Özel Yetenekli Bireyleri Tanıma ve Eğitimine İlişkin Okul Öncesi Öğretmenlerinin Görüşlerinin İncelenmesi

Year 2021, Volume: 5 Issue: 1, 78 - 94, 31.03.2021

Mesut Aşık , Hikmet Zelyurt

Abstract

Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmen görüşleri açısından erken çocukluk döneminde özel yetenekli bireylerin tanılanması ve eğitimi konusunda yaşanan sorunları saptamak, sorunların nedenlerini ortaya çıkararak çözüm yolları ve öneriler üretilmesine yardımcı olmaktır. Malatya İlinde 2019-2020 eğitim ve öğretim yılında görev yapan 32 okul öncesi öğretmeni yarı yapılandırılmış görüşmeler yürütülmüştür. Nitel araştırmalardan fenomolojik desen ile gerçekleştiren çalışmanın analizi için kodlama yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre erken çocukluk dönemindeki özel yetenekli çocuklar hızlı öğrenebilmektir ve dil-konuşmada akranlarına göre ileri seviyededirleri. Okul öncesi öğretmenleri özel yetenekli bireylere yönelik okul, kurs gibi akademik çalışmalar ve etkinlikler yaptıkları anlaşılmaktadır. Bunların dışında Aileyi yönlendirme ve özel bir çalışmama yapmamada bulgular arasındadır. Sanatsal, sportif ve kültürel çalışmalar yanı sıra kaliteli vakit geçirdikleride görülmektedir. Özel yetenekli çocukların eğitimine yönelik ebeveyn katkısı ilişkin öğretmen görüşleri ise eğer aile bilinçli katkı sağlar şeklindedir. Ayrıca,okul öncesi öğretmenlerine erken çocukluk döneminde özel yetenekli bireylerin tanınması ve eğtimine yönelik okul öncesi eğitim kurumlarının fiziki şartlarının elverişliliği sorulmuş olup fiziki olanakların yetersiz olduğu sonucu elde edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarından, erken çocukluk döneminde özel yetenekli bireylerin özellikleri ve keşfedilmesi, erken çocukluk döneminde özel yetenekli çocuğun eğitimi, öğretmenin tanıma ve eğitim verme yeterliliği, erken çocukluk döneminde özel yetenekli çocuğun keşfedilmesi ve eğitimi hususunda beklenti ve öneriler elde edilmiştir. Son kısımda ise ebeveyn, öğretmen, kamu ve yükseköğretime yönelik öneriler sunulmuştur.

Keywords

erken çocukluk, özel yetenekli birey, öğretmen görüşleri

References

• Arnold, D. ve Preckel, F. (2011): Hochbegabte Kinder klug begleiten. Ein Handbuch für Eltern. Weinheim: Beltz
• Aktan, K. E. ve Cömert, D. (2005). Türkiye’de okul öncesi eğitimin sorunları ve çözüm önerileri [Problems of pre-school education ın turkey and some suggestions for solving those problems]. Eurasian Journal of Educational Research, 21, 155 – 172.
• Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage Publications. Denizkan, Ü. (2007). Okul öncesi eğitimde değerlendirme aracı olarak portfolyo. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27 (1), 169-178.
• Heller, K. A. ve Schofield, N. J. (2008). Identification and nurturing the gifted from an international perspective. S. Pfeiffer (Ed.) Handbook of giftedness in children (ss. 93-114). US.: Springer
• Horsch, H. Müller, G. & Spicher, H.­J. (2006): Hoch begabt – und trotzdem glücklich. Was Eltern, Kindergarten und Schule tun können, damit die klügsten Kinder nicht die Dummen sind. Ratingen: ObersteBrink.
• İlgar, L. (2014). Özel Okul ve Devlet Okulunda Görev Yapmış Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimindeki Farklılıklara İlişkin Görüşleri: Nitel Bir Çalışma, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı 22, 2014-2, s.259-285
• Koop, C. & Preckel, F. (2015). Beratungsanliegen und ­themen im Feld Hochbegabung. In Koop, C. & Jacob, A. (Hrsg.), Psychologische Beratung im Feld Hochbegabung. Karg Hefte: Beiträge zur Begabtenförderung und Begabungsforschung, 8, 8­18.
• Koop, C. & Welzien, S. (2010): Im Dialog mit Eltern. In Koop, C.; Schenker, I.; Müller, G.; Welzien, S. & Karg­Stiftung (Hrsg.), Begabung wagen. Ein Handbuch für den Umgang mit Hochbegabung in Kindertagesstätten (S. 339­345). Weimar: das netz.
• Kuzgun, Y. (2003). İlköğretimde Rehberlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Merriam, S. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özkubat, S. (2013). Okul Öncesi Kurumlarında Eğitim Ortamlarının Düzenlenmesi ve Donanım, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Aralık 2013, 4 (2), 58-66
• Preckel, F. & Brüll, M. (2008): Intelligenztests. München: Ernst Reinhardt.
• Preckel, F. & Vock, M. (2013): Hochbegabung. Ein Lehrbuch zu Grundlagen, Diagnostik und Fördermöglichkeiten. Göttingen: Hogrefe.
• Ruckdeschel, R. (2017): Von und mit Kindern lernen – Meta­Kognitionen in der Kindertagesstätte? In Koop, C. & Riefling, M. (Hrsg.), Alles eine Frage der Haltung? Begabtenförderung in der Kindertagesstätte. Karg Hefte: Beiträge zur Begabtenförderung und Begabungsforschung, 10, 30­37.
• Saldana, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı. (Çev. Tüfekçi, Şad ve Akcan) Ankara. Pegem Yayın Akademi.
• Solzbacher, C. & Behrensen, B. (2010): Individuelle Förderung als Grundlage für Begabtenförderung. In Koop, C.; Schenker, I.; Müller, G.; Welzien, S. & Karg­Stiftung (Hrsg.), Begabung wagen. Ein Handbuch für den Umgang mit Hochbegabung in Kindertagesstätten (S. 45­55). Weimar: das netz.
• Tanrıöğen, A., (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Yeşilyaprak, B. (2006). Eğitimde rehberlik hizmetleri. Ankara: Nobel Yay.
• Yildirim, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.