SWARA ve ARAS Yöntemleri İle Personel Seçimi Sorununa Bütünleşik Bir Yaklaşım

Year 2024, , 22 - 52, 31.08.2024

Ferhat Han Koçak

https://doi.org/10.55775/ijemi.1424615

Abstract

Organizasyonun amaç ve hedeflerini etkili bir şekilde gerçekleştirmesi noktasında nitelikli işgücü-personel seçimi kurumlar için önemli konular arasındadır. Personel seçim süreci, üretkenliği artırmak için adayların bir kuruma girip çıkmasını belirleyen ayrıntılı bir örgütsel işlevdir. Hızlı teknolojik gelişmeler ve küreselleşme süreci, piyasaları kurumlardan daha nitelikli ve profesyonel insan kaynaklarına sahip olmayı talep etmeye zorlamıştır. Bu nedenle, personel seçim süreci hayati önem taşımakta olup kurum hedeflerini destekleyen en önemli çözümdür. Çok kriterli karar verme, en iyi çözümü elde etmek için birden fazla kriteri farklı yönlerden ve amaçlardan karşılayan araçları içermektedir. En iyi personeli bulmak karmaşık bir süreçtir. Ayrıca, personel seçimi probleminin yapısı hem niteliksel hem de niceliksel kriterleri içermektedir. Bu araştırma, çok kriterli karar verme yöntemleri ile personel seçim problemini incelemektedir. Araştırmanın amacı, personel seçimi için bütünleşik bir metodoloji uygulamaktır. Mevcut uygulamaların dışında personel seçimi ön değerlendirme ve mülakat aşamaları için kriter ağırlıkları belirlemede SWARA yöntemi, niceliksel ve niteliksel değerlendirmelere göre personel seçimi için ARAS yöntemi kullanılarak bir firmanın iş güvenliği uzmanı seçimi simüle edilmiştir.

Keywords

İnsan Kaynakları Yönetimi, Personel Seçimi, ÇKKV, SWARA, ARAS

An Integrated Approach to the Personnel Selection Problem Using SWARA and ARAS Methods

Abstract

Personnel selection is an important issue for organizations due to the fact that qualified workforce is critical to organizational goals. The personnel selection process is a detailed organizational function that determines the entry and exit of candidates into an organization in order to increase productivity. Rapid technological developments and globalization have forced the markets to demand that companies have more qualified and professional human resources. Therefore, the personnel selection process is of vital importance and is the only solution that supports the organization's goals. Multi-criteria decision-making includes tools that meet multiple criteria from different directions and goals in order to get the best solution. Finding the best staff is complicated. In addition, the structure of the personnel selection problem includes both qualitative and quantitative criteria. This research examines the personnel selection problem with multi-criteria decision-making methods. The aim of the research is to apply an integrated methodology for personnel selection. Apart from the existing practices, a company's occupational safety specialist was selected by using the SWARA method for determining the criterion weights for personnel selection pre-evaluation and interview stages, and the ARAS method for personnel selection according to quantitative and qualitative evaluations.

