Açık ve Uzaktan Öğrenmede Etkileşimli Elektronik Kitapların Kullanım Kabulünü Etkileyen Faktörler

Year 2021, , 73 - 83, 30.06.2021

Arif Daş , Mehmet Cem Bölen , Nihal Daş

https://doi.org/10.47899/ijss.20213107

Abstract

Yaşam içerisinde yer alan ve her an daha aktif olmak isteyen bireyler, sürekli olarak yeni bilgi edinme eğilimi içerisindedirler. Günümüz imkânları bu istekleri destekleyici yönde gelişim göstermektedir. Eğitim süreçlerinde temel materyal olarak kullanılan kitaplarda değişime uğrayarak basılı doküman formatından sıyrılarak dijital formata bürünmüştür. Bu çalışmada Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi öğrencileri için hazırlanan etkileşimli elektronik kitaplara yönelik öğrencilerin kullanım niyetleri incelenmiştir. İncelemelerde yapısal eşitlik Davis’in (1989) Teknoloji Kabul Modeli temel alınarak yapılsal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir. Araştırma bağlamı kapsamında Teknoloji Kabul Modeli (Davis, 1989) genişletilmiş ve kullanım kabulünü etkileyebilecek faktörler incelenmiştir. Çalışmada Teknoloji Kabul Modelindeki yapılardan farklı olarak bireysel hareketlilik, yenilikçilik ve dokunsal uyumsuzluk değişkenleri araştırma modeline dahil edilmiş. Yapılan analizler sonucunda öğrenenlerin etkileşimli elektronik kitaplara yönelik kullanım niyetlerinin dokunsal uyumsuzluk tarafından olumsuz etkilendiği belirlenmiştir. Yenilikçilik ve bireysel hareketliliğin ise kullanımı kabul etme niyetini olumlu etkilediği gözlemlenmiştir.

Keywords

Etkileşimli Elektronik Kitap, Teknoloji Kabul Modeli, Kullanım Niyeti

Factors Affecting the Adoption of Interactive Electronic Books in Open and Distance Learning

Abstract

Individuals who take part in life and want to be more active at all times tend to constantly acquire new information. Today's possibilities develop in a way that supports these requests. The books used as basic material in education processes underwent changes and took the digital format away from the printed document format. In this study, students’ intentions to use interactive electronic books prepared for the students of Open Education Faculty, Atatürk University were examined. Based on the Technology Acceptance Model of Davis (1989), a research model was tested using structural equation modeling. Technology Acceptance Model of Davis was expanded in line with the needs of the students and the effects of the factors that can affect the acceptance of use were analyzed. In addition to the original model of Davis (1989), the variables of individual mobility, innovativeness and haptic dissonance were also analyzed in the study. The results showed that the learners’ intention to use interactive e-books was negatively affected by haptic dissonance. It was observed that innovativeness and individual mobility positively affect the intention to accept using them.

