Kraepelin in Ottoman-Turkish Psychiatry

Year 2023, Volume: 24 Issue: 2, 627 - 672, 06.07.2023

Şahap Erkoç Fatih Artvinli

https://doi.org/10.26650/oba.1285039

Abstract

Emil Kraepelin (1856-1926), a German psychiatrist, had a significant role in the development of contemporary principles in psychiatry and disease classification. The principles, the nomenclature, and the classifications he devised for diseases are still in use today. Kraepelin was instrumental in the training of many neuropsychiatrists not only in Germany but all over the world. Kraepelin holds a distinctive place in Ottoman-Turkish psychiatric history and had a significant impact on the shaping of psychiatry in Turkey. Starting in the late Ottoman period, three generations of physicians who contributed significantly to the institutionalization of psychiatry in Turkey were taught in Kraepelin’s school and had the opportunity to work directly under him. This article investigates Kraepelin’s impact on Ottoman-Turkish psychiatry and the relationship between Kraepelin and psychiatrists of different generations in Turkey.

Keywords

Emil Kraepelin, Luigi Mongeri sen., Luigi Mongeri jun., Raşid Tahsin Tuğsavul, Mazhar Osman Uzman, History of psychiatry

Osmanlı-Türk Psikiyatrisinde Kraepelin

Abstract

Alman psikiyatrist Emil Kraepelin’in (1856-1926) günümüz psikiyatrisinde çağdaş kavramların oluşturulmasında ve hastalıkların sınıflandırılmasında önemli yeri vardır. Hastalıkların sınıflandırılmasıyla ilgili koymuş olduğu ilkeler, adlandırmalar ve sınıflamalar günümüzde de geçerliliğini korumaktadır. Kraepelin yalnızca Almanya’dan değil dünyanın farklı ülkelerinden pek çok nöropsikiyatristin yetişmesine katkıda bulunmuştur. Kraepelin’in Osmanlı ve Türkiye psikiyatri tarihinde ise özel bir önemi ve Türkiye’de psikiyatrinin şekillenmesinde ciddi bir etkisi vardır. Osmanlı son döneminden başlayarak, Türkiye’de psikiyatrinin kurumsallaşmasında önemli katkıları olan üç farklı kuşaktan hekimler, Kraepelin ekolünde yetişmiş ve bizzat onun yanında çalışma imkânı bulmuştur. Bu makalede Kraepelin’in Osmanlı-Türkiye psikiyatrisine etkisi ve Türkiye’de farklı kuşaklardan psikiyatristlerin Kraepelin ile ilişkileri ve hakkındaki düşünceleri incelenmektedir.

Keywords

Emil Kraepelin, Luigi Mongeri sen., Luigi Mongeri jun., Raşid Tahsin Tuğsavul, Mazhar Osman Uzman, Psikiyatri tarihi

