8. Sınıf Öğrencilerinin Çevre ve İklim Okuryazarlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2024, , 1 - 26, 30.06.2024

Samet Karakuş , Yavuz Akbaş

https://doi.org/10.47503/jirss.1456551

Abstract

Bu çalışmada, 8. sınıf öğrencilerinin çevre ve iklim okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre araştırılması ve öğrencilerin her iki okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada veriler 2021-2022 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde Türkiye’nin Trabzon ilinin dört farklı ilçesindeki devlet okullarında öğrenim gören 460 8. sınıf öğrencisinden toplanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak çevre ve iklim okuryazarlığı ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan veriler SPSS 23.0 paket programı ile çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde tek örneklem t testi, bağımsız örneklem t testi, ANOVA, Çoklu Regresyon Analizi, Pearson Korelasyon Momentler Çarpımı gibi istatiksel yöntemlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda 8. sınıf öğrencilerinin çevre ve iklim okuryazarlıklarının iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin çevre ve iklim okuryazarlıklarının cinsiyete göre farklılaştığı, anne-baba eğitim durumu, ortalama aile gelir durumu, iklim okuryazarlıkları ile iklimle ilgili bilgi edindikleri en temel kaynak ve ders arasında farklılaşma olmadığı saptanmıştır. Çevre ve iklim okuryazarlığı ölçekleri arası ilişkiye bakıldığında ölçekler arasında düşük düzeyde ancak pozitif bir ilişki bulunmuştur. Öğrencilerin iklim okuryazarlığı ölçeğinin alt boyutları ile çevre okuryazarlıklarını ne kadar yordadığını ortaya çıkarmak amacıyla yapılan çoklu regresyon analizi sonucu iklimsel bilgi, iklimsel farkındalık ve iklimsel bilinç değişkenlerinin çevre okuryazarlığını % 8 oranında yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Çevre, İklim, Çevre Okuryazarlığı, İklim Okuryazarlığı

Examining the Relationship Between Environmental and Climate Literacy of 8th Grade Students

Abstract

In this study, it was aimed to investigate the environmental and climate literacy levels of 8th grade students according to various variables and to examine the relationship between both literacies of students. I In this study, correlational research method, one of the quantitative research methods, was used. The data were collected from 460 8th grade students studying in public schools in four different districts of Trabzon province of Turkey in the second semester of 2021-2022 academic year. Environmental and climate literacy scales were used as data collection tools in the study. The data collected within the scope of the research were analysed with SPSS 23.0 package programme. Statistical methods such as one sample t test, independent sample t test, ANOVA, Multiple Regression Analysis, Pearson Correlation Product Moment were used in the analysis of the data. As a result of the study, it was determined that 8th grade students' environmental and climate literacy was at a good level. In addition, it was determined that the environmental and climate literacy of the students differed according to gender, and there was no difference between the education level of parents, average family income, climate literacy and the main source and course from which they obtained information about climate. When the relationship between environmental and climate literacy scales was analysed, a low level but positive relationship was found between the scales. As a result of the multiple regression analysis conducted to reveal how much the sub-dimensions of the climate literacy scale predicted the environmental literacy of the students, it was concluded that climatic knowledge, climatic awareness and climatic consciousness variables predicted environmental literacy by 8%.

