SOSYAL BİLİMLERİN ARAŞTIRMA YAKLAŞIMLARINDA YENİ YÖNELİMİ: DİJİTAL ETNOGRAFİ DESENİ

Year 2024, Volume: 10 Issue: 1, 95 - 115, 29.01.2024

Reyhan Kulluk

Abstract

Bir devrim niteliği taşıyan 21. Yüzyılda internetin her alana sirayet edişi toplumsal olguları, kültürel oluşumları, sosyal fenomenleri de değişime uğratmıştır. Özellikle Web 2.0 teknoloji devrimiyle sosyal medyanın ortaya çıkması bireylerin üretici konumundan tüketici konumuna geçtiği karşılıklı etkileşim süreçlerini de içinde barındırmaktadır. Böylece bireyler artık dijital ortamlarda fiziksel olarak olmasa dahi bir arada olma, davranış pratikleri geliştirme, yeni bir dil ve kültür kurgulama imkânı bulmuştur. Dijitalleşme ile sosyal, kültürel, siyasal örgütlenmelerin, sosyal fenomenlerin araştırılması, anlaşılması ve analiz edilmesi için bilimsel-akademik çalışmalarında dijital alana kayması zorunlu hale gelmiştir. Bugün sosyal bilimciler dijital alanların araştırılması için çeşitli veri toplama ve analiz teknikleri kullanabilmektedir. Ancak dijital ortamların gerçek dünyadan hem benzer hem de farklı olan yapısı sosyal bilimcileri araştırma yaklaşımlarında yeni yönelimlere itmiştir. Bu süreçte özellikle kültür araştırmalarının önemli bir parçası olan etnografinin dijital ortama uyarlanan yeni haline yani dijital etnografiye tanıklık etmekteyiz. Dijital etnografi, geleneksel etnografiye benzeyen ve farklılaşan yönleriyle dijital ortamların araştırılması açısından oldukça rövanşta bir araştırma desenidir. Bu açıdan çalışmada dijitalleşme sonucunda sosyal bilimcilerin dijitale uygun yeni yönelim olarak tercih ettiği dijital etnografinin ne olduğu ve nasıl yapıldığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Yapılan çalışma teorik bir niteliktedir. Bu açıdan çalışmada ilgili literatür göz önünde bulundurularak betimsel bir eleştirisi yapılmıştır. Yapılan tartışmalar neticesinde dijital dünyada sosyalleşen bireyin oluşturduğu davranış pratiklerinin, dilin ve kültürün ayrıca dijital ortamların neticesinde toplumda yaşanan dönüşümlerin zorunlu bir ihtiyacı olarak sosyal bilimcilerin, bilimsel çalışmalarında dijital ortama uygun ve yeni yönelimleri benimsemenin yadsıtılamaz bir gerçeklik olduğunu ortaya koymaktadır.

Keywords

Dijital etnografi, Dijitaleşme, Yeni Yönelimler

Ethical Statement

Bu makalede akademik etik hususuna dikkat edildiğini beyan ederim.

NEW ORIENTATION IN RESEARCH APPROACHES OF SOCIAL SCIENCES: DIGITAL ETHNOGRAPHY DESIGN

Abstract

In the 21st century, which has the characteristics of a revolution, the penetration of the internet into every field has also changed social phenomena, cultural formations and social phenomena. In particular, the emergence of social media with the Web 2.0 technology revolution includes mutual interaction processes in which individuals move from producer to consumer. Thus, individuals now have the opportunity to be together in digital environments even if they are not physically present, to develop behavioral practices, and to construct a new language and culture. With digitalization, it has become necessary for scientific-academic studies to shift to the digital field in order to research, understand and analyze social, cultural, political organizations and social phenomena. Today, social scientists can use various data collection and analysis techniques to investigate digital spaces. However, the structure of digital environments, which are both similar and different from the real world, has pushed social scientists to new directions in their research approaches. In this process, we are witnessing a new form of ethnography, which is an important part of cultural research, adapted to the digital environment, namely digital ethnography. Digital ethnography, with its similarities and differences from traditional ethnography, is a research design that is quite a rematch in terms of researching digital environments. In this respect, the study aims to reveal what digital ethnography is and how it is done, which social scientists prefer as a new orientation suitable for digital as a result of digitalization. The study is theoretical in nature. In this respect, a descriptive criticism was made by considering the relevant literature. As a result of the discussions, it reveals that it is an undeniable reality for social scientists to adopt new orientations suitable for the digital environment in their scientific studies as a compulsory need of the behavioral practices, language and culture created by the individual socializing in the digital world, as well as the transformations experienced in society as a result of digital environments.

Keywords

Dijital ethnography, Digitalization, New Direction.