References

• Max-Planck-Institut für Psychiatrie, Historisches Archiv, Münih. google scholar
• Tartu Üniversitesi Kütüphanesi Fotoğraf Koleksiyonu, Tartu. google scholar
• Adasal, Rasim. “Toptaşı’ndan Bakırköy’e.” Bakırköy’de 50 Yıl, editör Faruk Bayülkem içinde 118-121. İstanbul: İstanbul Matbaa Meslek Lisesi, 1977. google scholar
• Aksel, İhsan Şükrü. Psikiyatri Ders Kitabı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 1945. google scholar
• Arkonaç, Oğuz. Psikiyatrik Semptomlar ve Sendromlar. İstanbul: Bakırköy Akıl Hastanesi Vakfı, 1983. google scholar
• Artvinli, Fatih. “Deliliğin Aynası: Osmanlı’dan Günümüze Ruhsal Bozuklukların Toplumsal ve Tıbbi Sınıflandırması.” Klinik Psikoloji: Bilim ve Uygulama, editörler Mehmet Eskin, Çiğdem G. Dereboy ve Nuray Karancı içinde 317-338. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 2020. google scholar
• Artvinli, Fatih. “Osmanlı Devleti’nde Adli Psikiyatri: Dr. Luigi Mongeri’nin Raporları, Tespitleri ve Bir Vaka Örneği.” Kebikeç 47 (2019): 233-268. google scholar
• Artvinli, Fatih. “Pinel of İstanbul: Dr Luigi Mongeri (1815-82) and the Birth of Modern Psychiatry in the Ottoman Empire.” History of Psychiatry 29, 4 (2018): 424-437. google scholar
• Artvinli, Fatih. “Toptaşı Bimarhanesi Sertabibi Dr. Avram de Castro: Bir Biyo-bibliyografi.” Osmanlı Bilimi Araştırmaları 13, 2 (2012): 85-97. google scholar
• Artvinli, Fatih. Delilik, Siyaset ve Toplum: Toptaşı Bimarhanesi (1873-1927), 3. bs. İstanbul: Telemak, 2013. google scholar
• Artvinli, Fatih. “More than a Disease: The History of General Paralysis of the Insane in Turkey.” Journal of the History of the Neurosciences 23, 2 (2014): 127-139. google scholar
• Artvinli, Fatih, Şahap Erkoç ve Fulya Kardeş. “Two Branches of the Same Tree: A Brief History of Turkish Neuropsychiatric Society (1914-2016).” Archives of Neuropsychiatry 54, 4 (2017): 364-371. google scholar
• Artvinli, Fatih ve Şeref Etker. “Bimarhaneler ve Mecanin Yönetimi: İki Taslak ve Süregelen Tartışma.” Osmanlı Bilimi Araştırmaları 9, 2 (2013): 1-40. google scholar
• Artvinli, Fatih, Merve Kardelen Bilir Uslu, “On a Long, Narrow Road: The Mental Health Law in Turkey.” International Journal of Law and Psychiatry 86 (2023): 101845. google scholar
• Aydın, Zuhal. “Raşid Tahsin’in Berlin’de Yapılan IV. Uluslararası Akliye ve Asabiye Kongresi’nde Sunduğu Bildiri.” Yeni Symposium 37 (1999): 29-32. google scholar
• Aykut, Ebru. “Herculine Barbin, “Hüviyet” ve Osmanlı’nın Tardieu’sü Doktor İbrahim Şevki.” Herculine Barbin, Nam-ı diğer Alexina B., çeviri Sezin Boyabatlı, transliterasyon Ebru Aykut içinde 229-252. İstanbul: Sel Yayıncılık, 2019. google scholar
• Başaran, Cem Hakan. “Prof. Tbp. Mirliva Julius Wieting Tarafından Yazılan “Gülhane Hakkında Üçüncü Lâyiha” Adlı Eserin Çeviri Yazısı.” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları sayı 24 (2018): 53-81. google scholar
• Berrios German E. ve Renate Hauser. “The Early Development of Kraepelin’s Ideas on Classification: a Conceptual History.” Psychological Medicine 18 (1988): 813-821. google scholar
• Cimilli, Can ve Levent Küey. “Türkiye Psikiyatri Derneği ve Psikiyatri Topluluğunun Uluslararası İlişkileri.” Türkiye’de Psikiyatrinin Örgütsel Belleği içinde 75-82. Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği, 2010. google scholar
• Comptom Wilson M. ve Samuel B. Guze. “The neo-Kraepelinian Revolution in Psychiatric Diagnosis.” European Archive of Psychiatry and Clinical Neuroscience 245 (1995): 196-201. google scholar
• Decker, Hannah S. “How Kraepelinian was Kraepelin? How Kraepelinian are the neo-Kraepelinians? -from Emil Kraepelin to DSM-III.” History of Psychiatry 18, 3 (2007): 337-360. google scholar
