The Relationships between Teachers' Psychological Contract Violation, Job Alienation, and Counterproductive Work Behaviors

Year 2024, Volume: 5 Issue: 1, 54 - 72, 19.05.2024

Derya Demir Nihan Demirkasımoğlu

Abstract

The main purpose of the study is to determine the relationship between teachers’ psychological contract violation, work alienation, and counterproductive work behavior. This quantitative research included 476 teachers working in public and private secondary schools in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC). The research findings revealed that teachers’ perceptions of psychological contract violation and job alienation levels were found to be low. Teachers’ perceptions of psychological contract violation and their level of work alienation did not differ according to gender and educational status. There is a significant difference according to the school type, seniority, and working time at school. Teachers had low levels of counterproductive work behavior. The psychological contract had a significant and positive effect on work alienation but did not have a significant effect on counterproductive work behaviors. Lastly, school type was not found to be a significant mediator variable. Even low levels of psychological contract breach among teachers can be problematic if not fully addressed. School administrators should communicate openly with teachers and make realistic promises, particularly in private schools. Efforts should be made to strengthen teachers' psychological contracts and support their professional development.

Keywords

Psychological contract violation, work alienation, counterproductive behaviors, teachers

Ethical Statement

The ethics application for the study was made on 08/04/2021 and the research was carried out with the approval of Hacettepe University Ethics Commission dated 20/09/2021 and numbered E-35853172-300-00001599543.

