Türkiye’de Sınıf İçi Eğitimde Cezanın Etkisi: Disiplin Kurallarının Bilimsel Uygulanması

Year 2018, Volume: 2 Issue: 4, 19 - 27, 31.12.2018

Mustafa Tekke , Bayram Özer , Ebru Taş

Abstract

İstenmeyen bir davranışı
ortadan kaldırmak için oluşturulup ortaya konulan uyarıcıya ceza denir. Ceza,
yeni ve istenilen davranışların oluşmasını sağlamaz. Sadece eski öğrenilmiş
davranışların sönmesini sağlar. Eğitimin temel hedefi öğrencilere yeni ve
istenilen davranışları kazandırmaktır. Bu araştırmada; edimsel koşullanmada yer
alan ceza türlerinin öğrenme-öğretme faaliyetlerinde kullanılmasında son 14
yılı kapsayan 2003-2017 yıllarında hem nitel hem de nicel yapılan çalışmalar
incelenmiştir. Ceza türlerinin, öğretme-öğrenme faaliyetlerindeki yeri ve önemi
belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ilgili literatür araştırılmış ve
incelenen makaleler sonucunda tablolar oluşturularak veriler
değerlendirilmiştir. İncelenen makaleler sonucunda cezanın hiç
kullanılmamasının mümkün olmadığı saptanmış, uygulanan cezaların çoğunlukla
psikolojik cezalar olduğu görülmüştür. Bu cezaların uygulanmasının temel amacı
hepsinde ortaktır. Cezaya daha çok kurallara uymamayı üstünlük olarak gören
sorunlu öğrenciler maruz kalmaktadır. Fakat bölgesel olarak farklı yerlerde
uygulanan araştırmalarda sosyal düzeyleri düşük olan yerlerin bulunduğu okullarda
ceza yöntemleri daha çok kullanılmaktadır. Doğuda ve batıda bulunan bölgelerde
bu fark açıkça görülmektedir. Batı bölgelerdeki eğitmenlerin, davranış
bozukluğu ile ilgili baş etme yöntemleri daha çok bilimsel yöntemlere yakın
olduğu tespit edilmiştir. Çalışmalardan elde edilen ortak sonuçlara göre;
uygulanan cezalarda bireysel farklılıklar dikkate alınmalı, cezaların farklı
öğrencilerde farklı tepkilere sebep olduğu, davranış bozukluğu olan öğrenciler
de cezanın etkili ve yararlı olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencinin
neden cezaya maruz kaldığını anlaması sağlanmalıdır. Bunun yanında ceza
yöntemlerinin sınıf mevcuduna göre uygulandığı ve kalabalık sınıflarda daha çok
cezaya başvurulduğu anlaşılmıştır.

 

Keywords

Sınıf içi eğitim, ceza, disiplin, öğrenci

References

• Alderman, T. (2001). In Good Discipline One Size Doesn’t Fit All. The Education Digest. http://www.eddigest.com, 38-41.Alpay, A. (2017). Akademik Bağlamda Ceza Hassasiyeti nin Ebeveynlik Tarzı ve Cinsiyet ile İlişkileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 20–37. https://doi.org/10.21764/efd.79771Aypay, A. (2017). Punishment and Its Effects from the Perspective of Adolescent Students. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 249–268.Aydın, A. (2008) Eğitim Psikolojisi, Ankara, Pegem akademiAydın, B. (2005) Gelişim ve Öğrenme, Ankara, Nobel yayın dağıtımApaydın, Ç. & Manolova, O. (2015). Sınıf İçinde Uygulanan İnformal Cezaların Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 23 (1), 105-122Babayiğit, Ö. & Erkuş, B. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Derslerde Kullandıkları Pekiştireç ve Cezaların Etkililiği. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Dergisi. 25 (2), 567-580.Bacanlı, H.(2017) Eğitim Psikolojisi, Ankara, Pegem akademiBalay, R. (2002). 2000’li Yıllarda Sınıf Yönetimi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Çelik, İ, & Eratay, E. (2007). Kaynaştırma Sınıfı ve Özel Eğitim Sınıfı Öğretmenlerinin Sınıflardaki Zihin Engelli Öğrencilere Yönelik Pekiştireç ve Ceza Uygulamalarının Belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7 (1)Demir, M.K., Şahin, Ç. & Kartal, O.Y. (2012).Öğretmen Adaylarının Sınıf İçi Disiplin Sağlamada Tercih Ettikleri Ceza Uygulamalarının İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 14 (2), 71-86Deniz, M.E. (2015) Eğitim Psikolojisi, Ankara, Maya akademiGündüz, B.ve Çapri, B. (2015) Eğitim Psikolojisi, Adana, Karahan Kitabevi Hamarta, E. (2017). Eğitsel Rehberlik. Engin Deniz ve Atılgan Erözkan (Eds.) Psikoloji Danışma ve Rehberlik (11. Baskı) . Ankara: Pegem AkademiKaya, Z. (2002) Sınıf Yönetimi, İstanbul, Pagema YayıncılıkKıran, H. & Çelik, K. (2015), Etkili Sınıf Yönetimi, Ankara, Anı yayıncılıkKomisyon, (2014) Öğrenme Psikolojisi, Ankara, Anı yayıncılıkMahiroğlu, A. & Buluç, B. (2003). Orta Öğretim Kurumlarında Fiziksel Ceza Uygulamaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 1:0-0Mahiroğlu, A., & Buluç, B. (2003). Orta Öğretim Kurumlarında Fiziksel Ceza Uygulamaları. Türk Eğitim Bilimleri Degisi, 1(1), 81–93.Özcan, Y., Dolu, O., & Gül, S. K. (2011). Ceza Algısının Uyuşturucu Kullanımı üzerindeki Caydırıcı Etkisi: Bursa İli Ortaöğretim Kurumlarında Yapılan Bir Alan Araştırması. Polis Bilimleri Dergisi, 13(4), 1–26.Özer, B., Bozkurt, N. & Tuncay, A. (2014). İstenmeyen öğrenci Davranışları ve Öğretmenlerin Sınıfta Öğrencilerle Başa Çıkma Yöntemleri, Turkish Journal of Educational Studies (TURK-JES), 1 (2) Mayıs 2014.Özer, B. (2013). Student’s Perceptions Regarding Freedom in Classroom. Anthropologist, 16(3): 551-559 (2013),Özdemir, M.Ç. (2007) Sınıf Yönetimi, Ankara, EkinoksRachlin, H.(1991).Introduction to Modern Behaviorism. Freeman. NY.Selçuk, Z. (2007) Eğitim Psikolojisi, Ankara; Nobel Yayın DağıtımTertemiz, N. (2002). “Sınıf Yönetimi-Disiplin.” Sınıf Yönetimi. (4.baskı). (Editör: 1. Küçükahmet), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Ulusoy, A. (2014) Eğitim Psikolojisi, Ankara, Anı YayıncılıkYılmaz, F., & Babaoğlan, E. (2013). Discipline S ı n ı f Ö ğ retmenlerinin Disiplini Sa ğ lamada Kulland ı klar ı Ödül ve Ceza Yöntemleri ( Şırnak İ li Örne ğ i ). İlköğretim Online, 12(1), 36–51.Yılmaz, F., & Babaoğlan, E. (2013). Discipline Sınıf Öğretmenlerinin Disiplini Sağlamada Kullandıkları Ödül ve Ceza Yöntemleri (Şırnak İli Örneği). İlköğretim Online, 12(1), 36–51.