Türkiye’de İlkokul ve Ortaokul Düzeyindeki Devlet Okullarında Okutulan İngilizce Ders Kitaplarında Bulunan Kök Değerlerin İncelenmesi

Year 2023, , 41 - 88, 28.05.2023

Mustafa Şahin , İsmail Yaman

https://doi.org/10.53046/ijotem.1247024

Abstract

Bu çalışmanın amacı, İngilizce ders kitaplarında yer alan metinlerdeki, fotoğraflardaki ve ses dosyalarındaki kök değerleri araştırmak ve değerlerin frekanslarını göstermektir. Çalışmada, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2018 - 2019 eğitim öğretim yılından itibaren 5 (beş) yıl süreyle kullanıma kabul edilen 2-8. sınıflar İngilizce ders kitapları kullanılmıştır. Araştırma nitel bir çalışma olup, araştırma deseni olarak doküman incelemesi kullanılmıştır. On kök değer MEB tarafından yayınlanan “Değerler ve Değerlere İlişkin Tutumlar ve Davranışlar” tablosu ışığında incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Kişisel yanlılığı önlemek ve çalışmanın güvenilirliğini artırmak için bulgular, çalışma boyunca üç deneyimli İngilizce Öğretimi araştırmacısına uzman kanısına sunulmuştur. Araştırma sonucunda 2-5. sınıflar İngilizce ders kitaplarında en yaygın değer, arkadaşlık değeri iken, 6-8. sınıflar İngilizce ders kitaplarında ise sorumluluk değerinin en yaygın değer olduğu belirlenmiştir. Dürüstlük değeri 2–3. sınıflar İngilizce ders kitaplarında bulunamazken, 8. sınıf ders kitabında en düşük değerdir. Değerlerin toplam frekansı, 7. ve 8. sınıf İngilizce ders kitapları hariç, 2. sınıf İngilizce ders kitaplarından sonraki sınıf ders kitaplarında kademeli olarak artmaktadır ve en yüksek toplam değer sayısı 420 olarak 6. sınıf İngilizce ders kitabında bulunmuştur. 2. ve 3. sınıf İngilizce ders kitaplarında değerler daha çok fotoğraflarda verilirken, 4-8. sınıflar İngilizce ders kitaplarında değerler daha çok metinlerde verilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, değerlerin homojen bir şekilde verilmediği dikkat çekmektedir.

Keywords

Değerler eğitimi, kök değerler, İngilizce ders kitabı

Investigating the Integration of the Key Values into English Language Textbooks Used in Public Primary and Middle Schools

Abstract

The purpose of this study is to investigate the key values in the texts, photos, and audio files and to show the frequencies of the values in the English language textbooks. In the study, 2nd–8th grade English language textbooks accepted for use by the Board of Education for 5 (five) years as of the 2018 - 2019 academic year were used. The study is qualitative research, and document analysis was used as the research design. The ten key values were examined in the light of the table “Values and Attitudes and Behaviors Related to Values” published by the MoNE. The descriptive analysis approach was used for data analysis. The findings were broached to three experienced ELT researchers throughout the study to prevent personal bias and increase the study’s reliability. As a result of the study, the value of friendship has been found to be the most common in 2nd–5th grade English language textbooks. On the other hand, the value of responsibility is the most common in 6th-8th grade English language textbooks. The value of honesty is not found in the 2nd and 3rd grade English language textbooks, and it is the least used value in the 8th grade textbook. The total frequency of the values rises from 2nd grade English Language textbooks to the following grades textbooks except for 7th and 8th grade English language textbooks, and the highest total number of values was found as 420 in the 6th grade English textbook. The values are mostly given in the photos in the 2nd and 3rd grade English language textbooks, while in the 4th–8th grade English language textbooks, the values are mostly given in the texts. As a result of the study, it has been found that the values are not given homogeneously.