• Dölen, Emre. Türkiye Üniversite Tarihi I, Osmanlı Döneminde Darülfünun 1863- 1922. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009. google scholar
• Engstrom, Eric J. “On the Question of Degeneration by Emil Kraepelin (1908).” History of Psychiatry 18, 3 (2007): 389-04. google scholar
• Engstrom, Eric J. “Kraepelin, Social Section.” A History of Clinical Psychiatry: The Origin and History of Psychiatric Disorders, editörler German E. Berrios ve Roy Porter içinde 292-301. London & New Brunswick, NJ: Athlone Press, 1995. google scholar
• Engstrom, Eric J. Clinical Psychiatry in Imperial Germany: A History of Psychiatric Practice. Ithaca: Cornell University Press, 2003. google scholar
• Engstrom, Eric J., Matthias M. Weber ve Wolfgang Burgmair. “Emil Wilhelm Magnus Georg Kraepelin (1856-1926).” The American Journal of Psychiatry 163, 10 (2006): 1710. google scholar
• Erkoç, Şahap. “Mazhar Osman ve Alzheimer.” Artimento 1 (1999): 68-71. google scholar
• Erkoç, Şahap. “Mazhar Osman ve Türk Psikiyatrisi.” Mazhar Osman ve Dönemi Mecnunları Mekanları Dostları, editörler Şahap Erkoç ve Olcay Yazıcı içinde 3-4. İstanbul: Argos İletişim Hizmetleri, 2006. google scholar
• Erkoç, Şahap. “Türkiye’de Modern Psikiyatrinin Başlangıcı ve Avni Mahmud’un Muhtasar Emraz-ı Akliye kitabı.” 3P Dergisi 9, 1 (2001): 123-126. google scholar
• Erkoç, Şahap ve Fatih Artvinli. “Osmanlı Devleti’nde Modern Psikiyatrinin Öncüsü: Dr. Luigi Mongeri.” Hayat Sağlık 4 (2011): 58-61. google scholar
• Erkoç, Şahap ve Fatih Artvinli. “Yabancılaşmak mı Delirmek mi? Psikiyatriden Ödünç Bir Kavram: Alienation.” Psikeart sayı 17 (2011): 7-11. google scholar
• Erkoç, Şahap ve Tarık Kutlar. “Uluslararası Bir Kongrede Sunulan İlk Türk Psikiyatri Bildirisi: ‘Türkiye’de Ruh Hastalıkları ve Psikiyatri’.” 3P Dergisi 9, 2 (2001): 295-304. google scholar
• Erkoç, Şahap ve Tarık Kutlar. “76 Yıl Önce Kraepelin’e Armağan Olarak Yayınlanmış Tarihi Bir Yazı: Türkiye’de Psikiyatrinin Tarihçesi.” Tıp Tarihi Araştırmaları sayı 11 (2003): 177-183. google scholar
• “Etibba-i Fahriyeden Emraz-i Akliye ve Asabiye Mütehassısı Kolağası Raşid Tahsin Efendinin Terceme-i Hali.” Hamidiye Etfal Hastahane-i Alisi İstatistik Risalesi, İkinci Sene. Dersaadet, 1317. google scholar
• Fahreddin Kerim [Gökay]. “Kraepelin’in Yetmişinci Yıl Dönümü Münasebetiyle Dediklerim.” İstanbul Seririyatı 7, 11 (1926):1106-1110. google scholar
• Fahreddin Kerim [Gökay]. “Şerefli bir Vedâ’-ı İlmî.” İstanbul Seririyatı 3, 5 (1922): 28-30. google scholar
• Fahreddin Kerim [Gökay]. Ruh Hastalıkları, 2. Baskı. İstanbul: Kader Matbaası, 1928. google scholar
• Fahreddin Kerim [Gökay]. “Bakırköy Sinir ve Akıl Hastalıkları Hastanesi’nin 50. Yılı Dolayısıyle Tarihi Günlere Bakış.” Bakırköy’de 50 Yıl, editör Faruk Bayülkem içinde 98-105. İstanbul: İstanbul Matbaa Meslek Lisesi, 1977. google scholar
• Feighner, John, Eli Robins, Samule B. Guze, Robert A. Woodruff, George Winokur, ve Rodrigo Munoz. “Diagnostic Criteria for Use in Psychiatric Research.” Archives of General Psychiatry 26,1 (1972): 5763. google scholar
• Gerhard, Uwe-Jens. “Theodor Ziehen (1862-1950).” American Journal of Psychiatry 161/8 (2004): 1369. google scholar
• Gözütok, Tarık Tuna. “İlk Türkçe Psikiyatri Tarihi: Avni Mahmud’un Muhtasar Emrâz-ı Akliyye Kitabının İlk Bölümü.” Dört Öge 7, 14 (2018): 177-210. google scholar
• Hippius, Hans, Hans-Jürgen Möller, Norbert Müller, ve Gabriele Neundörfer. Die psychiatrische Klinik der UniversitatMünchen, 1904-2004. Heidelberg, Springer Medizin Verlag, 2005. google scholar
