Kişinin çalıştığı örgütün mülkiyetine, süreçlerine, çıkar gruplarına ya da diğer çalışanlarına zarar verme potansiyeli taşıyan, örgütün belirlenmiş amaçları önünde engel teşkil eden, bilinçli bir şekilde sergilenen davranışların tümü şeklinde tanımlanabilen verimlilik karşıtı iş davranışları, örgütlere ciddi bir maliyet getirmesi nedeniyle son dönemde sıklıkla araştırma konusu olmuştur. Konu ile ilgili araştırmalar incelendiğinde, özellikle verimlilik karşıtı iş davranışlarının belirleyicilerinin neler olduğu konusuna odaklanıldığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı; verimlilik karşıtı iş davranışlarının, bireysel belirleyicilerden kişilik özellikleri ve bilişsel yetenek ile ilişkisini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda özel bir bankanın gişe görevlileri (n=148) üzerinde bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada gişe görevlilerine beş faktör kişilik envanteri ve bilişsel yetenek testi uygulanmış, verimlilik karşıtı iş davranışlarını sergileme sıklıkları ise bağlı oldukları ilk kademe yöneticileri tarafından değerlendirilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre; kişilik boyutlarından sorumluluk bilincinin, verimlilik karşıtı iş davranışının kötüye kullanma ve fiziksel çekilme alt boyutlarında yer alan davranışlarla negatif yönde; dışadönüklüğün, fiziksel çekilme boyutunda pozitif yönde, duygusal dengesizliğin ise kötüye kullanma boyutunda yer alan verimlilik karşıtı iş davranışlarıyla pozitif yönde ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer bir bireysel belirleyici olan bilişsel yeteneğin ise, kötüye kullanma, üretimden sapma ve sabotaj boyutlarında yer alan verimlilik karşıtı iş davranışlarıyla negatif yönde ilişkili olduğu ve bilişsel yeteneğin, kötüye kullanma, üretimden sapma ve sabotaj boyutlarında yer alan verimlilik karşıtı iş davranışlarının sergilenme düzeyleri üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
violating an organization’s legitimate interests by being potentially harmful to the organization, organization’s property, process or its members and caused not to fulfill organization’s objectives, are being researched frequently nowadays because of its huge amount of cost to the organizations. It is seen that researchs are mainly focused on to define what are the antecedents of counterproductive work behaviors.
The purpose of this study is to define relationship between personality and cognitive ability, as being personel antecedents, and counterproductive work behaviors. In this direction; research was conducted among one of the private bank tellers (n=148). Five-factor personality inventory and cognitive ability test was applied to tellers, on the other hand display level of counterproductive work behaviors was answered by teller’s managers via another inventory.
Journal Section | Makaleler |
---|---|
Authors | |
Publication Date | May 1, 2017 |
Published in Issue | Year 2017 Volume: 46 Issue: 1 |