İleri glikasyon son ürünleri (AGE), arginin ve lizin gibi serbest amino asit grupları ile indirgen şekerlerin serbest karbonil grubu arasındaki enzimatik olmayan Maillard reaksiyonu yoluyla oluşan heterojen ve karmaşık bileşikler grubudur. Fizyolojik koşullarda tüm dokularda ve vücut sıvılarında AGE’ler oluşabilmektedir. Ekzojen olarak vücuda beslenme yoluyla da alınabilmektedir. Normal metabolizmanın bir parçası olarak vücutta oluşan AGE’ler dolaşımda yüksek düzeylere ulaştığında sağlık üzerinde olumsuz etkiler gösterebilmektedir. Bu olumsuz etkilerini; vücut proteinleri ile çapraz bağ yaparak veya hücre yüzey reseptörlerine bağlanarak göstermektedir. Bunun sonucu olarak; AGE’ler, oksidatif stres ve inflamasyonun gelişiminde rol oynayabilmektedir. AGE’ler; diyabet, insülin direnci, obezite, kardiyovasküler hastalıklar, nörodejeneratif hastalıklar, böbrek hastalıkları, infertilite ve polikistik over sendromu (PKOS) ile ilişkilendirilmiştir. PKOS’lu kadınlar; obezite, insülin direnci ve yumurtalık disfonksiyonuna sebep olan yüksek serum AGE düzeylerine sahiptir. AGE’lerin, vücutta hormonları inhibe etmesi, hormonları taklit etmesi, hormonların aşırı salınımına yol açması, oksidatif stres ve inflamasyona sebep olması ile PKOS’la ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Güncel çalışmalar, diyet kaynaklı AGE’lerin (dAGE), PKOS’lu kadınlarda metabolik bozukluklara yol açabileceğini göstermektedir. PKOS semptomlarını yönetmek ve PKOS’la ilişkili hastalıkları önlemek amacıyla; diyet AGE içeriğinin azaltılmasının yeni bir tedavi yaklaşımı olabileceği öne sürülmektedir. Bu derlemede; AGE ve PKOS ilişkisinin güncel veriler eşliğinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Nutritional Science |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 26, 2023 |
Submission Date | June 22, 2023 |
Acceptance Date | August 21, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.