Biçim Oluşma Etkenleri Bakımından Amsterdam Stedelijk Müzesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 23, 33 - 49, 30.06.2021

Ersan Yıldız

https://doi.org/10.16950/iujad.881608

Öz

Bütünü oluşturan elamanların tutarlı bir biçime imkân vermesi için koordinasyon ve kurgu ile bir yapı oluşturulur. Biçim nesnelerin siluetini yapılandıran etkendir. Binaların sahip olduğu biçimler, ayrıştırıcı tasarım özelliklerini meydana getiren maddi ögelerin kurgusu ile meydana gelir. Mimarlık dünyası içinde biçim, bir yapıyı oluşturan mekanların ve kabuğun sınırlarını ifade eden bir kavram olmaktan fazlasıdır. Algılanan şekil, renk ve dokudan fazlasını, tüm unsurların organik birlikteliğini ve uyumunu ifade eder. Çeşitli ögelerin farklı bağlamlar içerisinde bir araya gelerek benzersiz birleşimler olarak meydana getirdiği biçimlerin üretilmesinde rol oynayan pek çok etmen bulunmaktadır. Bu etmenleri özellikle dört ana başlık altında toplamak mümkündür. Bu başlıklar; mimari yapının yer aldığı bölgeden kaynaklanan çevresel etkiler, tasarımcı kimliğinde görev alan mimarın sahip olduğu düşünce sisteminden kaynaklanan etkiler, içinde yaşanılan topluma ait değerler sisteminden kaynaklanan etkiler ve kaçınılmaz olarak gerçekleşen teknolojik gelişmelerden kaynaklanan etkiler olarak özetlenebilir. Bu çalışma, biçimlenmeye etki eden faktörlerden hangilerinin Stedelijk Müzesi’nin ek yapısı üzerindeki var olduğunu sorgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Stedelijk Müzesi, Biçim, Biçimlenme Etkenleri