Keywords

Environment, Climate, Environmental Literacy, Climate Literacy

References

• Ağıralan, E. & Sadioğlu, U. (2021). İklim değişikliği farkındalığı ve toplum bilinci: İstanbul örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 627-654. https://doi.org/10.18037/ausbd.959287
• Ağtaş, B., Bektaş, O., & Güneri, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik tutum düzeylerinin belirlenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 4(1), 66-85.
• Akbaş, Y. & Koca, H. (2022). Klimatoloji (iklim) okuryazarlığı. R. Sever (Ed.) Eğitimde coğrafya okuryazarlığı-1 içinde ss.178-223, PegemA.
• Akıllı, M., & Genç, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlığı alt boyutlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 81-97. https://doi.org/10.19126/suje.87773
• Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. & Yılmaz, A. (2008). A survey on Turkish elementary school students' environmental friendly behaviours and associated variables. Environmental Education Research, 14(2), 129 – 143. https://doi.org/10.1080/13504620802051747
• Altınöz, N. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri. [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Arnon, S., Orion, N. & Carmi, N. (2015). Environmental literacy components and their promotion by institutions of higher education: an Israeli case study. Environmental Education Research, 21(7), 1029-1055, https://doi.org/10.1080/13504622.2014.966656
• Arslan, K., & Görgülü-Arı, A. (2021). İklim okuryazarlığına yönelik ortaokul öğrencilerinin kendilerini algılama düzeyleri. Sürdürülebilir Çevre Dergisi, 1(2), 1-12.
• Atasoy E.(2005). Çevre için eğitim: İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma [Yayımlanmamış Doktora Tezi].Uludağ Üniversitesi.
• Atik A.D. & Doğan Y. (2019). Lise öğrencilerinin küresel iklim değişikliği hakkındaki görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 3(1), 84-100.
• Aydın, F. & Çepni, O. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Karabük ili örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 189-207.
• Aydın, F., Kaya, H., & Kaya, H. (2011). Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 229-257.
• Barak, B. & Gönençgil, B. (2020). Dünya’da ve Türkiye’de ortaokul öğretim programlarının iklim değişikliği eğitimi yaklaşımına göre karşılaştırılması. Coğrafya Dergisi, 40, 187-201. https://doi.org./10.26650/JGEOG2019-0039
• Bedford, D. (2016). Does climate literacy matter? A case study of U.S. students’ level of concern about anthropogenic global warming. Journal of Geography, 115(5), 187-197. https://doi.org/10.1080/00221341.2015.1105851
• Benegal, S. & Scruggs, L. (2016). Economic conditions, perceived economic well-being and perceptions of climate change. Oxford Encyclopedia of Climate Change Communication, Oxford University Press.
• Bilim, İ. (2012). Sürdürülebilir çevre açısından eğitim fakültesi öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. & Köklü, N. (2014). Sosyal bilimler için istatistik (15th Edition).Pegem Akademik
• Cincera, J. Kroufek, R. & Franz X. Bogner (2022). The perceived effect of environmental and sustainability education on environmental literacy of Czech teenagers. Environmental Education Research, 29(9), 1276-1293.
• Chu, H-E., Shin, D.H. & Lee, M.N. (2006). Korean students’ environmental literacy and variables affecting environmental literacy and variables affecting environmental literacy. In S.Wooltorton and D. Marinova (Eds.) Sharing Wisdom for Our Future: Enviromental Education in Action. Proceedings of the 2006 Conference of the Australian Association for Environmental Education.
• Cohen, J. (1962). The statistical power of abnormal-social psychological research: a review. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 65(3), 145.
• Demirezen, S. & Kaya, E. (2022). Sosyal bilgiler ve fen bilimleri öğretim programı ve ders kitaplarında çevre konuları. International Journal of Education and New Approaches, 5(2), 240-265. https://doi.org/10.52974/jena.1200514
• Derman, A. & Hacıeminoğlu, E. (2017). Sürdürülebilir gelişme için eğitim bağlamında sınıf öğretmenlerinin çevre okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 81-103.
• Erdoğan, M., & Ok, A. (2011). An assessment of Turkish young pupils’ environmental literacy: A nationwide survey. International Journal of Science Education, 33(17), 2375–2406. http://doi.org/10.1080/09500693.2010.550653
• Erdoğan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviors [Doctoral dissertation] Middle East Technical University.
• Ergin, S. (2013). İlköğretim öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Fang, Wei-Ta, Arba'at Hassan, Ben A. LePage (2023). The living environmental education: sound science toward a cleaner, safer, and healthier future. Sustainable Development Goals Series. Springer. doi:10.1007/978-981-19-4234-1. ISBN 978-981-19-4233-4. OCLC 1346984545. S2CID 252640423.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). Mc Graw HIll.
• George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows step by step. A simple study guide and reference (10. Baskı)
