Küçük Travma Yaşantılarının Psikolojik Belirtileri Yordama Gücü

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 230 - 244

Makbule Kalı Soyer , Şerife Şekerci , Gamze Tonğuç

https://doi.org/10.17336/igusbd.1453173

Abstract

Amaç: Çocukluk döneminde temelleri atılan küçük travmalar, zaman içinde ortaya çıkar ve kademeli olarak bireyi etkiler. Bu çalışma, yetişkin bireylerde küçük travma yaşantılarının güncel psikolojik belirtiler üzerindeki yordama gücünü belirlemeyi amaçlamaktadır.
Yöntem: İlişkisel tarama modeli kullanılarak tasarlanan bu nicel araştırmanın çalışma grubu 284’ü kadın, 93’ü erkek toplam 377 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma verileri, kişisel bilgi formu, Küçük “t” Travma Yaşantıları Belirleme Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri aracılığıyla toplanmıştır. Küçük travma yaşantılarının ve psikolojik belirtilerin cinsiyet açısından farklılaşma durumlarını incelemek üzere bağımsız örneklem t testi, küçük travma yaşantılarının psikolojik belirtileri yordama gücünü değerlendirmek için basit (doğrusal) regresyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Araştırma bulguları, kadın katılımcıların erkek katılımcılardan daha fazla küçük travma yaşantılarına sahip olduklarını ve yine kadın katılımcıların erkeklere göre daha fazla psikolojik belirtiler gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca yapılan regresyon analizi, küçük travma yaşantılarının psikolojik belirtileri anlamlı bir şekilde yordadığını göstermiştir.
Sonuç: Deneyimlenen küçük travmaların, bireylerin mevcut veya gelecekteki psikolojik sorunları üzerinde öngörülebilir bir etkisi olduğu anlamına gelmektedir.

Keywords

Travma, Küçük Travma Yaşantıları, Psikolojik Belirtiler, Kısa Semptom Envanteri, Yetişkin Bireyler

Ethical Statement

Bu araştırma için Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Araştırma Ve Yayın Etik Kurulu’ndan 16.01.2024 tarih ve 711773sayılı karar numarası ile Etik Kurul Onayı alınmıştır.

Predictive Power of Small Trauma Experiences on Psychological Symptoms

Abstract

Aim: Small traumas, rooted in childhood, gradually manifest and exert cumulative effects on individuals over time. This study aims to determine the predictive power of small trauma experiences on current psychological symptoms in adults.
Method: Designed as a quantitative study using a correlational survey model, the study sample consists of 377 participants. Data were collected through a personal information form, Small “t” Trauma Experiences Scale, and the Brief Symptom Inventory. An independent samples t-test was conducted to examine gender differences in small trauma experiences and psychological symptoms, while simple regression analysis was performed to evaluate the predictive power of small trauma experiences on psychological symptoms.
Results: The findings indicate that female participants reported experiencing significantly more small traumas and exhibited more psychological symptoms compared to male participants. Furthermore, regression analysis demonstrated that small trauma experiences significantly predict psychological symptoms.
Conclusion: Small traumas have a predictable impact on individuals' current or future psychological problems.

Keywords

Trauma, Small Trauma Experiences, Psychological Symptoms, Brief Symptom Inventory, Adult Individuals

