1840 yılında eyaletlere gönderilen ve Osmanlı topraklarındaki “asar-ı atika”nın tespiti ile kıymetli olanlarının İstanbul’a ulaştırılması emrini içeren bir genelge, eski eserleri koruma ve kayıt altına alma girişiminin temelidir. Devletin vilayetlerde yürütülen kamu işlerine ait verilerini içeren en önemli eserler, yıllıklardır. Salname adı verilen bu eserlerde, idarecilerin bulundukları bölgelerdeki eski eserleri tespit etmeye ve bunları toplamaya çalıştıkları görülmektedir. Arkeolojik eserlere ilişkin bilgi ve görsellerin nadir görüldüğü salnameler arasında 1880-1881 tarihli Yemen Vilayeti Salnamesi müstesna bir yere sahiptir. Çalışmada Yemen özelinde “asar-ı atika” toplanmasına ait ilk verilerin, bu salnamede “Marib Antikaları” başlığı altında eser görselleri ile birlikte yer aldığı tespit edilmiştir. Çalışmanın ana eksenini, Sana ile Marib bölgeleri örneğinde Yemen Valisi İsmail Hakkı Paşa tarafından bölgeden toplanan eserler, eser özelliklerinin yer aldığı ve makalede sadeleştirilerek verilen “Marib Antikaları” bölümü içeriği, eserlerin Yemen’den İstanbul’a gönderilmesi hakkındaki arşiv belgeleri ile Müze-i Hümayun İdari Müdürü Kadri Bey ve Mütercim Mortmann’ın bu eserler üzerinde yaptıkları ilk tespitleri içeren arşiv belgeleri verileri oluşturmaktadır. Bahsedilen eserlerin bazılarının bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi Eski Şark Eserleri Koleksiyonunda bulunuyor olması konuyu daha da ilgi çekici kılmaktadır.
Yok
Yok
Yok
The circular sent to the provinces in 1840 pertaining to identifying the asar-ı atika [artifacts] in the Ottoman lands and ordering the valuable ones to be delivered to Istanbul was the basis of the attempt to protect and record ancient artifacts. Ottoman yearbooks (salname) are the most important works containing data about the public works the empire carried out in the provinces. These works show how administrators had tried to identify and gather the ancient artifacts in their regions. The Ottoman yearbook for Yemeni Province dated 1880-1881 has an exceptional place among the yearbooks containing rarely seen information and visuals on archaeological artifacts. This study brings to light the first data on the collection of asar-ı atika in Yemen that are included in this yearbook under the heading of Marib Antiques, alongside drawings of the works. The study mainly revolves around the contents in the Marib Antiques section, which include the artifacts the Yemen Governor İsmail Hakkı Pasha had collected from the region in the example of the Sana and Marib regions, and provides simple descriptions of the features of the artifacts, archival documents about the transfer of artifacts from Yemen to Istanbul, and archival documents about the first determinations the Müze-i Hümayun [Imperial Museum] Administrative Director Kadri Bey and the translator Mortmann made regarding these artifacts. The subject matter is compelling due to some of the mentioned artifacts being found in the Collection of Ancient Orient Artifacts at the Istanbul Archaeology Museum.
Yok
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Cultural and Natural Heritage |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Project Number | Yok |
Publication Date | June 26, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Issue: 32 |