Abstract
Yermanyetik alanı çalışmalarında tartışılan konulardan biri, yermanyetik alanın sakin günlük değişimi nedeni olarak
bilinen Güneş (S) ve Ay (L) dinamoların iyonosfer katmanındaki yeridir. Araştırmacılar güneş leke çevrimi etkisini
her iki dinamo için incelemiştir. Bazı araştırmacılar her iki dinamo için farklı sonuçlar bularak S ve L dinamonun
iyonosferin farklı katmanlarında etkin olduğunu ileri sürmüştür. Bazı araştırmacılar ise her iki dinamo için aynı sonucu
bularak S ve L dinamonun aynı iyonosfer katmanında olduğunu belirtmiştir. Bu çalışmada, konuya bir nebze olsun
açıklık getirmek maksadıyla iyonosfer tabakası dinamo katmanlarını da içerecek şekilde 90 ile 300 km aralıkta analiz
edilip Wolf oranı (104M) hesaplanmıştır. Wolf oranı güneş leke çevriminin bir göstergesidir. Çalışmada kullanılan
veri IRI2012 (International Reference Ionosphere-2012) modelinden üretilmiştir. Wolf oranı iyonosferin E katmanı
için ortalama 28±0.7 bulunmuştur. Aynı zamanda, iyonosfer tabakası 90 ile 300 km arasında mevsimsel değişim
bakımından da incelenerek değişimler belirlenmiştir. Güneş dinamonun iyonosferin tüm katmanlarını kapsadığı ancak
özellikle üst katmanlarda daha etkin olduğu sonucuna varılmıştır. Ay dinamo için ise Wolf oranlarının iyonosferin
E ve F1 katmanlarına yakın olması Ay dinamonun bu katmanlarda etkin olabileceğini düşündürmüştür.
Keywords
References
- .
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | April 20, 2018 |
| Published in Issue | Year 2017 Volume: 28 Issue: 1-2 |