References

• ALTINSOY, F. (2020). Travmatik deneyimi olan bireyler için bir travma sonrası büyüme modeli (Tez No. 641930) [Doktora Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• ALVER, B., DİLEKMEN, M. ve ADA, Ş. (2010). Üniversite öğrencilerinin bazı öznel algılamalarına göre psikolojik belirtileri. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(33), 13-23. https://doi.org/10.17066/pdrd.05533
• APA (2013) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th ed. Washington, DC, American Psychiatric Association.
• ARDANIÇ, P. (2017). Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Tez No. 460686) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• ATAOĞLU, B.B., ATAOĞLU, A. ve ANKARALI, H. (2019). Travmatik yaşantıların benlik saygısı üzerine etkisi. Düzce Medical Journal, 21(3), 186-191. https://doi.org/10.18678/dtfd.536936
• AYKUT, S. ve SONER AYKUT, S. (2020). Kovid-19 pandemisi ve travma sonrası stres bozukluğu temelinde sosyal hizmetin önemi. Toplumsal Politika Dergisi, 1(1), 56-66. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1246367
• BARBASH, E. (2017). Different types of trauma: Small 't' versus large 'T'. https://www.psychologytoday.com/us/blog/trauma-and-hope/201703/different-types-trauma-small-t-versus-large-t Erişim tarihi: 15.12.2023.
• BİLGİN, O., İNCE, M. ve ÇOLAKOĞLU, Ö. M. (2020). Üniversite öğrencilerinin psikolojik belirtilerinin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 27-41. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2160934
• BİLİM, G. (2012). Çocukluk çağı örselenme yaşantıları: Duygu düzenleme, kişilerarası tarz ve genel psikolojik sağlık açısından bir inceleme (Tez No. 312573) [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• BOLU, A., ERDEM, M. ve ÖZNUR, T. (2014). Travma sonrası stres bozukluğu. Anatolian Journal of Clinical Investigation, 8(2), 98-104. https:\www.researchgate.net\profile\Abdullah-Bolu2\publication\287273964
• BOZKURT, M. (2023). Psikolojik travma açısından görgü tanıklığı: Travma mağduru bireylerin ifadelerinin yönlendirilebilirlik açısından incelenmesi (Tez No.799231) [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• CAN, A. (2022). SPSS ile nicel veri analizi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• CHAVEZ, H. (2024). 13 Signs of A Toxic Parent That Many People Don’t Realize. Lifehack. https://www.lifehack.org/350678/13-signs-toxic-parent-that-many-people-dont-realize Erişim tarihi: 14.02.2024
• COREY, G. (2015). Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları (T. Ergene, Çev.). Mentis Yayıncılık.
• CRESWELL, J. W. (2020). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (H. Ekşi, Çev. Ed.). Edam Yayınları.
• CSIKSZENTMIHALYI, M. (1990). The Domain Of Creativity. M.A. Runco ve S. Alberts (Eds) Theories Of Creativity (ss.190-212). Sage.
• CVETEK, R. (2008). EMDR Treatment of Distressful Experiences That Fail to Meet the Criteria for PTSD. Journal of EMDR Practice and Research, 2(1), 2–14. https://doi.org/10.1891/1933-3196.2.1.2
• ÇAMAŞ, G. ve ANAYURT, A. (2022). Travma mağdurlarına yönelik grup müdahaleleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14(2), 143-151. https://doi.org/10.18863/pgy.939012
• ÇAVUŞ, N. (2023). COVİD-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin travmatik stres ve ruhsal belirtilerinin incelenmesi (Tez No. 788040) [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• ÇAVUŞOĞLU, F. (2020). Cinsiyet gruplarına göre çocukluk çağı travma düzeylerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 13(73), 575- 581. https://www.sosyalarastirmalar.com/articles/examination-of-childhood-trauma-levels-by-gender-groups.pdf
• ÇOBAN, Y. (2021). Romantik ilişkisi olan bireylerin çocukluk çağı küçük travmaları ile yakın ilişkileri arasındaki ilişkide çocukluk çağı küçük travma etkilerinin aracı rolü. (Tez No. 718162) [Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• DEROGATIS, L. R. (1992). Brief Symptom Inventory (BSI) [Database record]. APA PsycTests.
