optimizasyonu tabanlı bir algoritma. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 28:2 (2013) 373-382
• [12] Y.Şahin, A. Eroğlu, Kapasite kısıtlı araç rotalama problemi için metasezgisel yöntemler: Bilimsel yazın taraması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19:4 (2014) 337-355.
• [13] Z. Bozyer, A. Alkan, A. Fığlalı, Kapasite kısıtlı araç rotalama probleminin çözümü için önce grupla sonra rotala merkezli sezgisel algoritma önerisi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 7: 2 (2014) 29-37.
• [14] T. Şen, H. Yazgan, S. Ercan, Kapasite kısıtlı araç rotalama probleminin çözümü için yeni bir algoritma geliştirilmesi: bir süpermarket zincirinde uygulanması. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 19:1 (2015) 83-88.
• [15] H. M. Alağaş, S. Çetin, A. Yerlikaya, T. Eren, Heterojen Eş-Zamanlı Topla-Dağıt Rotalama Problemi: Tehlikeli Malzeme Sevkiyatı. International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science, Antalya, 2016.
• [16] B. Çatay, M. Keskin, Elektrikli araç rotalama problemi: farklı modeller üzerine bir inceleme. 6.Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, Antalya, 2017.
• [17] N. Ömürbek, Ö. C. Helvacıoğlu, S. Üstündağ, Kuruluş yeri seçiminde analitik hiyerarşi süreci (AHP) kullanımı: Isparta bölgesinde bir uygulama. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11: 21 (2013)101-116
• [18] S. Felek, Y. Yuluğkural, Z. Aladağ, Mobil iletişim sektöründe pazar paylaşımının tahmininde AHP ve ANP yöntemlerinin kıyaslaması. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 18:1 (2007) 6-22
• [19] E. Ayan, Ş. Cihan, T. Eren, T. Topal, E. K. Yıldırım, AHP ve TOPSIS Yöntemleri ile Ekokardiografi Cihazı Seçimi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4:1 (2016) 41-49.
• [20] A. Supçiller, O. Çapraz, AHP-TOPSIS yöntemi̇ne dayali tedari̇kçi̇ seçi̇mi̇ uygulamasi. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi 13 (2011) 1-22.
• [21] C. L. Hwang, K. Yoon, Methods for multiple attribute decision making. In Multiple attribute decision making, Springer, Berlin, Heidelberg, 1981.
• [22] T. Ustasüleyman, Bankacılık sektöründe hizmet kalitesinin değerlendirilmesi: AHS-TOPSIS Yöntemi. Bankacılar Dergisi 69 (2009) 33-43.
• [23] M. Yurdakul, A. İpek, Malzeme taşıma sistemlerinin seçilmesine yönelik bir karar destek sistemi geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20:2 (2005) 171-181.