Doktora tezimden üretilmiş olan bu çalışmada 1976 tarihli Ürdün Ahvâl-i Şahsiye kanunu (ÜAŞK)’ın 1917 tarihli Osmanlı Hukuk-ı Aile Kararnamesi (HAK)’dan aldığı madde ve hükümleri tespit edip iki kanun arasında kapsamlı bir karşılaştırma yapmaya gayret ettik. Çalışmamızda, iki kanunda aynı konuları ele alan maddeler arasındaki benzerlik ve farklılık noktalarını tespit etmenin yanı sıra farklılıkları fıkıh tekniği açısından temellendirmeye ve nedenlerini araştırmaya özel bir önem verdik. Çalışmamız neticesinde 22 maddenin HAK’dan ÜAŞK’a eksik ya da fazla olmadan aynıyla tercüme edildiği, sayısı 50’yi aşan başka bir grup maddenin ise bir takım, ekleme, çıkarma ve düzenlemelerle birlikte tercüme edilerek geçirildiği sonucuna vardık. İki kanun arasında mukayese yapan doktora tezimin Türkçe olarak hazırlanmış olması ve bu alanda Arapça literatürde detaylı bir çalışmanın bulunmaması, Türkçe bilmeyen araştırmacıların ÜAŞK’ın HAK’dan ne kadar etkilendiğini somut bilgi ve örneklerle öğrenmesinin önünde bir engel teşkil ettiği düşüncesindeyiz. ÜAŞK’ın şerhini yazan Mahmud Sertavi hocanın Şerhu Kanuni’l-ahvali’ş-şahsiyye isimli kitabının hiçbir yerinde HAK’ın varlığı ile ilgili herhangi bir cümlenin geçmemesi, aynı şekilde ÜAŞK’ı el-Vazıh fi şerh-i kanuni’l-ahvali’ş-şahsiyeti’l-Ürdüni adlı kitabıyla şerh eden Ömer Süleyman Eşkar hocanın söz konusu kitabının giriş bölümünde HAK’a sadece birkaç cümle ile işaret edip daha sonra buna kitabının hiçbir yerinde değinmemesi, HAK’ın ÜAŞK’ın oluşumundaki rolünün yeterince anlaşılmadığı yönündeki kanaatimizi pekiştirmektedir. Sertavi ve Eşkar hocalarımızın bu tavırlarının Türkçe bilmiyor olmaları ve dolayısıyla HAK’ın içeriğine erişememelerinden kaynaklandığını düşünmekteyiz. Bu bağlamda dili Türkçe olan tezimden ürettiğim bu makalenin Arapça olarak yazılmasının alandaki boşluğu dolduracağı ve Arapça bilen akademik camiaya bir değer katacağı inancındayız. Bu çalışmada iki kanun arasındaki mukayeseyi, HAK’dan bir takım, ekleme, çıkarma ve düzenlemelerle birlikte tercüme edilerek ÜAŞK’a geçirilen kanun maddeleri ve HAK’dan eksik ya da fazlasız bir şekilde tercüme edilerek ÜAŞK’a geçirilen kanun maddeleri şeklinde iki başlık altında ele aldık.
Ürdün Ahvâl-i Şahsiyye Kanunu Osmanlı Hukuk-ı aile Kararnamesi Ürdün Aile Hukuku Osmanlı Aile Hukuku İslam Hukuku
In this study extracted from my doctoral dissertation, I sought to make a comprehensive comparison between the Jordanian Personal Status Law of 1976 (JPSL) and the Ottoman Family Rights Law issued in 1917 (OFRL). In this research, we gave special importance to determine the points of similarity and difference between the articles dealing with the same subjects in the two laws, as well as to justify the differences in terms of Fiqh technique and to investigate the reasons. As a result of our study, we came to the conclusion that 22 items were translated from OFRL to JPSL in the same form without modification or change, and another group of articles exceeding 50 were translated with some additions, deletions and edits. Because my doctoral dissertation was in Turkish, and because there is no research in Arabic that deals with this subject in detail, I believe that researchers who do not know Turkish have not yet been able to realize the extent to which the JPSL has been affected by the OFRL. When looking at the books that explained the JPSL, we find that the book of Professor Al-Sartawi did not mention anything about the existence of the OFRL, while we find that the other explainer of the law, Professor Al-Ashqar, mentioned the OFRL in a few sentences in the introduction to the book and then did not address it again, and this reinforces our conviction that the extent of the influence of the OFRL on the JPSL has not been given its right to study and research. I believe that the reason for not clarifying the influence of OFRL on JPSL in the books of these two professors is due to their lack of knowledge of the Turkish language and thus their inability to access and deal with the content of the Ottoman Family Rights Law. In this context, I thought that preparing this article in Arabic, even if the doctoral dissertation was in Turkish, would have an added value to the academic studies presented in Arabic. In the study, I identified the legal materials and provisions that the JPSL took from the OFRL, and classified these materials under two headings, one of which deals with the materials that were taken from the OFRL without addition, deletion, or modification, while the other heading deals with the materials that were taken from the OFRL with some of modification, addition, or subtraction.
Jordanian Personal Status Law Ottoman Law Of Family Rights Jordanian Family Law Ottoman Family Law Islamic Law
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Law in Context, Religious Studies |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | January 20, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Issue: 51 |