• Goodale, T. (2021). “multivariate Analysis of the Impact of Gender and College major on Student levels of Environmental Concern and Knowledge.” International Electronic Journal of Environmental Education 11 (1):1–12. doi:10.18497/iejeegreen.713165.
• Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. ve Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. İlköğretim Online, 6(3), 452-468.
• Güler, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi ve öğrencilerin okuryazarlığı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Görgülü Arı, A. & Arslan, K. (2020). İklim okuryazarlığı ölçeği geliştirme çalışması. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 13(82) 147-174. http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.44072
• Guedes, G. R., Hora, A. M., Dias, C. A., Braga, E. O., & Soares, M. M. (2012). Critical evaluation of the New Environmental Paradigm scale in low developing settings. In G. R.
• Guedes, G. R., & Carmo, R. L. (2012). Socioeconomic and residential differences in environmental perception and behavior: Insights from metropolitan Brazil. In L. Turunen & A. Koskinen (Eds.), Urbanization and the global environment (pp. 109-138). Nova Publishers.
• Gülsevinçler, D. (2017). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Huck, S.W. (2012). Reading statistics and research (6th Edition). Pearson
• Hunter, R. H., & Jordan, R. C. (2022). The effects of educator’s level of environmental literacy on their issue identification practices. Environmental Education Research, 28(5),767-785.
• IPCC. (2023). Summary for policymakers. In Lee, H., & Romero, J. (Eds.), Climate change 2023: Synthesis report. A Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Contribution of Working Groups I, II and III to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change.https://www.ipcc.ch/report/ar6/syr/downloads/report/IPCC_AR6_SYR_SPM.pdf
• İstanbullu, R. A. (2008). Investigation of environmental literacy of sixth grades at a private school. [Unpublished Master Thesis]. Middle East Technical University.
• Johnson, M. F., Hannah, C., Acton, L., Popovici, R., Karanth, K. K., & Weinthal, E. (2014). Network environmentalism: Citizen scientists as agents for environmental advocacy. Global Environmental Change, 29, 235–245. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2014.10.006
• Johnston, J. D. (2020). Climate change literacy to combat climate change and its impacts. W. L. Filho, A. M. Azul, L. Brandli, P. G. Özuyar and T. Wall (Eds). In Encyclopedia of the un sustainable development goals (Climate Action) (pp.200- 212). Springer.
• Kablan, S.(2009). Ortaöğretim öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kadıoğlu, M. (Mart, 2008). Küresel iklim değişikliğine uyum stratejileri. [Bildiri]. Kar Hidrolojisi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Erzurum, Türkiye.
• Kapan, R. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin çevre okuryazarlığı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
• Karatekin, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Doktora Tezi].Gazi Üniversitesi.
• Karatekin, K., & Aksoy, B. (2012). Examination of teacher candidates of social studies’ environ-mental literacy level in terms of various variables. Turkish Studies–International Periodical forthe Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 1423–1438. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2858
• Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci merkezli öğretimin öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığı düzeyine etkisinin araştırılması. [Doktora Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Kıyıcı, F. B., Yiğit, E. A., & Darçın, E. S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trkefd/issue/21473/230150
• Kinslow, T., Troy D. Sadler & Hai T. Nguyen (2019) Socio-scientific reasoning and environmental literacy in a field-based ecology class, Environmental Education Research, 25:3, 388-410, DOI: 10.1080/13504622.2018.1442418
• Kuthe, A., Körfgen, A., Stötter, J. & Keller, L. (2019). Strengthening their climate change literacy: a case study adressing the weaknesses in young people’s climate change awareness. Applied Environmental Education & Communaciton, 19(4), 375-388. https://doi.org/10.1080/1533015X.2019.1597661
• Liefländer A.K. & F. X. Bogner (2018). Educational impact on the relationship of environmental knowledge and attitudes. Environmental Education Research, 24(4), 611-624. https://doi.org/10.1080/13504622.2016.1188265
• Liu, S. Y., Yeh, S. C., Liang S. W. Fang, W.T & Tsai, H.M. (2015). A national ınvestigation of teachers’ environmental literacy as a reference for promoting environmental education in Taiwan. The Journal of Environmental Education, 46(2), 114-132, DOI: 10.1080/00958964.2014.999742
• Marcinkowski T, Noh K, Erdogan M, & Sagy, G. (2011). Glimpses of climate literacy: climate literacy as assessed partially by a limited set of items from four recent national assessments of environmental literacy. Paper prepared for the workshop on climate change education in formal settings, K-14. Climate Change Education Roundtable, Board on Science Education, Division of Behavioral and Social Science and Education,
