SPEAKING EDUCATION IN TURKISH LESSON TEACHER GUIDE BOOKS

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 745 - 760, 30.04.2017

Hayrettin Ayaz , Yıldız Yenen Avcı

Öz

Speech action, which is an activity based on sound and which provides communication between people, is one of the basic skills of Turkish education. The development of this skill is always important as Turkish lessons are based on the principle of correct, effective and beautiful use of the main language. In this study, Turkish lesson teacher guide books were examined in terms of speaking education. The research is modeled on the document study which is one of qualitative study methods. Data are obtained through Turkish lesson teacher guide books (6th, 7th and 8th grades) which are connected with the academic year 2013-2014 Education - Teaching in the schools affiliated to MEB. In the teacher guide books examined, it has been determined that some aims and achievements, methods and techniques are often given where as some rarely given. "Prepared speaking" in 6th and 7th grade textbooks, and "Applying speaking rules" in 8th grade teacher guide books are the most repeated goals. About methods and techniques methods of persuasive speech, method of speaking by putting himself in the face of, free speech method (7th grade); critical speaking, memory retention techniques (8th grade) are practices which are not found in the teacher guide books. In terms of evaluation, books have similar characteristics; students will be able to evaluate both themselves and their peers. In addition to this, all books contain the forms that must be filled in by teachers and students at the end of each theme; evaluations are usually in written form. As a result, a balanced distribution of goals and achievements, methods and techniques should be included in the comprehension of speaking skills, and verbal practices should be utilized in evaluation studies.

Anahtar Kelimeler

Turkish Curriculum, teacher guide books, speaking skills

TÜRKÇE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTAPLARINDA KONUŞMA EĞİTİMİ

Öz

Sese dayalı bir etkinlik olan ve insanlar arasında iletişim sağlayan konuşma eylemi, Türkçe eğitiminin temel becerileri arasında yer alır. Türkçe dersleri ana dili doğru, etkili ve güzel kullanma ilkesini temel aldığından bu becerinin geliştirilmesi her zaman için önem arz etmektedir. Bu çalışmada Türkçe dersi öğretmen kılavuz kitapları konuşma eğitimi açısından incelenmiştir. Araştırma nitel çalışma yöntemlerinden olan doküman incelemesi modelindedir. Konuşma eğitimine yönelik veriler 2013-2014 Eğitim - Öğretim Yılı içinde MEB’e bağlı okullarda okutulması karara bağlanan Türkçe dersi öğretmen kılavuz kitapları (6, 7 ve 8. Sınıflar) aracılığıyla elde edilmiştir. İncelenen kitaplarda bazı amaç ve kazanımlar ile yöntem ve tekniklere sıklıkla bazılarına ise az yer yer verildiği tespit edilmiştir. 6 ve 7. Sınıf öğretmen kılavuz kitaplarında “Hazırlıklı konuşmalar yapma”, 8. Sınıf öğretmen kılavuz kitabında ise “Konuşma kurallarını uygulama” en çok tekrar edilen amaçtır. Yöntem ve teknikler konusunda ikna etme yöntemi, kendisini karşısındakinin yerine koyarak konuşma yöntemi, serbest konuşma yöntemi (7. Sınıf); eleştirel konuşma yöntemi, hafızada tutma tekniği (8. Sınıf) öğretmen kılavuz kitaplarında bulunmayan uygulamalardır. Değerlendirme durumu açısından ise kitaplar birbirine benzer özellikler göstermekte; öğrencilerin hem kendilerini hem de akranlarını değerlendirmelerine olanak sağlanmaktadır. Bunun yanı sıra bütün kitaplarda her temanın sonunda öğretmen ve öğrenciler tarafından doldurulması gereken formların bulunduğu; değerlendirmelerin genellikle yazılı şekilde yapıldığı görülmektedir. Sonuç olarak öğretmen kılavuz kitaplarında amaç ve kazanımlar yöntem ve teknikler bakımından dengeli bir dağılıma yer verilmeli, değerlendirme çalışmalarında sözlü uygulamalardan da yararlanılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Öğretim Programı, öğretmen kılavuz kitapları, konuşma becerisi

Kaynakça

• Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2011). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Arı, G. (2010). Konuşma Öğretimi. C. Yıldız (Ed.) Yeni Öğretim Programına Göre Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi (s. 153-178). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Demirel, Ö. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri- Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
• Güneş, F. (2013). Türkçe Öğretimi-Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Karakoç Öztürk, B. ve Altuntaş, İ. (2012). İlköğretim İkinci Kademede Konuşma Eğitimine Yönelik Öğretmen Görüşleri: Nitel Bir Çalışma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt 1 Sayı 2 ISNN: 2146-9199, 342-356.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2005). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
• MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden alınmıştır.
• Muallimoğlu, N. (2011). Hitabet-Konuşma Sanatı. Ankara: Avcıol Basım Yayın.
• Sever, S. (2011). Sözlü Anlatım (Konuşma). D. Belet (Ed.) Türkçe Sözlü Anlatım. (s.109-131). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Temizkan, M. (2009). Akran Değerlendirmenin Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi Üzerindeki Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt/Volume: 6 Sayı/Issue: 12, 90-112.
• Temizkan, M. (2013). İletişim Süreci ve İletişim Becerileri. Konuşma Eğitimi-Sözlü Anlatım (s.1-16). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Uçgun, D. (2007). Konuşma Eğitimini Etkileyen Faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 22 Yıl: 2007/1 59-67.
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yalçın, A. (2012). Türkçe Öğretim Yöntemleri-Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.