Keywords

Interactive e-book, technology acceptance model, intention to use

References

• Aksoy, F., & Arlı, N. B. (2019). Evaluation of sustainable happiness with sustainable development goals: Structural equation model approach. Sustainable Development, 28(1), 385-392.
• Avşar, F. (2007). Doğrulayıcı faktör analizi ve beck depresyon envanteri üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Aydoğdu, Ş. (2001). Çağdaş eğitimde etkileşim kavramı ve yabancı dil öğretiminde etkileşim biçimleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 23-36.
• Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16(1), 74-94.
• Biėas, M., Štancel, P., Novák, M., & Michalko , M. (2012). Interactive ebook as a supporting tool for education process. 10th IEEE International Conference on Emerging E-learning Technologies and Applications, (pp. 39-44). Stara Lesna.
• Bölen, M. C. (2020). Exploring the determinants of users’ continuance intention in smartwatches. Technology in Society, 60, 101209.
• Bölen, M. C. (2020). From traditional wristwatch to smartwatch: understanding the relationship between innovation attributes, switching costs and consumers' switching intention. Technology in Society, 63, 101439.
• Bruner Iı, G. C., & Kumar, A. (2005). Explaining consumer acceptance of handheld internet devices. Journal of Business Research, 58(5), 553-558.
• Chen, S., & Granitz, N. (2012). Adoption, rejection, or convergence: consumer attitudes toward book digitization. Journal of Business Research, 65(8), 1219-1225.
• Childers, T. L., & Peck, J. (2010). Informational and affective influences of haptics on product evaluation. In A. Krishna (Ed.), Sensory marketing: research on the sensuality of Products (pp. 93-102). New York: Routledge.
• Colombo, L., & Landoni, M. (2014). A diary study of children's user experience with ebooks using flow theory as framework. In Proceedings Of The 2014 Conference On Interaction Design And Children (pp. 135-144). New York: Association For Computing Machinery.
• Creswell, J. W. (2013). Araştırma deseni, nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Edt: S.B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
• Çakın, İ. (2004). Müteferrika matbaası’nın düşündürdükleri ve Avrupa’da basımcılığın etkileri: gelecek için geçmişi anlamak. Bilgi Dünyası, 5(2), 153-167.
• Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme - güvenilirlik – geçerlilik. Taf Preventive Medicine Bulletin, 11(3), 339-344.
• Çelik, E., Arslan, M., & Yıldırım, S. Açıköğretim Öğrencilerinin E-Kitap Kullanımlarının İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 333-347.
• Davis, F. D. (1986). A technology acceptance model for empirically testing new end-user information systems: theory and results (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Massachusetts Institute of Technology, Amerika Birleşik Devletleri.
• Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
• Dutot, V., Bhatiasevi, V., & Bellallahom, N. (2019). Applying the technology acceptance model in a three-countries study of smartwatch adoption. The Journal of High Technology Management Research, 30(1), 1-14.
• Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (3): 211–216.
• Ergin, D. Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 125-148.
• Estriegana, R., Medina-Merodio, J. A., & Barchino, R. (2019). Student acceptance of virtual laboratory and practical work: an extension of the technology acceptance model. Computers & Education, 135, 1-14.
• Fathema, N., & Sutton, K. L. (2013). Factors influencing faculty members’ learning management systems adoption behavior: an analysis using the technology acceptance model. International Journal of Trends in Economics Management & Technology, 2(6).
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal Of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Gefen, D., Straub, D., & Boudreau, M. C. (2000). Structural equation modeling and regression: Guidelines for research practice. Communications of The Association for Information Systems, 4(1), 7.
• Gerlach, J., & Buxmann, P. (2011). Investigating the acceptance of electronic books – the impact of haptic dissonance on innovation adoption. ECIS 2011 Proceedings.
• Giorgdze, M., & Dgebuadze, M. (2017). Interactive teaching methods: challenges and perspectives. International E-Journal Of Advances İn Education, 3(9), 544-548.
• Güleş, H., & Bülbül, H. (2004). Yenilikçilik: İşletmeler için stratejik rekabet aracı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Ha, S., & Stoel, L. (2009). Consumer e-shopping acceptance: Antecedents in a technology acceptance model. Journal of Business Research, 62(5), 565-571.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate Data Analysis. Edinburgh: Pearson Education Limited.
• İbicioğlu, H., & Antalyalı, L. (2005). Uzaktan eğitimin başarısında imkan, algı, motivasyon ve etkileşim faktörlerinin etkileri: Karşılaştırmalı bir uygulama. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 325-338.
• Jin, C. H. (2014). Adoption of e-book among college students: The perspective of an integrated TAM. Computers in Human Behavior, 41, 471-477.