• DOĞRUER, N., GÖKKAYA, F., VOLKAN, E. ve GÜLEÇ, M. (2022). Psikolojik dayanıklılığın yordayıcıları: çocukluk çağı travma yaşantıları ve affetme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14, 242-250. https://doi.org/10.18863/pgy.1160408
• DURAN, Y. (2023). Üniversite öğrencilerinin çocukluk çağı travmaları ile ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No. 833463) [Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• EKER, İ. (2016). Travmatik yaşantıların psikolojik sağlığa etkisi: travmanın türü, zaman yönelimi, dünyaya ilişkin varsayımlar ve ruminasyonlar açısından bir inceleme (Tez No. 428609) [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• FIRAT, S. ve BASKAK, B. (2012). Gelişimsel travmanın uzun dönem etkileri ve bunlara aracılık eden nörobiyolojik mekanizmalar. Kriz Dergisi, 20(1), 25-42. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000331
• FORGASH, C., & KNIPE, J. (2007). Integrating EMDR and ego state treatment for clients with trauma disorders. In C. Forgash & M. Copeley (Ed.), Healing The Heart Of Trauma And Dissociation With EMDR And Ego State Therapy (pp. 1-59). https://doi.org/10.1891/1933-3196.6.3.120
• GETTİOĞLU, G. (2023). Evlilikte çatışma çözüm stilleri benzerlik ve farklılıklarının bireyin psikolojik sağlığı üzerine etkisi (Tez No. 834490) [Yüksek Lisans Tezi, Antalya Bilim Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• GROGAN, K., MACGARRY, D., BRAMHAM, J., SCRIVEN, M., MAHER, C., & FİTZGERALD, A. (2020). Family-related non-abuse adverse life experiences occurring for adults diagnosed with eating disorders: a systematic review. Journal of Eating Disorders, 8(36), 2-20. https://doi.org/10.1186/s40337-020-00311-6
• GÜNAY MOLU, N., CEYLAN, B. ve YENER ÖZCAN, F. (2023). 18-65 Yaş arası bireylerde psikolojik belirtiler ve yordayıcı faktörler. Sağlık Bilimleri Dergisi, 32(1), 43-50. https://doi.org/10.34108/eujhs.1053124
• GÜREŞEN, Ü. (2022). Çocukluk çağı travmatik yaşantılarının yetişkinlikteki psikopatolojik belirtilerle ilişkisi: Ağ analitik bir inceleme (Tez No. 725629) [Doktora Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• HAİR, J. F., Black, W. C., BABİN, B. J., ANDERSON, R. E., & TATHAM, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis. Pearson Education Limited.
• HAWES, D. J., LECHOWICZ, M., ROACH, A., FISHER, C., DOYLE, F. L., NOBLE, S., & DADDS, M. R. (2021). Capturing the developmental timing of adverse life experiences scale. American Psychologist, 76(2), 253-267. https://doi.org/10.1037/amp0000760
• HENSLEY, B. (2015). An EMDR terapy primer, second edition: from practicum to practice. NewYork: Springer Publishing Company.
• HOLM, J. E., & HOLROYD, K. A. (1992). The daily hassles scale (revised): Does it measure stress or symptoms? Behavioral Assessment, 14, 465-82. https://psycnet.apa.org/record/1993-24122-001
• JUNÇA-SILVA, A., CAETANO, A., & LOPES, M. (2020). A working day in the life of employees: development and validation of the scale for daily hassles and uplifts at work. Testing, Psychometrics, Methodology in Applied Psychology, 27, 221-250, https://doi.org/10.4473/TPM27.2.5
• KAHİL, A. ve PALABIYIKOĞLU, N. R. (2018). İkincil travmatik stres. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 59-70. https://doi.org/10.18863/pgy.336495
• KALI SOYER, M., ŞENOL, A. VE ÇALIK TÜMERDEM, B. (2021). Bir grup yetişkinde çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Humanistic Perspective, 3(2), 324-343. https://doi.org/10.47793/hp.931931
• KARATAY, G. (2020). Tarihsel/Toplumsal Travmalar ve Kuşaklararası Aktarımı Biçimleri Üzerine. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 373-379. https://doi.org/10.17942/sted.767797
• KELES, S., FRİBORG, O., IDSØE, T., SİRİN, S., & OPPEDAL, B. (2016). Depression among unaccompanied minor refugees: the relative contribution of general and acculturation-specific daily hassles. Ethnicity & Health, 21(3), 300-317. https://doi.org/10.1080/13557858.2015.1065310
• KERİMOVA, M. (2020). Lise öğrencilerinde görülen psikolojik belirtilerin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Tez No. 97372) [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• KILIÇ, S. (2013). Örnekleme Yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46. https://doi.org/10.5455/jmood.20130325011730