• Hirschmüller, Albrecht. “The Development of Psychiatry and Neurology in the Nineteenth Century.” History of Psychiatry 10, 40 (1999): 395-423. google scholar
• Hoff, Paul. “The Kraepelinian Tradition.” Dialogues in Clinical Neuroscience 17, 1 (2015): 31-41. google scholar
• Hoff, Paul. “Ludwig Binswanger (1852-1929).” American Journal of Psychiatry 159, 4 (2002): 538. google scholar
• Holdorff, Bernd. “Founding Years of Clinical Neurology in Berlin Until 1933.” Journal of the History of the Neurosciences 13, 3 (2014): 223-238. google scholar
• Hüseyin Hulki. “Fünun ve Edebiyat: İntihar ve Fikr-i İntiharın Sirayeti.” Mizan 19, 30 Cemaziyelevvel 1304 (24 Şubat 1887). google scholar
• İhsan Şükrü [Aksel]. “Münih’de Taharriyat-ı İlmiye Müessesinin Sene-i Devriyesi.” İstanbul Seririyatı 3, 4 (1922): 19-22. google scholar
• İhsan Şükrü [Aksel]. “Kraepelin için.” İstanbul Seririyatı 7, 11 (1926): 1110-1111. google scholar
• İhsan Şükrü [Aksel] ve Fahreddin Kerim [Gökay]. “Die Geschichte der Psychiatrie in der Türkei.” Zeitschrift für Psychiatrie und Psychisch-Gerichtliche Medizin 48 (1926): 403-407. google scholar
• İzzeddin Şadan [Biril]. “Hatırat.” Bakırköy’de 50 Yıl içinde 130-136. İstanbul: İstanbul Matbaa Meslek Lisesi, 1977). google scholar
• İzzeddin Şadan [Biril]. “Dr. Raşit Tahsin Öldü- Ölülere Ancak Hakikati Borçluyuz.” Yeni Adam 115 (1936): 5. google scholar
• Jablensky, Assen. “Kraepelin’s Legacy: Paradigm or Pitfall for Modern Psychiatry?.” European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience 245, 4-5(1995): 186-188. google scholar
• Jablensky, Assen. “Living in a Kraepelinian World: Kraepelin’s Impact on Modern Psychiatry.” History of Psychiatry 18, 3 (2007): 381-388 google scholar
• Joseph, Jay ve Norbert A. Wetzel. “Ernst Rüdin: Hitler’s Racial Hygiene Mastermind.” Journal of the History of Biology 46, 1 (2013): 1-30. google scholar
• Koptagel-İlal, Günsel. “Son 100 Yılda Türkiye’de Genel Çizgileriyle Psikiyatri ve Psikosomatik Hekimliğin Gelişimi.” Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dergisi - Özel Ek Sayı 12 (Temmuz 1981): 355-372. google scholar
• Köknel, Özcan. “1900-1950 Yılları Arasında Türkiye’de Psikiyatri.” Türkiye’de Psikiyatrinin Örgütsel Belleği içinde 329-343. Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği, 2010. google scholar
• Kraepelin, Emil. Compendium der Psychiatrie. Zum Gebrauche für Studirende und Aerzte. Leipzig: A. Abel, 1883. google scholar
• Kraepelin, Emil. Einführung in die Psychiatrische Klinik. Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, 1916. google scholar
• Kraepelin, Emil. Memoirs, editör H. Hippius. Berlin: Springer-Verlag, 1987. google scholar
• Kraepelin, Emil. Briefe und Dokumente II: 1876-1926, editörler Wolfgang Burgmair, Eric J. Engstrom, ve Matthias M. Weber. München: Belleville, 2019. google scholar
• Mahmud, Avni. Muhtasar Emraz-ı Akliye. İstanbul: Ahmed İhsan ve Şurekası Matbaacılık Osmanlı Şirketi, 1326 (1910). google scholar
• Marmara, Rinaldo. Osmanlı Hoşgörüsünün Tanığı Lape Hastanesi (1858-2008). İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Yayını, 2009. google scholar
• Mazhar Osman [Uzman]. “Kraepelin Öldü.” İstanbul Seririyatı 8, 7 (1926): 307-313. google scholar
• Mazhar Osman [Uzman]. “Kraepelin.” İstanbul Seririyatı 7, 11 (1926): 1103-1106. google scholar
• Mazhar Osman [Uzman]. Akıl Hastalıkları, 2. bs. İstanbul: Kader Matbaası, 1935. google scholar
• Mazhar Osman [Uzman]. Tababet-i Ruhiye, 3.bs. İstanbul: Kader Basımevi, 1941. google scholar
• Mongeri [Jun.], Luigi. “Die Aetiologie und die Behandlung der Puerperalpsychosen.” Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie und psychisch-gerichtliche Medicin 57, 2-3 (1900): 397-400. google scholar