Keywords

Human Resources Management, Personnel Selection, MCDM, SWARA, ARAS

References

• Adair, J. (2010). Decision Making and Problem Solving Strategies. USA: Kogan Page.
• Adalı, E. A. ve Işık, A. T. (2016). Air conditioner selection problem with COPRAS and ARAS methods. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 124-138.
• Akın, E. (2013). Bankacılık Sisteminde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Performans Değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altun, A. ve Kovancı, A. (2004). Personel Seçiminde Mülakat ve Mülakat Yöntemleri. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(3), 55-61.
• Aray, T. S. (2008). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının Yeterliliği Algısının Örgüte Bağlılık ve Örgütten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bal, Y. (2011). Rekabet Stratejilerinin İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarına Etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayraktaroğlu, S. (2003). İnsan Kaynaklan Yönetimi, Sakarya Kitapevi, Sakarya.
• Benli, A. ve Şahin, L. (2004). İnsan Kaynakları Yönetiminde İşgören Bulma ve Seçme: Çınar Hotel Uygulaması. Bilgi Dergisi(8), 113-124.
• Covaliu, Z. (2001). Decision Analysis: Concepts, Tools and Promise. A Fair Isaac White Paper. Fair Isaac.
• Çakın, E. (2013). Tedarikçi Seçim Kararında Analitik Ağ Süreci (ANP) ve Electre Yöntemlerinin Kullanılması ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çavdar, H. ve Çavdar, M. (2010). İşletmelerde İşgören Bulma ve Seçme Aşamaları. Journal of Naval Science and Engineering, 6(1), 79-93.
• Çetin, C. ve Arslan, M. L. (2014). Mülakat. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Demir, H. ve Gümüşoğlu, Ş. (1988). Yönetsel Karar Verme. İzmir: Mess Yayını.
• Demirkol, Ş. ve Ertuğral, S. M. (2007). İşletmelerde Personel Seçiminde Kullanilan Teknikler ve Analizler. Sosyal Bilimler Dergisi, (2).
• Dilber, Y. (2022). Yetenek Yönetimi ve Eğitim Örgütlerinde Uygulanabilirliği. Alanyazın, 3(1), 67-83.
• Doğan, A., Özgün, O. H. ve Erden, N. S. (2015). İşe Alım Görüşmelerinde Aldatma Davranışının Görüşmeye Giren ve Girmeyen Kişiler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 648-657.
• Dolezalek, H. (2010). Talent Scout. Training, 47(2).
• Drucker, P. F. (1992). Etkin Yöneticilik. (A. Özden ve N. Tunalı, Çev.) İstanbul: Eti Kitapları.
• Ekin, E. (2014). Promethee yöntemi ile personel seçimi ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Emhan, A. (2007). Karar Verme Süreci ve Bu Süreçte Bilişim Sistemlerinin Kullanılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 212-224.
• Erdoğdu, E. (2013). İnsan Kaynakları Yönetiminde Personel Seçimi ve Psikoteknik Testlerin Önemi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gary, D. (2017). Human Resource Management. Fifteenth Edition, Pearson
• Gürbüz, H. ve Baş, Ü. (2020). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları ve İş Tatmini. İKSAD Yayıncılık.
• Kahya, D. (2009). İnsan kaynakları yönetimi açısından 4857 Sayılı İş Kanunu'nda işin düzenlenmesi ve bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kıranlı, S. ve İlgan, A. (2008). Eğitim Örgütlerinde Kara Verme Sürecinde Etik, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 8 (14), 150-162.
• Küçükkaya, G. (2006). İnsan Kaynakları Yönetiminde Personel Seçimi ve Bir Uygulama. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• McCormick, Ernest J., Ilgen, Daniel, R., (1989). Industrial and Organizational Psychology, 8th Edition., Unwin Hyman Ltd., London, 94.
• mcdmsociety.org. (2013). International Society on Multiple Criteria Decision Making. https://www.mcdmsociety.org/sites/default/files/newsletters/MCDMeNews_2013_1.pdf.
• Otlu, F. ve Demir, Ö. (2005), Stratejik Karar Verme Açısından Maliyet Sistemleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 155-170.
• Özbek, A. ve Demirkol, İ. (2018). Lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin SWARA ve GİA yöntemleri ile analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 71-86.
• Özer, T. (2013). İnsan Kaynakları Yönetiminde İşe Alma Yöntemleri ve Yeni Bir Uygulama Olarak Topgrading Metodolojisi ve Türkiye Sigorta Sektöründen Bir Örnek Vaka. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saaty, T. L. (2008). Decision Making with the Analytic Hierarchy Process. International Journal of Services Sciences, 1(1), 83-98.
• Sabuncuoğlu, Z. (2012). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Sarılar, Ö. (2006). Bankalarda Uygulanan İşe Alım Süreçleri: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Örneği. Uzmanlık Yeterlilik Tezi. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü.
• Stanujkic, D., Karabašević, D. ve Zavadskas, E. K. (2015). A framework for the selection of a packaging design based on the SWARA method. Inzinerine Ekonomika - Engineering Economics, 26(2), 181-187.
• Tekin, E. (2022). Üretim ve Mülkiyet İlişkileri Bağlamında Çalışma Olgusunun Dönüşümü. Çalışma Kavramına Sosyolojik Bakış, Kriter Yayınevi, İstanbul.
• Uysal, G. (2007). İnsan Kaynakları Yönetimi Ders Notları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İİBF, İşletme, Samsun. Winters, P. M. (1993). İnsan Kaynakları. Rota Yayını Kişisel Gelişim ve Yönetim Dizisi, İstanbul, 1993.
• Xu, L. ve Yang, J. B. (2001). Introduction to Multi-Criteria Decision Making and the Evidential Reasoning Approach. WorkingPaper No. 0106. Manchester School of Management.
• Yelboğa, A. (2012). Değerlendirme Merkezi Uygulamalarının Türkiye’deki Organizasyonlarda Kullanımına İlişkin Bir Araştırma. Yönetim Dergisi, 23(7), 8-24.
• Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2010). A new additive ratio assessment (ARAS) method in multicriteria decision‐making. Technological and economic development of economy, 16(2), 159-172.
• Zolfani, S. H. ve Banihashemi, S. S. A. (2014, May). Personnel selection based on a novel model of game theory and MCDM approaches. In Proc. of 8th International Scientific Conference" Business and Management.
• Zopounidis, C. (2002). MCDA Methodologies for Classification and Sorting. European Journal of Operational Research, 138, 227-228.