Değerler Eğitimi ve Üstün Yetenekliler

Year 2018, Volume: 5 Issue: 2, 10 - 27, 15.08.2018

Bayram Yılmaz Hasan Said Tortop

Abstract

Üstün
yetenekli bireylerin pek çok yöndeki farklı davranışları, onları toplumun bakış
açısı yönünde farklılaştırmaktadır. Üstün yeteneklilerin sosyal açıdan
farklılıkları, toplum tarafından olumsuz yargı ve etiketlemelere sebep
olmaktadır. Bu durum üstün yeteneklilerin sosyal uyumunda bazı sorunlar
oluşturmaktadır. Değerler eğitiminin doğru davranışı ortaya koyma, davranışı
yönlendirme ve davranışı durdurmada önemli bir etkisi vardır. Bu durum üstün
yetenekli bireylere verilecek değerler eğitimini önemli kılmaktadır. Üstün
yeteneklilerin düşünme becerilerinin iyi olması, kazandırılmak istenen
değerleri etkin ve doğru şekilde öğrenmelerini, sosyal becerilerinde olumlu
tutum ve davranışlar geliştirmelerini sağlayacaktır. Üstün yeteneklilerin
sosyal becerilerindeki bu gelişme, toplumun ve yakın çevresinin olumsuz yargı
ve etiketlemelerini kırarak, bireyin sosyal uyumuna katkı sağlayacağı
söylenebilir.

