ZONGULDAK TAŞKÖMÜRÜ HAVZASI KÖMÜR ÇEVRE KAYAÇLARININ DEFORMASYON MODÜLÜNÜN ANALITIK OLARAK BELIRLENMESI

Year 2013, Volume: 26 Issue: 2, 73 - 81, 12.12.2013

Ekin Köken

Abstract

Uzunayak madenciliginde kömür çevre kayaçlarının deformasyon modülü, yalancı
tavan katılıgının kestirilmesi ve yalancı tavanın yükler
altındaki davranıçı hakkında
önemli bilgiler vermesi
sebebiyle oldukça önemli
bir büyüklük olarak kabul
edilmektedir. Yeraltından uygun kaya numunelerin alınmasının zor olması ve
statik elastik sabitler deney düzeneginin genellikle kömür içletmelerinde bulunmaması sebebiyle kömür çevre
kayaçlarının deformasyon
modülü yapılması kolay, tekrarlanabilirligi yüksek ve ekonomik kaya mekanigi
deneyleri ile kestirilebilir.

Bu çalıçmada Zonguldak Taçkömürü Havzası’ndaki
kömür çevre kayaçlarının deformasyon modülünün analitik olarak kestirilmesi
için kömür çevre kayaçlarının porozitesi ve tek eksenli basınç dayanımı gibi
elde edilmesi nis- peten kolay deney verilerinden yararlanılmıçtır. Böylece deney verilerinin en küçük kareler
yöntemi ile irdelenmesi sonucunda birkaç
görgül bagıntı önerilmiçtir. Önerilen görgül bagıntılardan elde edilen deformasyon modülü degerleri
laboratuvar çalıçmalarından elde edilen deneysel veriler ile karçılaçtırılmıç
ve ortaya çıkan sonuçlar tartıçılmıçtır. Önerilen görgül bagıntıların uygunlugu
ise ki kare (x2) uygunluk testi ile irdelenmiçtir. Ki kare testlerine göre tek
degiçken içeren görgül bagıntıların geçerli olmadıgı buna karçın iki degiçkenli
görgül bagıntının G = 0,9 mertebe-
sinde geçerli oldugu görülmüçtür. Ayrıca ilgili
mühendislerin pratik olarak
kullanması için kömür çevre kayaçlarının deformasyon modülünü
kestirmeyi amaçlayan bir yüzey modeli geliçtirilmiçtir. Sonuç olarak, kömür
çevre kayaç- larının deformasyon modülünün iki degiçkenli görgül bagıntı ile yeterli güvenilirlikte kestirilebilecegi görülmüçtür.

Keywords

Taçkömürü, Kömür çevre kayaçları

References

• Zhang L and Einstein H H (2004) Using RQD to Estimate the Deformation Modulus of Rock Masses, Int. J. of Rock Mech. Min. Sci. 41: s. 337-341.