Turizmin Gelişmesinde Kalkınma Ajanslarının Rolü: Dicle Kalkınma Ajansı Örneği

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 110 - 123, 15.07.2021

Emine Tuğba Alpaslan , Halil İbrahim Aydın

Öz

Büyük Bunalımın etkisini ortadan kaldırmak için kullanılan merkeziyetçi kalkınma politikaları, küreselleşme ile birlikte 1980’lerden sonra yerini bölgesel kalkınma anlayışına bırakmıştır. Bölgesel farklılıkları azaltmak, bölgelerin ekonomik potansiyelini harekete geçirmek, yatırımları artırmak ve bölgeleri sosyal açıdan geliştirme amacıyla kurulan Kalkınma Ajansları da bu yeni anlayışın temel kurumu haline gelmiştir. Türkiye’de 2000’li yıllarda kurulan Kalkınma Ajansları bağlı bulundukları bölgede, ekonomik sektörler arasında hızlı bir şekilde gelişen ve büyüyen turizm sektörünü kullanarak bölgelerin ekonomik potansiyellerini harekete geçirmeye çalışmaktadır. Bu çalışmanın amacı, turizmin gelişmesinde Kalkınma Ajanslarının rolünü TRC3 Bölgesinde (Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak) faaliyet gösteren Dicle Kalkınma Ajansı üzerinden tahlil etmektir. Dicle Kalkınma Ajansının bölgesel potansiyeli hareket geçirmek üzere gerçekleştirdiği çalışmalar faaliyet göstermeye başladığı 2010 yılından 2019 yılına kadar incelenmiş bulunmaktadır. Sonuç olarak ajansın kendi finansal kaynaklarını kullanarak bölgede turizm sektörünü harekete geçirmeye çalıştığı görülmektedir. Turizm sektöründeki gelişme bölgesel kalkınmanın gerçekleşmesine katkı sunmakta ve çarpan etkisi ile ulusal kalkınmanın gerçekleşmesi içinde değer yaratmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bölgesel Kalkınma, dicle kalkınma ajansı, turizm

The Role Of Development Agencies In Tourism Improvement: The Case Of Dicle Development Agency

Öz

Centralist development policies, which were used to eliminate the impact of the Great Depression, were replaced by regional development policies after the 1980s with globalization. Development Agencies, which were established with the aim of reducing regional disparities, mobilizing the economic potential of the regions, increasing the investments, and developing the regions socially, have become the essential institution of this new understanding. Development Agencies that were established in Turkey in the 2000s, try to mobilize the rapidly developing and growing tourism sector among other sectors for stimulating the economic potential of the region they belong to. In this study, the role of Development Agencies in the development of Tourism was tried to be explained through the Tigris Development Agency operating in TRC3 Region (Mardin, Batman, Siirt, and Şırnak). The work carried out by the Tigris Development Agency to mobilize regional potential has been analysed since 2010, when it started operating, to 2019. As a result, it is understood that the Agency tries to mobilize the tourism sector in the region by using its own financial funds. The development in the tourism sector contributes to the realization of regional development and creates value in the fulfilment of national development with its multiplier effect.

Anahtar Kelimeler

regional development, tigris development agency, tourism

Kaynakça

• Akbulut, M. U. F., ve Göküş, M. (2017). Küreselleşme ve Yerelleşme Sürecinde Bölgesel Kalkınma Ajansları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(1), 79-88.
• Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 4 Numaralı Kararname (2018).
• Bakkal, M., Bakkal, S., ve Yıldırım, H. (2018). Türkiye’de Bölgesel Ekonomik Dengesizlikler ve Çözüm Yolları. Social Sciences Studies Journal, 4(15), 799-809.
• Beer, A., Clower, T., Maude, A. ve Haughton, G. (2004). Multinational lessons from local and regional economic development agencies. European Regional Science Association, ERSA conference papers.
• Chen, C.-F. ve Chiou-Wei, S. (2009). Tourism Expansion, Tourism Uncertainty and Economic Growth: New Evidence from Taiwan and Korea. Tourism Management, 30, 812-818. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2008.12.013
• CNN Türk. (2020). Türkiye turizmde dünya altıncısı. https://www.cnnturk.com/ekonomi/turkiye-turizmde-dunya-altincisi (Son Erişim Tarihi 06.10.2020)
• Demir, Ş., ve Karakuş, T. (2016). Bölgesel Kalkınma Ajanslarında turizm faaliyetlerinin değerlendirilmesi. Journal of Tourism Theory and Research, 2, 42-42. https://doi.org/10.24288/jttr.202829
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2010). KOBİ Mali Destek Program Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2011). Sektörel Gelişme Mali Destek Programı Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2013). Rekabetçi Sektörlerin Geliştirilmesi Mali Destek Programı Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2013). Turizm, Kent ve Sanayi Altyapısı Programı Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2014). Sektörel Gelişme Mali Destek Programı Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Dicle Kalkınma Ajansı. (2018). 2018 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)Dicle Kalkınma Ajansı. (2018). Ekonomik Altyapının Geliştirilmesi Programı Rehberi. http://www.dika.org.tr/programarsivi (Son Erişim Tarihi: 07.10.2020)
• Gee, C. Y., ve Solo, E. F. (1997). International Tourism: A Global Perspective. World Tourism Organization.
• Hüseyni, İ. (2019). TRC3 Bölgesinin Ekonomik Kalkınma Göstergeleri. TRC3 Bölgesinin (Mardin-Batman-Siirt-Şırnak) Ekonomik Durumu Üzerine Yazılar. Ed. İ. Hüseyni. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı. (2016). Kalkınma Ajansları Genel Faaliyet Raporu 2015. Kalkınma Bakanlığı.
• Kalkınma Bakanlığı. (2018). Kalkınma Ajansları Destek Yönetimi Kılavuzu. Kalkınma Bakanlığı.
• Köse, S., ve Konur, F. (2011). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Bölgesel Farkların Azaltılmasındaki Rolü ve Etkililiği: Ülke Deneyimlerinin Karşılaştırılması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 95-137.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2020). Turizm İstatistikleri 2019. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/69320,turizmistatistikleri2019-4pdf.pdf?0
• Künü, S., Hopoğlu, S., Sökmen Gürçam, Ö., ve Güneş, Ç. (2015). Turizm ve Bölgesel Kalkınma Arasındaki İlişki. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 71-93.
• Lee, C.-C. ve Chang, C.-P. (2008). Tourism development and economic growth: A closer look at panels. Tourism Management, 29(1), 180-192. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2007.02.013
• OECD (2020) Regional Development Policy http://www.oecd.org/regional/regionaldevelopment.htm (Son Erişim Tarihi 06.10.2020) Seers, D. (1969). The Meaning of Development. Institute of Development Studies, 44.
• Sevinç, H. (2011). Bölgesel Kalkınma Sorunsalı: Türkiye’de Uygulanan Bölgesel Kalkınma Politikaları. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 35-54.
• Sinclair, M. T. ve Stabler, M. (1997). The Economics of Tourism. Routledge.
• Tuncel, V. (2019). Kalkınma Planlarının Turizm Politikaları Perspektifinde Değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 1(2), 58-66.