ZEKİ VELİDÎ TOGAN’IN HÂTIRALAR’INDA HİNDİSTAN VE PAKİSTAN

Year 2016, Volume: 1 Issue: 1, 153 - 168, 20.06.2016

Fatih Bayram

Abstract

Hâtıralar, özellikle de tarihin aktörleri olan kişiler tarafından yazılırsa, siyasi tarihin vazgeçilmez kaynakları arasında yer almaktadır. Ahmet Zeki Velidî Togan (1890-1970)’ın hatıraları, yirminci yüzyıl tarihinin aydınlatılmasına katkı yapabilecek niteliktedir. Togan’ın hatıralarının en ilginç bölümlerinden birisi de, onun Hindistan ve Pakistan ziyaretleriyle ilgilidir. Önemli bir Türk tarihçisi ve devlet adamı olan Zeki Velidi, bu ziyaretler esnasında Hindistan Başbakanı Jawaharlal Nehru (1889-1964) ve Pakistan Cumhurbaşkanı İskender Mirza (1899-1969) ile görüşme fırsatı da bulmuştu. Ancak, onu bu görüşmelerden çok, Muhammed İkbal’in Mevlânâ’nın Türkiyesi’ne karşı olan sevgisi ile Babürlü Pâdişâhı Evrengzib’in kızının şiirleri etkilemiş gibidir.

Keywords

Babürlüler, İskender, Mirza, Nehru, Zeki Velidi Togan, Zîbünnisâ

INDIA AND PAKISTAN IN THE MEMOIRS OF ZEKİ VELİDİ TOGAN

Abstract

The memoirs are indispensable sources for the study of political history especially if they are written by a person whose life is as energetic as his writings. Ahmet Zeki Velidî Togan (1890-1970)’s memoirs may shed light on the study of the twentieth century. One of the interesting parts of Togan’s memoirs is related to his visits to India and Pakistan. As a highly esteemed Turkish historian and statesman, he got the chance of meeting The Indian Prime Minister Jawaharlal Nehru (1889-1964) and Iskandar Mirza (1899-1969), the President of Pakistan. In his memoirs he draws his reader’s attention to Muhammad Iqbal’s love of Rumi’s Turkey and to the poems of a Zîbunnisâ (1638-1702), daughter of the Mughal Pâdishâh Awrangzîb (1658-1707).

Keywords

Mughals, İskender Mirza, Nehru, Zeki Velidi Togan, Zîbünnisâ

References

• Aydın, M. Said (2000). “İkbal, Muhammed (1877-1938),” DİA, c. 22, s. 17-23. Babur (1985). Le Livre de Babur, Babur-nama: Mémoires du premier Grand Mogol des Indes (1494-1529), çev. & ed. Jean-Louis Bacqué- Grammont, Mohibbul Hasan Hasan (Paris: Collection Orientale de l’Imprimerie Nationale.
• Balabanlılar, Lisa (2010). “The Begims of the Mystic Feast: Turco-Mongol Tradition in the Mughal Harem,” The Journal of Asian Studies, c. 69, no. 1, 123-147.
• Baykara, Tuncer (1989). Zeki Velidi Togan, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Bayram, Fatih (2004). “Garip Bir Memleket, Garip Bir Sultan: Bâbürnâme’deki Hindistan” Dîvân, İlmî Araştırmalar, sayı: 17-2, s. 169-191.
• Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan, Empress of Mughal India, Oxford University Press.