• KLUSMANN, U., ALDRUP, K., SCHMIDT, J., & LÜDTKE, O. (2021). Is emotional exhaustion only the result of work experiences? A diary study on daily hassles and uplifts in different life domains. Anxiety, Stress & Coping, 34 (2), 173-190. https://doi.org/10.1080/10615806.2020.1845430
• KOCAMANOĞLU, F. M. (2021). Geç ergenlik döneminde flört şiddeti ile çocukluk çağı ruhsal travmaları ve ruhsal belirtiler arasındaki ilişki (Tez No. 669835) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• LEVINE, P. A., & FREDERICK, A. (2020). Kaplanı uyandırmak travmayı iyileştirmek. İstanbul: Butik Yayıncılık.
• Lİ, S., XU, Q., XIE, J., WANG, L., LI, H., MA, L., & XIA, R. (2022). Associations of parenting daily hassles with parents’ mental health during the COVID-19 school closure. Social Science & Medicine, 311, 115-301. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2022.115301
• LOUCH, G., O’HARA, J., GARDNER, P., & O’CONNOR, D. B. (2017). A daily diary approach to the examination of chronic stress, daily hassles and safety perceptions in hospital nursing. International Journal of Behavioral Medicine, 24(6), 946–956. https://doi.org/10.1007/s12529-017-9655-2
• MCCULLOUGH, L. (2002). Exploring change mechanisms in EMDR applied to “small-t trauma” in short-term dynamic psychotherapy: Research questions and speculations. Journal of Clinical Psychology, 58(12), 1531–1544. https://doi.org/10.1002/jclp.10103
• OPEL, N. REDLİCH, R., DOHM, K., ZAREMBA, D., GOLTERMANN, J., & REPPLE, J. (2019). Mediation of the influence of childhood maltreatment on depression relapse by cortical structure: a 2-year longitudinal observational study. The Lancet, 6(4), 318-326. doi:10.1016/S2215-0366(19)30044-6
• ÖZATMACA, K. (2023). Çocukluk Çağı Travmasının Duygu Düzenleme, Psikopatoloji İle İlişkisinin İncelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(34), 105-121. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3248501
• ÖZDİLEK, B., BOZKURT, S., & GÜNAL, D. (2022). Psychological distress among caregivers of patients with parkinson’s disease assessed with scl-90-r self-reported questionnaire. Turk J Neurol, 28, 182-187. https://doi.org/10.4274/tnd.2022.27813
• ÖZEL, Y., TÜRKLEŞ, S., VE ERDOĞAN, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde ruhsal durumun incelenmesi. Journal of Academic Research in Nursing, 6(2), 220-8. https://doi.org/10.5222/jaren.2020.41033
• ÖZÖREN, A. (2023). Yetişkinlerde çevrimiçi alışveriş bağımlılığı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No. 792954) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• ÖZTÜRK, M. O. (1995). Ruh sağlığı ve bozuklukları. Hekimler Yayın Birliği.
• ÖZYANIK T. VE TARLACI, S. (2023). Toplumsal travma döneminde travma sonrası gelişim ve temel inançlardaki sarsılmalar. Gelişim ve Psikoloji Dergisi, 3(6), 121-142. https://doi.org/10.51503/gpd.1041345
• PATEL, K. L. (2012). Is chronic pain a small-t trauma? A systematic review of the use of EMDR in the treatment of chronic pain [Master's thesis, University of Chester]. University of Chester Digital Repository.
• PİLKİNGTON, P.D., BİSHOP, A. VE YOUNAN, R. (2020). Adverse childhood experiences and early maladaptive schemas in adulthood: A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology and Psychotherapy. 28, 569–584. https://doi.org/10.1002/cpp.2533
• SARIÇAMLIK, E. (2020). Çocukluk çağı travması ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü (Tez No. 669992) [Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• SAVİ ÇAKAR, F., İKİZ, F. E. VE ASICI, E. (2018). Çocukluk çağı travmaları ve umutsuzluğun psikolojik belirtileri yordama düzeyi. Inesjournal Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(14), 85-100. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/563477
• SEVİNÇ YALÇIN, Ç. P. VE ÖZTÜRK, E. (2018). Travma sonrası zamanın donması ve travmanın nesiller arası aktarımı. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(3), 21-28. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/612212
