TATARİSTAN’IN KUKMARA RAYONU MAMAŞİR KÖYÜNDE SABANTUY BAYRAMI

Year 2020, , 225 - 237, 28.12.2020

Ömer Aksoy

https://doi.org/10.47089/iuad.797850

Abstract

Kazan Tatarları, İdil-Ural bölgesi olarak adlandırdığımız coğrafyada teşekkül eden kadim Türk medeniyetinin günümüzdeki en mühim temsilcileridir. İslam ilk kez kabul eden Türk boyu olma özelliğine sahip olup İslam kültür dairesine girmesi ile birlikte Türk İslam medeniyetinin en önemli temsilcileri ve taşıyıcıları arasında yer almıştır. Uzun yıllar bağımsız yaşayan Tatar Türkleri, Rus işgali ile birlikte siyasi bağımsızlığını kaybetmiş olsa da kültürlerini yaşamaya ve gelecek nesillere aktarmaya devam etmektedirler. Bu kadim kültürün en bilinen geleneksel bayramlarından bir tanesi de Sabantuy Bayramıdır. Genel itibariyle Mayıs ayı sonu Haziran ayı başında Tataristan'ın Müslüman Tatarlar ile meskûn bölgelerinde her yıl coşku ile kutlanan bu bayram, özellikle Rus Devleti bünyesinde, Rus yönetiminin zorla kültürleme politikaları karşısında geleneksel kültürlerini ve millî kimliklerini koruma mücadelesi veren Tatar Türkleri için millî bir sembol hüviyetinde olmuştur. Bu çalışmada Tataristan'da bulunduğumuz dönemde yapmış olduğumuz derleme çalışmaları kapsamında ziyaret ettiğimiz Kukmara rayonuna bağlı Mamaşir köyünde kutlanan Sabantuy Bayramının Tatarlar tarafından ne şekilde kutlandığı ile alakalı gözlemlerimizi ve bu gözlemler neticesinde yapmış olduğumuz değerlendirmelerimizi aktaracağız. Öncesinde ise Sabantuy Bayramının genel hususiyetleri, eski Türk inanç sistemleri ile olan bağları, bayramın Tatar Türkleri için taşıdığı önem ve bayramın kültürel kimlik bağlamında nasıl bir sembol değeri taşıdığı ile alakalı bilgiler vereceğiz.

Keywords

Sabantuy, Kazan Tatarları, Tataristan, kültürel kimlik, Mamaşir köyü

References

• Referans1 Zaripova Çetin, Çulpan, Kazan Tatarlarının Kültürel Kimliğinin Oluşumunda Sabantuy Bayramı, 38. ICANAS Kongresi Bildirileri Kitabı, Ankara, 2017, s. 869-878.