References

• Androutsopoulos, J. (2008). Potentials and Limitations of Discourse- centred Online Ethnography. Language İnternet, 5(8).
• Bell, D. (2001). An Introduction to Cybercultures. Routledge.
• Binark, M., ve Bayraktutan-Sütçü, G. (2008). Silkroad Online’da Sanal Cemaat İnşası ve Türk Klan Kimliği. -XIII. Türkiye’de İnternet Konferansı Bildirileri, 22-23.
• Boellstorff, T., Nardi, B., Pearce, C. ve Taylor, T. L. (2012). Ethnography and Virtual Worlds. A Handbook of Method. Princeton University Press.
• Büker, Z. (2014). Etnografi ve Çevirimiçi Etnograf, Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri içinde, Mutlu Binark (Der.). Ayrıntı Yayınları,123-170.
• Büyükaslan, A. ve Kırık, A.M. (2013). Sosyal Medya Araştırmaları 1 (Sosyalleşen Birey), (Ed.), Büyükarslan, A. ve Kırık, A. M,. Çizgi Kitabevi.
• Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür- Ağ Toplumunun Yükselişi-1 Cilt. İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Catterall, M., Maclaran, ‪P. (2001). Researching Consumers in Virtual Worlds: A Cyberspace Odyssey. Journal of Consumer Behaviour, 1(3), 228-237.
• Çomru, T. (2014). Web içeriklerinin metin temelli çözümlemesi, Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri içinde, Mutlu Binark (Der.). Ayrıntı Yayınları.
• Dicks, B. ve Manson, B. (2005). Qualitative Research And Hypermedia- Ethnography For The Digital Age, SAGE Publications.
• Garcia, A. C., Standlee, A. I., Bechkoff, J. ve Cui, Y. (2009). Ethnographic Approaches to the İnternet and Computer-Mediated Communication. Journal of Contemporary Ethnography, 38(1), 52-84.
• Geray, H. (2014). İletişim Alanından Örneklerle, Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Umuttepe Yayınları.
• Glesne, C. (2012). Nitel Araştırmaya Giriş (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.). Anı Yayıncılık.
• Hine, C. (2000). Virtual Ethnography. Sage Publications.
• Kozinets, R. V. (2002). The Field behind the Screen: Using Netnography for Marketing Research in Online Communities. Journal of Marketing Research, 39(1), 61–72.
• Kozinets, R. V. (2010). Netnography: Doing Ethnographic Research Online. Sage Publications.
• Kozinets, RV. (2015). Netnography. NJ: John Wiley & Sons.
• Kulluk, R. (2022). Sosyal Medyada Mahremiyetin Değişiminin Habitusun Dönüşümü Üzerinden İncelenmesi: Konya Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kulluk. R., (2023). Sosyal Medyadaki Çocuk Hesaplarının Netnografik Bir Analizle “Çocuk Mahremiyeti” ve “Sharenting Pratikleri” Açısından İncelenmesi”, içinde İnternet Hukukunda Çocuğun Korunması ve Mahremiyeti. B. Kent, M. Kevser B., M. Samar, (Ed.), (s. 131-159). Adalet Yayınevi.
• Markham, A., (2004). Internet Communication As A Tool For Qualitative Research. Qualitative Research: Theory. Method And Practice, 2, 95-124.
• Morva, O. (2017). Chicago Sosyoloji Okulu’nun Etnografik Mirasını Yeniden Okumak: Dijital Etnografi Çağında Sembolik Etkileşimcilik. Moment Dergi, 4(1), 135- 154.
• Murthy, D. (2008). Digital Ethnography. Sociology, 42(5), 837-855.
• Neuman, W. L. (2013). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nicel ve Nitel Yaklaşımlar (S. Özge, Çev.). (6. Baskı). Yayın Odası.
• Özbaş Anbarlı, Z. (2020). Dijital Etnografi: Dijital Uzamı Anlamak İçin Bir Yöntem. Global Media Journal: Turkish Edition, 10(20).
• Özgen, C. ve Argan, M. (2020). Netnografi: Genel Özellikleri ve Spor Bilimleri Alanında Kullanılabilirliği”. OPUS International Journal of Society Researches, 15(10) Yıl Özel Sayısı, 5044-5064.
• Pink, S. Horst, H. Postill, J. Hjorth, L. Lewis, T. Tacchi, J. (2016). Digital Ethnography: Principles and Practice. Sage.
• Rab, A. (2007). Digital Culture-Digitalised Culture and Culture Created on A Digital Platform. Netis Ridings, C., Gefen, D. ve Arinze, B. (2006). Psychological Barriers: Lurker and Poster Motivation and Behavior in Online Communities. Communications of the Association for Information Systems, 18(1).
• Scaramuzzino, G. (2012). Ethnography on the Internet- an Overview. K. Jacobsson ve K. Sjöberg, (Ed.), Pondering on methods. A Variety of Methodological Concerns içinde. (41-54). Lund University.
• Spradley, J. P. (1980). Participant Observation. Harcourt Brace Jovanovich. College Publishers.
• Talip, B. A., Narayan, B., Edwards, S. L. ve Watson, J. (2017). Digital Ethnography as A Way To Explore İnformation Grounds on Twitter. Qualitative and Quantitative Methods in Libraries, 5(1), 89-105.
• Underberg, N. M. ve Zorn, E. (2013) Digital Ethnography: Anthropology, Narrative and New Media. University of Texas Press.
• Van Dijk, J. (2012). The Network Society. (3. baskı). Sage Publications.
• Varis, P. (2016). Digital Ethnography. A. Georgakopoulou ve T. Spilioti, (Ed.), The Routledge Handbook of Language and Digital Communication içinde. Routledge. 55-68.
• Yarar, F. N. (2023). Dijital Etnografi İlkeler, Yaklaşımlar, Teknikler. (1. Baskı). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.