• Korucu, A. T., & Olpak, Y. Z. (2015). Öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik özelliklerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 111-127.
• Lee, D. Y., & Lehto, M. R. (2013). User acceptance of youtube for procedural learning: an extension of the technology acceptance model. Computers & Education, 61, 193-208.
• Lee, S. (2013). An integrated adoption model for e-books in a mobile environment: Evidence from South Korea. Telematics and Informatics, 30(2), 165-176.
• Lee, Y. J., Yang, S., & Johnson, Z. (2017). Need for touch and two-way communication in e-commerce. Journal of Research in Interactive Marketing, 11(4), 341-360.
• Liébana-Cabanillas, F., Marinkovic, V., De Luna, I. R., & Kalinic, Z. (2018). Predicting the determinants of mobile payment acceptance: A hybrid sem-neural network approach. Technological Forecasting and Social Change, 129, 117-130.
• Mccabe, D. B., & Nowlis, S. M. (2003). The effect of examining actual products or product descriptions on consumer preference. Journal of Consumer psychology, 13(4), 431-439.
• Meydan,, C. H., & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mohammadi, H. (2015). Social and individual antecedents of m-learning adoption in Iran. Computers in Human Behavior, 49, 191-207.
• Moore, M. G. (1991). Editorial: Distance education theory. The American Journal of Distance Education, 5(3), 1-6.
• Oğur, R., & Tekbaş, Ö. F. (2003). Anket nasıl hazırlanır? Sted, 12(9), 336-340.
• Oppenheim, A. N. (1966). Questionnaire design and attitude measurement. Newyork: Continium.
• Özdamar, K. (2011). Analizi paket programlar ile istatistiksel veri -1. Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Özoğlu, B., & Bülbül, H. (2013). Güdülenmiş tüketici yenilikçiliği ve algılanan risk ölçeklerinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. International Journal of Alanya Faculty of Business, 5(3), 129-139.
• Öztürk, M. F., & Talas, M. (2015). Sosyal Medya ve Eğitim Etkileşimi. Zeitschrift für die Welt der Türken / Journal of World of Turks, 7(1), 101-120.
• Park, E., & Kim, K. J. (2014). An integrated adoption model of mobile cloud services: exploration of key determinants and extension of technology acceptance model. Telematics and Informatics, 31(3), 376-385.
• Penton, J. (2018). Printed Books vs Ebooks – Detailed Comparison, Which One to Choose & Why. Retrieved from https://www.continuumbooks.com/printed-books-vs-ebooks-detailed-comparison-which-one-to-choose-why/.
• Ramos-De-Luna, I., Montoro-Ríos, F., & Liébana-Cabanillas, F. (2016). Determinants of the intention to use nfc technology as a payment system: an acceptance model approach. Information Systems and E-Business Management, 14(2), 293-314.
• Schierz, P., Schilke, O., & Wirtz, B. (2010). Understanding consumer acceptance of mobile payment services: An empirical analysis. Electronic Commerce Research and Applications, 9(3), 209-216.
• Schumacher, P. E., & Lomax, R. G. (1996). A beginners guide to structural equation modeling. Mahwah, NJ: Lawrance Erlbaum.
• Tajuddin, N., Mustapha, M., Zaini, A. A., & Abd Aziz, M. N. (2012). Investigating students' acceptance towards blog. ICEL 2011, 67, 444–453.
• Tan, W.-K., Lee, P.-W., & Hsu, C.-W. (2015). Investigation of temporal dissociation and focused immersion as moderators of satisfaction–continuance intention relationship: smartphone as an example. Telematics and Informatics, 32, 745-754.
• Tavşancıl, E. (2019). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Turan, B., & Haşit, G. (2014). Teknoloji kabul modeli ve sınıf öğretmenleri üzerinde bir uygulama. International Journal of Alanya Faculty of Business, 6(1), 109-119.
• Türel, Y. K. (2011). An interactive whiteboard student survey: development, validity and reliability. Computers & Education, 57(4), 2441-2450.
• Venkatesh, V., & Bala, H. (2008). Technology acceptance model 3 and a research agenda on interventions. Decision Sciences, 39(2), 273-315.
• Venkatesh, V., & Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: Four longitudinal field studies. Management Science, 46(2), 186-204.
• Vijayasarathy, L. R. (2004). Predicting consumer intentions to use on-line shopping: the case for an augmented technology acceptance model. Information & Management, 41(6), 747-762.
• Yıldırım, G. (2014). Tablet bilgisayarlara yönelik geliştirilen e-kitapların video ile zenginleştirilmesi süreci: bir tasarım tabanlı araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Zan, B. U. (2006). Derleme Olgusu ve Elektronik Yayınlar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Zeng, Y., Bai, X., Xu, J., & He, C. G. H. (2016). The influence of e-book format and reading device on users’ reading experience: A case study of graduate students. Publishing Research Quarterly, 32(4), 319-330.
• Zhang-Kennedy, L., Abdelaziz, Y., & Chiasson, S. (2017). Cyberheroes: The design and evaluation of an interactive ebook to educate children about online privacy. International Journal of Child-Computer Interaction, 13, 10-18.