Keywords

değerler eğitimi, sosyal uyum, sosya beceri, üstün yetenekliler

References

• Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akbaş, O. (2008). Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Akduman, G. G. , Günindi Y. ve Türkoğlu, D. (2015). Okul Öncesi Dönem Çocukların Sosyal Beceri Düzeyleri ile Davranış Problemleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37).
• Alder,H. (2004), Yaratıcı Zeka. (M. Zaman, C. Avşar, Çev.). İstanbul:Hayat Yayıncılık.
• Allport, G. W., Vernon, P. E., ve Lindzey, G. E. (1960). Study of Values: A Scale for Measuring the Dominant İnterests in Personality. Boston: Houghton Mifflin.
• Andreasen, N. C. (2009), Yaratıcı Beyin Dehanın Nörobilimi. (K Güney, Çev.). Ankara: Arkadaş Yayınevi,
• Aydın, M. Z., Gürler, Ş. A. (2013). Okulda Değerler Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bacanlı, H. (2006). Duyuşsal Davranış Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bacanlı, H. (2012). Sosyal Beceri Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bilgili, A. E. (2000). Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimi Sorunu-Sosyal Sorumluluk Yaklaşımı. M. Ü. Atatürk Eğilim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 59-74.
• Bolat, Y. (2013). Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği. Turkish Journal of Education, 2(4), 13-27.
• Bozgeyikli, H., Doğan, H. ve Işıklar, A. (2010). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1)8, 133-149.
• Canatan, A. (2008). Toplumsal Değerler ve Yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1(1), 62-71.
• Çağlar, D. (2004). Üstün Zekâlı Çocukların Özellikleri. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Makaleler Kitabı, 23-25.
• Çalışkur, A. (2010). Psikolojide Değerler ve Gençlik. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Çalışkur, A. ve Aslan, E. (2013). Rokeach Değerler Envanteri Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 16(29), 81-105.
• Çapan, B. E. (2010). Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Öğrencilere İlişkin Metaforik Algıları. Journal of International Social Research, 3(12).
• Dengiz, N. A., & Yılmaz, D. (2015). Üstün Zekalı ve Üstün Yetenekli Çocuklarda Algılanan Sosyal Destek Düzeyinin Benlik Saygısına Etkisinin İncelenmesi. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 177-190.
• Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği ile Sınanması. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Erişti, B. (2012). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Öğrenme, Öğretme, Öğretmenlik Mesleği ve Öğretmen Özellikleri ile İlgili Görüşleri. Turkish Journal of Giftedness and Education, 2(1). 18-36.
• Fichter, J. (2001). Sosyoloji Nedir? (N. Çelebi, Çev.). İstanbul: Atilla Kitabevi.
• Gander, M. J., Gardiner, H. W. (2007). Çocuk Ve Ergen Gelişimi. (A. Dönmez, N. Çelen ve B. Onur, Çev.). Ankara:İmge Kitabevi.
• Goleman, D. (2007), Sosyal Zeka. (O.,Ç., Deniztekin, Çev.). İstanbul:Varlık Yayınları,
• Goleman, D. (2015), Duygusal Zeka Neden IQ’dan Daha Önemlidir? (B.S. Yüksel, Çev.). Ankara: Varlık Yayınları.
• Gündüz, T. (2010). Üstün Zekâlı Çocuklarda Ahlâk Gelişimi ve Eğitimi. İÜ. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 157-177.
• Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar: Ahlak Psikolojisi. Ahlâkî Değerler ve Ahlâkî Gelişme. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Hops, H., (1983), Children's social competence and skill: Current research practices and future directions, Behavior Therapy, 1(14), 3-18
• Hökelekli, H. (2011), Ailede Okulda Toplumda Değerler Psikolojisi ve Eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Kabasakal, Z. ve Çelik, N. (2010). Sosyal Beceri Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Uyum Düzeylerine Etkisi. İlköğretim Online, 9(1), 203-212.
• Karabulutlu, E. Y., Yılmaz, S., & Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.
• Karakuş, F. (2010). Üstün Yetenekli Çocukların Anne Babalarının Karşılaştıkları Güçlükler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 127-144.
• Karakuş, F. (2014). Üstün Yetenekli Çocukları Olan Anne Babaların Çocuklarının Eğitimine Yönelik ALgıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 289-304.
• Koçak, R. ve İçmenoğlu, E. (2016). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Duygusal Zekâ ve Yaratıcılık Düzeylerinin Yaşam Doyumlarını Yordayıcı Rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 73-85.
• Kurnaz, A., Çiftçi, Ü., & Karapazar, H. (2013). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Değer Algılarının Betimsel Bir Analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 185-225.
• Maria, R. (2014). Gifted Children and Their Problems. Austrian Journal of Humanities and Social Sciences, 1(2), 297-301
• Maslow, A.H. (1996). Dinler, Değerler, Doruk Deneyimler (H. K Sönmez, Çev.). İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezi Yönergesi (2007), Ankara.
• Oğurlu, Ü., & Yaman, Y. (2010). Üstün Zekâlı/Yetenekli Çocuklar ve İletişim. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 213-223.
• Öpengin, E. Ve Sak, U. (2012). Üstün Zekâlı Öğrencilerin Bakış Açısıyla Üstün Zekâ Etiketinin Öğrencilerin Çeşitli Algıları Üzerindeki Etkileri. Turkish Journal of Giftedness and Education, 2(1), 37-59.
• Rowe, A. J. (2007), Yaratıcı Zeka, (Ş. Gülmen, Çev.). İstanbul: Prestij Yayınları.
• Schmitt, M. J., Schwartz, S., Steyer, R., ve Schmitt, T. (1993). Measurement Models for the Schwartz Values. European Journal of Psychological Assessment, 9(2), 107-121.
• Schwartz, S. (2013). Value Priorities and Behavior: Applying. In The psychology of values: The Ontario Symposium (Vol. 8).
• Tarhan, S., & Kılıç, Ş. (2014). Üstün Yetenekli Bireylerin Tanılanması ve Türkiye’deki Eğitim Modelleri. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 2(2). 27-43
• Tekindal,S. (2015), Duyuşsal Özelliklerin Ölçülmesi İçin Araç Oluşturma. Ankara: Pegem Akademi.
• Tolunay A. Ö. (2017). Türkiye’de Değerler Eğitimi Uygulamalarının Öğrencilere Kazandırılması İstenen Olumlu Özellikler Üzerindeki Etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 41-60.
• Tortop, H. S. (2014). Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli ve Çok Kültürlü Eğitime İlişkin Tutumları. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 2(2), 16-26.
• Tortop, H.S. (2018). Üstün zekalılar eğitiminde farklılaştırılmış öğretim müfredat farklılaştırma modelleri. İstanbul: Genç Bilge
• Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2012). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Uysal, A. ve Balkan, İ. K. (2015). Sosyal Beceri Eğitimi Alan ve Almayan Okul Öncesi Çocukların, Sosyal Beceri ve Benlik Kavramı Düzeyleri Açısından Karşılaştırılması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 27-56.
• Uzun, A. (2006). Üstün veya Özel Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Tutumları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişki, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yıldırım, D. T. (2016). Üstün Yetenekliler İçin Değerler Eğitimi Dersinin Önemi. Current Research in Education, 2(2), 99-120.