Etik Dersi Alan ve Almayan Lisans Öğrencilerin Uzaktan Eğitim Sürecindeki Etik Davranışların İncelenmesi

Year 2021, Volume: 7 Issue: 1, 111 - 125, 20.07.2021

Nazlı Yanar , Gizem Ceylan , Semiyha Tuncel

Abstract

Bu araştırma, etik dersi alan ve almayan lisans öğrencilerinin uzaktan eğitim sürecindeki etik davranışlarının incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma grubunu, 2020-2021 eğitim öğretim yılında spor bilimleri alanında öğrenim gören 163’ü kadın, 177’i erkek olmak üzere toplamda 340 öğrenci oluşturmaktadır. Tarama modelinde gerçekleştirilen araştırma kapsamında, Çelik ve Gündoğdu (2019) tarafından geliştirilen 8 alt boyut ve 31 maddeden oluşan “Bilişim Etiği Değerlerine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Veri toplama işlemi, 8 hafta boyunca anket erişime açık kalmıştır ve uzaktan eğitim süreçlerine devam eden öğrenciler ile online olarak doldurmuşlardır. İstatistiksel analizlerde veriler normal dağıldığından t testi ve tek yönlü varyans analizinden faydalanılmıştır. Öğrencilerin kişisel özelliklerinin ortaya çıkarılmasında ise frekans (f), yüzde (%), ortalama (X̄) ve standart sapma (ss) gibi betimsel istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Bulgular incelendiğinde, cinsiyet değişkeni ile telif haklarına saygı alt boyutunda erkek öğrenciler lehine, sanal ortam iş birliği ve sanal ahlak alt boyutlarında kadın öğrenciler lehine, yaş değişkeni ile sanal yardımseverlik alt boyutunda 24-26 yaş grubu lehine, telif haklarına saygı alt boyutunda 30 ve üstü yaş grubu lehine, lisansta etik derslerinin yeterliliği değişkeni ile sanal ahlak alt boyutunda ise hayır diyen öğrencilerin lehine anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Sonuç olarak, spor bilimleri öğrencilerinin uzaktan eğitim sürecindeki etik farkındalıkları incelendiğinde etik dersi alan ve almayan öğrenciler arasında anlamlı bir fark görülmemiştir.