Keywords

Values education, key values, English language textbooks

References

• Altan, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 53-57.
• Aslan, H. İ., Keskin, S. C., & Önder, S. (2019). Ortaokul 6. Sınıf İngilizce Ders kitaplarında yer verilen değerler. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(2), 355-371. https://doi.org/10.21733/ibad.551643
• Aydın, M. Z., & Gürler, Ş. A. (2012). Okulda değerler eğitimi. Nobel Yayınevi.
• Çetinkaya, S. ve Metin, U. (2018). “Değerler eğitimi açısından 2017-2018 eğitim öğretim döneminde kullanılan 2. sınıf hayat bilgisi ders kitaplarının incelenmesi”. III. Uluslar arası Türk coğrafyası sosyal bilimler araştırmaları kongresi bildiriler kitabı, 03-05 Ekim 2018, (Ed.: Halil Adıyaman), Academia Yayınları, s.318-328.
• Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye'deki uygulamaya bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2), 429-436. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6402
• Doğan, B., Gülüşen, A. (2011). Türkçe ders kitaplarındaki (6-8) metinlerin değerler bakımından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 75-102.
• Ecerkale, N. ve Bayrak, Ö. (2018). Türkçe 7. sınıf ders kitabındaki metinlerin değerler bağlamında incelenmesi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 4(2), 277-287.
• Eken, N. T. ve Öksüz, H. İ. (2019). İlkokul (1-4) Türkçe ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerin Türkçe dersi öğretim programındaki kök değerler bakımından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 384-401. https://doi.org/10.16916/aded.543009
• Erdem, A. R. (2007). Eğitim Fakültesi kültürünün önemli bir öğesi: Değerler (Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (26), 95-108.
• Ertürk, S. (1997). Eğitimde “program” geliştirme. Meteksan.
• Forster, N. (1995). The analysis of company documentation. C. Cassell & G. Symon (Eds). Qualitative methods in organizational research: A practical guide. Sage Publications.
• Gül, M. (2017). Türkçe ders kitabındaki metinlerin (5. sınıf) değerler eğitimi yaklaşımıyla incelenmesi. Erciyes Journal of Education, 1(1), 59-78. https://doi.org/10.32433/eje.344692
• Güzel, D. (2013). 3. sınıf hayat bilgisi ders kitaplarının temel evrensel değerleri içermesi bakımından incelenmesi. (Publication No. 345892) [Master’s thesis, Çanakkale 18 Mart University]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-203. https://psycnet.apa.org/doi/10.1080/713657146
• Hatay Uçar, F. (2019). İlkokul hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ders kitaplarında değerler eğitimi. (Publication No. 567695) [Master’s thesis, Hatay Mustafa Kemal University]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Haydon, G. (2007). Values in education. Bloomsbury Publishing.
• J.N. Patra & J. Mete (2019). Value education system in India. Khoa Hoc, Giáo Duc Và Công NghỆ.
• Kahya, A. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin değerler eğitimi bakımından incelenmesi. (Publication No. 511380) [Master’s thesis, Uşak University]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kuş, Z., Merey, Z. & Karatekin, K. (2013). İlköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 183-214.
• Kuşdil, M. E. & Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45), 59-76.
• Kuzucu, C. (2018). İlkokul 4. sınıf insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi ile sosyal bilgiler ders kitaplarının temel insani değerler açısından karşılaştırılması. (Publication No. 504080) [Master’s thesis, Niğde Ömer Halisdemir University]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Maviş Sevim, F.Ö. & Gül, S. (2021). 5.Sınıf İngilizce ders kitabında yer alan değerler ve İngilizce öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(42), 187-226. https://doi.org/10.34234/ded.958187
• MoNE (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine... Ankara, TÜRKİYE: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı. Retrieved from: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar
• MoNE (2018a) İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) İngilizce dersi (2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MoNE (2018b). Ortaöğretim kurumları İngilizce dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Oxford Learner’s Dictionairies. (2021). Oxford Learner’s Dictionairies. Accessed from: https://www.oxfordlearnersdictionaries.com
• Özkan, Z. S. (2017). Hayat bilgisi ders kitaplarındaki metin ve görsellerin değerler açısından incelenmesi, (Publication No. 477156) [Master’s thesis, Ordu University]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Parsons, T., & Bales, R. (1955). Family, socialization, and interaction process. Glencoe, Ill: Free Press.
• Şara, P. & Tuna, A. A. K. M. (2017). 2009 ve 2015 yıllarında yayınlanan hayat bilgisi programındaki ortak değerlerin 1. Sınıf ders kitaplarına yansıması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (10), 126-143.
• Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254.
• Tulunay Ateş, Ö. (2017). Türkiye’de Değerler Eğitimi Uygulamalarının Öğrencilere Kazandırılması İstenen Olumlu Özellikler Üzerindeki Etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 41-60.
• Turan, S. & Aktan, D. (2008) Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değer. Türk Eğitim Bilim Dergisi, 6(2), 227-259.
• Yaman, E. (2012). Değerler eğitimi: Eğitimde yeni ufuklar. Akçağ Yayınları.
• Yaşaroğlu, C. (2013). Hayat bilgisi dersi kazanımlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(7), 849-858. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4838