References

• Ak, K. (2019). Okul iklimi ile öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Akbıyık, B. S. Ü. (2018). Psikolojik Ayrıcalığın Üretkenlik Karşıtı Davranışlara Etkisi: Psikolojik Sözleşmenin İhlal Edilmesinin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 234-255.
• Akkaya, B. (2019). İlkokullardaki öğretmenlerin üretkenlik karşıtı iş davranışının örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet ile ilişkisi (Doktora tezi).Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Atay, S. E., & Gerçek, M. (2017). Algılanan Rol Belirsizliğinin İşe Yabancılaşma Üzerindeki Etkisinin ve Demografik Değişkenlere Göre Farklılıklarının İncelenmesi An. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 321-332.
• Bal, P. M., De Lange, A. H., Jansen, P. G., & Van Der Velde, M. E. (2008). Psychological contract breach and job attitudes: A meta-analysis of age as a moderator. Journal of vocational behavior, 72(1), 143-158.
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem Teknik ve İlkeler.Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Burdenski, T. (2000). Evaluating univariate, bivariate, and multivariate normality using graphical and statistical procedures. Multiple Linear Regression Viewpoints, 26(2), 15-28.
• Cerev, G., & Çoşkun, S. (2020). Özel okul öğretmenlerinin çalışma sorunları üzerine nitel bir araştırma: Elazığ İli Örneği. Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, 7(13), 125-14.
• Coyle-Shapiro, J. A., & Parzefall, M. (2008). Psychological contracts. The SAGE Handbook of Organizational Behavior, 1, 17-34.
• Coyle‐Shapiro, J., & Kessler, I. (2000). Consequences of the psychological contract for the employment relationship: A large scale survey. Journal of Management Studies, 37(7), 903-930.
• De Cuyper, N., Rigotti, T., De Witte, H., & Mohr, G. (2008). Balancing psychological contracts: Validation of a typology. The International Journal of Human Resource Management, 19(4), 543-561.
• Demircioğlu, E., & Özdemir, M. (2014). Üretim Karşıtı İş Davranışları Ölçeğinin Eğitim Örgütlerinde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(2), 173-190.
• Demirkıran, M., Taşkaya, S., & Yorulmaz, M. (2016). The Effects of Psychological Contract Violations in Organizations on Organizational Trust and Alienation: An Application in the Healthcare Sector. In International Journal of Health Administration and Education Congress (Sanitas Magisterium) (No. 2, pp. 85-96).
• Dickey, D. (1996). Testing the fit of our models of psychological dynamics using confirmatory methods: An introductory primer. Advances in Social Science Methodology, 4, 219-227.
• Efron, B. (1979). Bootstrap Methods: Another Look at the Jackknife. Ann. Statist. 7(1), 1-26.
• Elma, C. (2003). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması (Ankara ili örneği) (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdem, M. (2014). İş yaşamı kalitesinin işe yabancılaşmayı yordama düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 519-544.
• Fettahlıoğlu, Ö. O. (2015). ’Kurumsal İtibar Yönetiminin, Psikolojik Sözleşme İhlali ile Üretkenlik Karşıtı Davranışlar İlişkisinde Düzenleyici Etkisi. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 4, 132-149.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Giacalone, R. A., & Greenberg, J. (Eds.). (1997). Antisocial behavior in organizations. Sage Publications, Inc.
• Guest, D., and N. Conway (2001). Public and Private Sector Perspectives On The Psychological Contract: Results of the 2001 CIPD survey. Research Report. London: Chartered Institute of Personnel and Development.
• Güllü, S. (2018). Lider üye etkileşiminin çalışma yaşam kalitesi ile üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerine etkisinde örgüt sağlığının aracılık rolü: Spor işletmeleri örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Spor Yönetim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gültaç, A. S., & Erigüç, G. (2019). Geçmişten günümüze örgütlerde üretkenlik karşıtı iş davranışları: Kavramsal bir bakış açısı. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, 36, 51-68.
• Hayes, A. F. (2017). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. Guilford publications.
• Hogan, J., & Hogan, R. (1989). How to measure employee reliability. Journal of Applied Psychology, 74(2), 273.
• Hollander, M., Wolfe, D. A., Chicken, E. (2014), Nonparametric Statistical Methods. 3rd ed. New York: Wiley.
• Hollinger, R. C., & Clark, J. P. (1983). Theft by employees. Lexington, MA: Lexington Books.
• Hoy, W. K. (1972). Dimensions of student alienation and characteristics of public high schools. Interchange, 3(4), 38-52.
• Kanten P., & Ülker, F. (2014). Yönetim Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisinde İşe Yabancılaşmanın Aracılık Rolü. Mugla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32,16-40.
• Kasapoğlu, S. (2015). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki (Master's thesis). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kılınç, E., & Paksoy, H. M. (2018). A comparative study in public-private hospitals about effects of psychological contract on employee performance. International Journal of Health Management and Tourism, 3(1), 59-81.
• Kickul, J., & Lester, S. W. (2001). Broken promises: Equity sensitivity as a moderator between psychological contract breach and employee attitudes and behavior. Journal of Business and Psychology, 16(2), 191-217.
• Kline, R.B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd Edition ed.). New York: The Guilford Press.
• Kurtulmuş, M., & Karabıyık, B. (2016). İşe Yabancılaşmanın Öğretmenlerin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 12(3).
• Li, S., & Chen, Y. (2018). The relationship between psychological contract breach and employees’ counterproductive work behaviors: the mediating effect of organizational cynicism and work alienation. Frontiers in Psychology, 9, 1273.
• Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik sözleşmenin personelin tutum ve davranışlarına etkileri: Tıbbi satış temsilcileri üzerinde bir araştırma (Basılmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Morrison, E. W., & Robinson, S. L. (1997). When employees feel betrayed: A model of how psychological contract violation develops. Academy of Management Review, 22(1), 226-256.
• Oğul Selekler, Z. (2007). Öğretmenlerde örgütsel adalet ve psikolojik sözleşme ihlal algısı (Master's thesis). Kocaeli Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Onarıcı, E. (2021). Özel Okullarda Çalışan Öğretmenlerin Karşılaştıkları Psikolojik Sözleşme İhlallerinin İncelenmesi (Doctoral dissertation, Necmettin Erbakan University.
• Özdemir, M., & Demircioglu, E. (2015). The relationship between counterproductive work behaviors and psychological contracts in public high schools. Çukurova University. Faculty of Education Journal, 44(1), 41.
• Puffer, S. M. (1987). Prosocial behavior, noncompliant behavior, and work performance among commission salespeople. Journal of applied psychology, 72(4), 615.
• Rea, L. M., & Parker, R. A. (1992). Designing and conducting survey research. San Francisco: Jossey-Boss.
• Robinson, S. L., & Bennett, R. J. (1995). A typology of deviant workplace behaviors: A multidimensional scaling study. Academy of management journal, 38(2), 555-572.
• Robinson, S. L., & Wolfe Morrison, E. (2000). The development of psychological contract breach and violation: A longitudinal study. Journal of Organizational Behavior, 21(5), 525-546.
• Robinson, S. L., & Rousseau, D. M. (1994). Violating the psychological contract: Not the exception but the norm. Journal of Organizational Behavior, 15(3), 245-259.
• Robinson, S. L. (1996). Trust and breach of the psychological contract. Administrative Science Quarterly. 41(4), 574-599.
• Seçer, H. Ş., & Seçer, B. (2007). Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TISK Academy/TISK Akademi, 2(4).
• Seeman, M. (1959). On the meaning of alienation. American sociological review, 783-791.
• Şimşek, H., Balay, R., & Şimşek, A. S. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinde mesleki yabancılaşma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 53-72.
• Spector, P. E., & Fox, S. (2002). An emotion-centered model of voluntary work behavior: Some parallels between counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior. Human Resource Management Review, 12(2), 269-292.
• Spector, P. E., Fox, S., & Domagalski, T. (2006). Emotions, violence and counterproductive, work behavior. Handbook of workplace violence, 29-46.
• Turnley, W. H., & Feldman, D. C. (1999). The impact of psychological contract violations on exit, voice, loyalty, and neglect. Human Relations, 52(7), 895-922.
• Uysal, H. T. (2018). Çalışanlarda işe yabancılaşmanın üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 6(4), 1434-1454.
• Yıldırım, F. (2018). Otel İşletmelerinde Yıldırma ve İşe Yabancılaşmanın Sanal Kaytarma Davranışına Etkisinde Psikolojik Sözleşme İhlali Algısının Aracılık Rolü (The Mediator Role of. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 21, 39.
• Yiğit, İ. (2015). Psikolojik sözleşme ihlal algısı ve iş tatmini ilişkisi: İstanbul Avrupa Yakası Endüstri Meslek Lisesi Öğretmenleri Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(43).