Kaynakça

• Akalın, I. ve Halık, Ş. 2011. Türkçe Sözlük, 11. Baskı, T.C. Atatürk Kültür, Ankara: Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları
• Alexander, C. 1964. Notes on the Synthesis of Form, First Edition, Cambridge: Harvard University Press
• Bacon, E. N. 1974. Design of Cities, Revised Edition, New York: Penguin Books
• Botton, A.D., (2007). Mutluluğun Mimarisi, (çev.) Banu Tellioğlu Altuğ, İstanbul: Sel Yayıncılık
• Broadbent, G. 1973. Design in Architecture, London: John Wiley & Sons
• Ching, F., D., K. 2016. Mimarlık, Biçim, Mekân, Düzen (Architecture: Form, Space, & Order) (çev.) Sevgi Lökçe, İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları
• Crisman, P. 2007. Form, Style and Materials Sections of the Whole Building Design Guide. Virginia: National Institute of Building Sciences.
• Dağgülü, İ. ve Dağgülü, M. 2019. Mimarlıkta Biçimlerin oluşma Etkenleri, Yayınlamamış ders notları, İstanbul. YTÜ
• Demirkaya D. 2003. Mimarlıkta Kare ve Devinimi, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
• Düzgün. H. 2016. Bina İşlevi ile Bina Biçimi İlişkisinde Çizge Teorisi Kullanımı İle Veri Eldesi. Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Mimari Tasarım Programı, İstanbul.
• Elaver, R. (2012). Form, Functıon, Emotıon: Desıgnıng For The Human Experıence ,Internatıonal Conference On Engineering And Product Desıgn Educatıon 6 & 7 September 2012, Artesis Universıty College, Antwerp, pp.267-214, (In English).
• Ersal L. Ö. 2013. Mimari Mekânın Biçimlendirilmesi ve Anlam Boyutu: Ontolojik Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Mimarlık Anabilim Dalı Mimari Tasarım Programı
• Ersen, A. (1992). Yeniden İşlevlendirilen Tarihi Yapılar, Modern Ekler ve Çağdaş Tasarım, Arredamento-Dekorasyon, S.5, s.102-105
• Etike B. A. ve Dağgülü M. 2019. Bina Biçimlenmesinde Deneyim Anı Faktörü: Berlin Yahudi Müzesi Örneği, Ankara: Gece Akademi
• Fischer, G., 2015, Mimarlık ve Dil (Architektur und Sprache) (çev.) Fatma Erkman Akerson, İstanbul: Diamon Yayınları
• Gehl, J. 2011, Life Between Buildings- Using Public Space, London: Island Press
• Giaccardi, E. ve Fischer, G. 2008, Creativity and Evolution: a Metadesign Perspective, Digital Creativity, 19(1), 19-32.
• Güzer, A. (2013). Mimarlıkta Modern Mirasın Korunması: TEDÜ/Türk Eğitim Derneği Üniversitesi, Mimarlık, S.371, s.21-25
• Hasol, D. 2014. Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, İstanbul: YEM Yayınları
• Jones, M., Jones, R. and Woods, M. 2004, An Introduction to Political Geography: Space, Place and Politics, London: Routledge
• Ibelings, H. 2013, Stedelijk Architecture, Amsterdam: nai010 Publishers
• İzgi, U. 1999. Mimarlıkta Süreç, Kavramlar, İlişkiler, İstanbul: YEM Yayınları
• Kıran, A. ve Polatoğlu, Ç. 2011. Bina Bilgisi’ne Giriş, Dördüncü Basım, İstanbul: YTÜ Basım Yayın Merkezi
• Lynch, K. 2010, Kent İmgesi (The Image of the City), (çev.) İrem Başaran, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Mike, G. ve McDonald, G. 2016. Insight Guides Explore Amsterdam-Insight Guides, UK: APA Publications
• Milliyet Gazetecilik. 1986. Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, Cilt No: 22, İstanbul.
• Mitchell, W. 1990. The Logic of Architecture, Design, Computation and Cognition, Second Edition, Cambridge: MIT Press
• Moussavi F. 2011. Biçimin İşlevi (The Function of Form), (çev.) Pelin Derviş, İstanbul: YEM Yayın
• Mumford, L. 1970, The Culture of Cities, Toronto: Harvest Books
• O’Doherty B. 2005. Inside the White Cube: The Ideology of the Gallery Space, Santa Monica : The Lapis Press
• Onat, E., 2010. Mimarlık, Form ve Geometri, Efil Yayınevi
• Öztürk, S. D. (2017) Tasallut Teamüle Karşı: Amsterdam Stedelijk Müzesi, Yapı Dergisi, S.432
• Reeves, J. 2019. The Rough Guide to Amsterdam, UK: APA Publications
• Resuloğlu, Ç. (2020). Yapı, Anlam ve Kimlik üzerinden Ankara, Tunalı Hilmi Caddesi’ni Yeniden Anlamak, Journal of Art and Design, Volume 8, s226-234
• Shahn, B. 1957. The Shape of Content, Cambridge: Harvard University Press
• Sönmez, A. (2017). Tarihi Yapı ve Ek Yapı İlişkisinde Çağdaş Yaklaşımlar Alman Tarih Müzesi ve Çağdaş Ek Yapısı, Yapı Dergisi, S.432
• Şahin, M. (2011). Bir Yanılsama: Ek, Mimarlık, S.359, s.33-39
• URL-1, AMS in numbers 2018-2019, https://www.iamsterdam.com/en/business/why-amsterdam/ams-in-numbers, (accessed in: 05.01.2021), (In English).
• URL-2 Key Fıgures 2019- Amsterdam as meeting destination, https://www.iamsterdam.com/media/pdf/corporate/kerncijfers_brochure_20182019_hr.pdf, (accessed in: 22.11.2020), (In English).
• URL-3 https://snazzymaps.com, (accessed in: 06.01.2021), (In English).
• URL-4 Posters from the Stedelijk Museum Amsterdam, http://poulwebb.blogspot.com/2013/08/posters-from-stedelijk-museum-amsterdam.html, (accessed in: 12.12.2020), (In English).
• URL-5 https://www.benthemcrouwel.com/projects/stedelijk-museum, (accessed in: 02.01.2021), (In English).
• URL-6 https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2019/nog-een-keer-juichen-op-het-museumplein-en-het-wonderlijke-ajax-jaar-is-voorbij/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F, (accessed in: 22.12.2020), , (In Dutch).
• URL-7 Composite Facade Stedelijk Museum Amsterdam, https://www.hollandcomposites.nl/en/portfolio/composite-facade-stedelijk-museum-amsterdam/, (accessed in: 02.01.2021), (In English).
• URL-8 Solıco, www.solico.nl, (accessed in: 06.01.2021), (In English).
• Uraz, T. U. 1993. Tasarlama Düşünme Biçimlendirme, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını
• Yıldız, S. (2018) Müze, Saygınlık ve Bir Küvet: Stedelijk Müzesi, Mimarlık, S.403, s.60-66