• SHANKLAND, R., KOTSOU, I., VALLET, F., BOUTEYRE, E., DANTZER, C., & LEYS, C. (2018). Burnout in university students: the mediating role of sense of coherence on the relationship between daily hassles and burnout. Higher Education, 78, 91-113. https://doi.org/10.1007/s10734-018-0332-4
• SHAPİRO, F. (2001). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Basic principles, protocols and procedures. Guilford Press.
• SHAPİRO, F. (2014). The role of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in medicine: addressing the psychological and physical symptoms stemming from adverse life experiences. The Permanente Journal, 18(1), 71-77. https://doi.org/10.7812/TPP/13-09
• SİMONTON, D.K. (2002). Creavity. In M.A. Runco & S. Alberts (Eds.), Handbook Of Positive Psychology (pp.208-220). Oxford University press.
• ŞAHİN DEMİRKAPI, E. Ş. (2013). Çocukluk çağı travmalarının duygu düzenleme ve kimlik gelişimine etkisi ve bunların psikopatolojiler ile ilişkisi (Tez No. 376906) [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• ŞAHİN, N. H., VE DURAK, A. (1994). Kısa Semptom Envanteri (Brief Symptom Invetory-BSI): Türk Gençleri İçin Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 44–56. https://www.researchgate.net/publication/285023292_Kisa_Semptom_Envanteri_Turk_gencleri_icin_uyarlanmasi
• ŞENOL, A. VE KALI SOYER, M. (2022). Sequentıal Medıator Role Of Emotıon Management Skılls And Negatıve Emotions Between Posttraumatıc Cognıtıons And Somatızatıon. Journal of Cognitive and Behavioral Psychotherapy Research, 11 (3), 198-207. http://dx.doi.org/10.5455/JCBPR.69959
• UDAYAR, S., URBANAVICIUTE, I., MORSELLI, D., BOLLMANN, G., ROSSIER, J., & SPİNİ, D. (2023). The LIVES daily hassles scale and its relation to life satisfaction. Assessment, 30(2), 348-363. https://doi.org/10.1177/10731911211047894
• URAL, A. ve KILIÇ, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve spss ile veri analizi SPSS 12.0 for Windows. Ankara: Detay Yayıncılık.
• VILLENEUVE, L., DARGIS, L., TRUDEL, G., BOYER, R., PRÉVILLE, M., & BÉGIN, J. (2014). Daily hassles, marital functioning and psychological distress among community-dwelling older couples. Revue Européenne de Psychologie Appliquée/European Review of Applied Psychology, 64(5), 251–258. https://doi.org/10.1016/j.erap.2014.05.004
• YAĞCI, S. (2022). Kümülatif travma, travma sonrası stres bozukluğu psikiyatrik semptomlar ve başa çıkma yolları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Mardin ili örneği (Tez No.725486) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gedik Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• YAVUZ, Ö. (2021). Çocukluk çağı travmalarının psikolojik belirtiler ile travma sonrası stres bozukluğu belirtileri arasındaki ilişkide psikolojik dayanıklılık ve özyeterliliğin aracı rolü (Tez No. 631402) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• YILDIRIM, İ. (2004a). Gündelik Sıkıntılar Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eurasian Journal of Educational Research, 4(15), 122-131. https://ejer.com.tr/wp-content/uploads/2021/01/ejer_2004_issue_15.pdf
• YILDIRIM, İ. (2004b). Depresyonun yordayıcısı olarak sınav kaygısı, gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 241-250. http://efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/820-published.pdf
• YILDIRIM, İ. (2006). Akademik başarının yordayıcısı olarak gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 258-267. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/87680
• YILMAZ DİNÇ, S. (2021). EMDR odaklı çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinde psikolojik ihtiyaç doyumu, psikolojik sağlamlık, psikolojik iyi oluş ve küçük “t” travma üzerindeki etkisi (Tez No.685601) [Doktora Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• YILMAZ DİNÇ, S. VE SAPMAZ, F. (2023). Küçük ‘t’ travma etkisini belirleme ölçeğinin geliştirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 57, 225-251. https://doi.org/10.9779.pauefd.1032610
• YÜKSEL, A. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal durumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 215-226. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/220105