Keywords

etik, etik davranış, uzaktan eğitim

References

• AbdulHafeez, M., Asadullah, S., Rosydi, M. and Farooq, A. (2013). "Inculcating ethical values in the students through e-Learning platform," 5th International Conference on Information and Communication Technology for the Muslim World (ICT4M), Rabat, pp. 1-6, doi: 10.1109/ICT4M.2013.6518891.
• Akgün, M. Ve Özgür, H. (2014). BÖTE Ve Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Bilgisayar Ve İnternet Kullanımına İlişkin Etik Dışı Davranışlarda Bulunma Ve Maruz Kalma Durumları. 9. Uluslararası Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi – Edirne.
• AL-Shehri, M. (2017). Code of Ethics of Teaching-Learning for an e-Learning System, International Journal of Computer Applications, 166(5), 16-20.
• Aydın, İ. (2019). Akademik Etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bates A.W. & Poole G. (2003). Effective Teaching with Technology in Higher Education, San Francisco.
• Burak Zihni, A., Turhan, K. Ve Ali Çan, M. (2013). Tıp Eğitimine Yönelik Olarak Hazırlanan Uzaktan Eğitim Sitesindeki İnsan Bilgisayar Etkileşiminin İncelenmesi. Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. 5; 15-24.
• Çelik, B. ve Gündoğdu, K. (2019). Bilişim etiği değerlerine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 20(2), 335- 350. Doi: 10.12984/egeefd.590560.
• Desai, A. (2008). Higher education at a crossroads, Journal of Higher Education. 79(5), 608-610.
• Dolmands D., Gıjselaers W., Moust J., Grave W., Wolfhagen I. & Vleuten C. (2002). Trends in Research on the Tutor in Problem-Based Learning: Conclusions and Implications for Educational Practice and Research, Medical Teacher, 24, 173-180.
• Erdem, Z. (2008). Öğretmen Adaylarının Bilişim Teknolojilerini Kullanımlarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Erdoğan Y., Bayram S. ve Deniz L. (2007). Web tabanlı öğretim tutum ölçeği: Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışması, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2 (4), 1- 14.
• Forman, A. E. (2009). An Exploratory Study on the Factors Associated with Ethical Intention of Digital Piracy (Doctorate dissertation). Nova Southeastern University, Florida, ABD.
• Genç, Z., Kazez, H. ve Fidan, A. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Çevrimiçi Etik Dışı Davranışlarının Belirlenmesi. XIV. Akademik Bilişim Konferansı. Akdeniz Üniversitesi.
• Güven, H. ve Akar-Vural, R. (2017). İlkokullarda görev yapan İngilizce öğretmenlerinin akıllı tahta kullanımına ilişkin öz değerlendirmeleri. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 69-86.
• Isa, P.M., Akmar, S., Samah, A., & Jusoff, K. (2008). Inculcating Values and Ethics in Higher Education e-Learning Drive: UiTM i-Learn User Policy.
• Jamil, M. & Shah, J. H. (2014). Perception of undergraduates about computer and Internet ethics in Pakistan, Nigerian Journal of Technology (NIJOTECH), 33(4), 512-522.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma teknikleri. Ankara: Tek Işık Baskı.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karasar, N. 1991. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
• Kılıçer, K. ve Odabaşı, H. F. (2006). Bilgisayar öğretmenliği: Etik bunun neresinde? 6. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı’nda sunulan bildiri. Yakındoğu Üniversitesi, KKTC.
• Kuh, G. D. (2009). The national survey of student engagement: Conceptual and empirical foundations, In R. Gonyea & G. Kuh (Eds.), Using student engagement data in institutional research (New Directions for Institutional Research Series, San Francisco: JosseyBass.
• Kurt, M., ve Teker, N. (2017). Öğretmen Adaylarının Net-Etik Davranışlarının Belirlenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 749-769.
• Kutanis, R. Ö., Bayraktaroğlu, S., & Özdemir, Y. (2005). Etik Davranışların Yöneliminde Cinsiyet Faktörü: Bir Devlet Üniversitesi Örneği. II. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu - sunulmuş makale-, Sakarya.
• Manzanares, M.G. (2004). Attitudes of Counseling Students’ Use of Web-Based Instruction for Online and Supplemental Instruction in a Master’s Degree Program of Study (Doctoral Thesis). Colorado State University, Colorado.
• Melissa, R., Olt, M.A. & M.S. (2002). Ethics and Distance Education: Strategies for Minimizing Academic Dishonesty in Online Assessment, Online Journal of Distance Learning Administration, 5(3).
• Moor, J. H. (1985). What is computer ethics? Journal of Metaphilosopy, 16 (4), 266-275.
• Muhammad, A. Ghalib, M.F., Ahmad, F., Naveed, Q.N., & Shah, A. (2016). A Study to Investigate State of Ethical Development in E-Learning, (IJACSA) International Journal of Advanced Computer Science and Application, 7(4), 284-289.
• Nagi, K. (2006). Solving Ethical Issues in eLearning, Third International Conference on eLearning for Knowledge-Based Society, August 3-4, Bangkok, Thailand.
• Temiz, H., Hacıhasanoğlu, T. ve Özdemir, N. (2018). Meslek etiği dersinin öğrencilerin hile karşısındaki tutumları ve raporlama eğilimleri üzerindeki etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi. 8 (2), 137-155.
• Vitell, S.J., (2003), Consumer EthicsResearch: Review, synthesis and Suggestions for the Future. Journal of Business Ethics, 43 (1-2), 33-47.
• Yüce, H. (2010). Dönüşüm Sürecinde Bilişim Toplumunun Etik Sorunları: Türkiye’de Üniversiteler Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Zeybek, G. (2011). Bilgisayar meslek dersi alan ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerini kullanımlarının etik açıdan değerlendirilmesi incelenmesi (YL Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Zhang, J., Ma, J. & Yao, O. (2011). Application of e-learning in college education, international conference on Computer Science and Service System (CSSS).