• Mongeri [Jun.], Luigi. Patologia speciale delle malattie mentali, con sommarie considerazioni medico legali per gli studenti, medici pratici e giuristi. Milano: U. Hoepli, 1907. google scholar
• “Necrologie.” Archivio Italiano Per Le Malattie Nervose E Mentali, Rivista sperimentale di freniatria e medicina legale delle alienazioni mentali, organo della SocietafreniatricaItaliana, 49 (1912): 279. google scholar
• Palm, Ulrich ve Hans-Jürgen Möller. “Reception of Kraepelin’s Ideas 1900-1960.” Psychiatry and Clinical Neursosciences 65, 4 (2011): 318-325. google scholar
• Raschid Tahssin Bey [Tuğsavul]. “Die Geisteskrankheiten und die Psychiatrie in der Türkei.” IV Internationaler Kongress zur Fürsorge für Geisteskranke, Berlin Oktober 1910 içinde 510-519. Berlin: Halle a. S. Carl Marhold Verlagsbuchhandlung, 1911. google scholar
• Raşid Tahsin [Tuğsavul]. Berlin Emraz-ı Akliye ve Asabiye Kongresi. İstanbul: Ahmet İhsan ve Şürekâsı Matbaacılık Osmanlı Şirketi, 1910. google scholar
• Raşid Tahsin [Tuğsavul]. Seririyat-ı Akliye Dersleri. İstanbul: Arşak Garoyan Matbaası, 1336 (1920). google scholar
• Raşit Tahsin [Tuğsavul]. Berlin Emraz-ı Akliye ve Asabiye Kongresi, yayına hazırlayan Ahmet Umut Hacıfevzioğlu, çeviren Betül Ünal. İstanbul: Sosyal Yayınlar, 2020. google scholar
• Sanders, James L. “A Distinct Language and a Historic Pendulum: The Evolution of the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders.” Archives ofPsychiatric Nursing 25, 6 (2011): 394-403. google scholar
• Shorter, Edward. A Historical Dictionary ofPsychiatry. Oxford: Oxford University Press, 2005. google scholar
• Shorter, Edward. A History of Psychiatry from the Era of the Asylum to the Age of the Prozac. New York: John Wiley&Sons, Inc., 1997. google scholar
• Sorias, Soli. “Bilimsel Devrimler ve Yeni Kraepelincilik.” Klinik Psikiyatri Dergisi 14 (2011): 51-58. google scholar
• Soyubol, Kutluğhan. “Turkey Psychoanalyzed, Psychoanalysis Turkified: The Case of İzzettin Şadan.” Comparative Studies ofSouth Asia, Africa and the Middle East 38, 1 (2018): 57-72. google scholar
• Şehiraltı, Mine. “Raşid Tahsin [Tuğsavul]un “Seririyat-ı Akliye Dersleri” Adlı Kitabına Göre Akıl Hastalıkları.” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları sayı 7 (2001): 35-44. google scholar
• Taşkıran, Nimet. “Türkiye Hizmetinde Büyük Bir Hekim, Süleymaniye Bimârhânesinin Son Toptaşı’nın İlk Başhekimi Louis Mongeri.” Haseki Tıp Bülteni 11, 1 (1973): 1-18. google scholar
• Unat, Ekrem Kadri. “Müderris Dr. Raşit Tahsin Tuğsavul.” 50 Yıl Önce Ölen 8 Büyük Türk Hekimi için Anma Töreni Kitabı, editör Ekrem Kadri Unat içinde 20-24. İstanbul: Türk Tıp Tarihi Kurumu, 1986. google scholar
• Volkan, Vamık D. “Turkey.” World History of Psychiatry, editör John G. Howells içinde 383-399. New York: Brun- ner/Mazel, 1975. google scholar
• Yıldız, Mustafa. “Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı DSM-5’in Türkçe Çevirisi Üzerine.” Türk Psikiyatri Dergisi 25, 3 (2014): 218-21. google scholar
• Weber, M. Matthias. “Ernst Rüdin, 1874-1952: A German Psychiatrist and Geneticist.” American Journal of Medical Genetics 67, 4 (1996): 323-331. google scholar
• Fleckner Uta. “Emanuel Mendel (1839-1907): Leben und Werk eines Psychiaters im Deutschland der Jahrhundertwende.” Doktora tezi, Freie Universitat Berlin, 1994. google scholar
• Psychiatrische Klinik des Sachsischen Fachkrankenhauses für Psychiatrie und Neurologie Altscherbitz. Erişim 11 Mart 2023. https://www.skhltscherbitz.sachsen.de/fileadmin/user_upload/altscherbitz/pdf/Flyer/ Komprimiert_Grau_Psychiatriebroschuere_Aktualisierung_2020_-_05-03-2020_PanoramabildV2.pdf google scholar