• McBride, B. B., C. A. Brewer, A. R. Berkowitz, & W. T. Borrie. 2013. Environmental literacy, ecological literacy, ecoliteracy: What do we mean and how did we get here? Ecosphere 4(5):67. http://dx.doi.org/10.1890/ES13-00075.1
• Meinhold, J. L., & Malkus, A. J. (2005). Adolescent environmental behaviors. Can knowledge, attitudes, and self-efficacy make a difference? Environment and Behavior, 37(4), 511-532. https://psycnet.apa.org/doi/10.1177/0013916504269665
• Miler, T., & Sladek, P. (2011). The climate literacy challenge. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(12), 150-156. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.02.021
• Negev, M. Gonen Sagy, Yaakov Garb, Alan Salzberg & Alon Tal (2008). Evaluating the environmental literacy of israeli elementary and high school students. The Journal of Environmental Education, 39(2), 3-20. https://doi.org/10.3200/JOEE.39.2.3-20
• Null, D.B., Kristiana Feeser, K. & Kurtzhals, G. (2021) An assessment of environmental literacy, behaviors, attitudes and lifestyle factors of college students. Journal of American College Health, DOI: https://doi.org/10.1080/07448481.2021.1975720
• Nunez, M., & Clores, M. (2017). Environmental literacy of K–10 student completers. International Journal of Environmental & Science Education, 12(5), 1195-1215. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1278161.pdf
• Nurwaqidah, S., Suciati, S., & Ramli, M. (2020). Environmental literacy-based on adiwiyata predicate at junior high school in Ponorogo. JPBI (Jurnal Pendidikan Biologi Indonesia), 6(3), 405-412. https://doi.org/10.22219/jpbi. v6i3.12468
• Ogunyemi, B., & Ifegbesan, A. (2011). Environmental literacy among preservice social studies teachers: a review of the nigerian experience. Applied Environmental Education & Communication, 10(1), 7-19. http://dx.doi.org/10.1080/1533015X.2011.549795
• Olofsson, A. & Ohman, S. (2006). General beliefs and environmental concern: Transatlantic Comparison. Environment and Behavior, 38(6), 768-790. https://doi.org/10.1177/0013916506287388
• Putri, S., Huda, E., & Nikmah, N. (2022). Education and climate change: the role of universities - Fernando M. Reimers, Springer, 2021. Australian Journal of Environmental Education, 1-3. https://doi.org/10.1017/aee.2022.35.
• Potter, G. (2009). Environmental education for the 21st century: where do we go now? The Journal of Environmental Education, 41(1), 22-33. https://doi.org/10.1080/00958960903209975
• Ramos, C., Costa, P.A., Rudnicki, T., et al. (2018). The effectiveness of a group intervention to facilitate posttraumatic growth among women with breast cancer. Psycho‐Oncology, (27), 258–264. https://dx.doi.org/10.1002/pon.4501
• Şerenli, E.(2010). Geleceğin çevre eğitimcilerinin çevre okuryazarlık bileşenlerine sahip olma düzeylerinin belirlenmesi(Muğla Üniversitesi Örneği),(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi.
• Spínola, H. (2020). Correlatıon between envıronmental lıteracy components (knowledge, attıtude and behavıor) ın madeıra ısland (portugal) 9th grade students. The Online Journal of New Horizons in Education 10,(1) 28-36.b https://www.tojsat.net/journals/tojned/articles/v10i01/v10i01-03.pdf
• Roth, C. E. (1992). Environmental literacy: Itsroots, evolution and directions in the 1990s. ED 348235. Retrieved October 5, 2012, from ERIC databases.
• Roth, C. E. (1968). Curriculum overview for developing environmentally literate citizens.(ERIC Reproduction Service No. ED 032982).
• Stapp, W. B., Bennett, D., Bryan, W., Fulton, J., MacGregor, J., Nowak, P., ... & Havlick, S. (1969). The concept of environmental education. Journal of environmental education, 1(1), 30-31.
• Schneiderhan-Opel, J, & F. X. Bogner (2020). “Future forest: Promoting biodiversity literacy by implementing Citizen science in the classroom.” The American Biology Teacher, 82(4), 234–240. https://doi.org/10.1525/abt.2020.82.4.234
• Shephard, K., J. Harraway, B. lovelock, S. Skeaff, l. Slooten, m. Strack, m. Furnari, & T. Jowett. (2013). “Is the environmental literacy of university students measurable?”. Environmental Education Research 20(4), 476–495.
• Sontay, G. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerle akranlarının çevre okuryazarlığı düzeylerinin karşılaştırılması. [Doktora tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Şahin, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlığı düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
• Şahin, N. (2020). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Şengül, H. (2023). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeyinin incelenmesi (Isparta ili örneği). [Yüksek Lisans Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Tabachnik, B. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6e éd.).Pearson.
• Tbilisi Declaration (1977). https://www.gdrc.org/uem/ee/tbilisi.html [Google Scholar]
• Tekbıyık, A. (2023). İlişkisel araştırma yöntemi. H. Özmen, O. Karamustafaoğlu (Eds). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (3 baskı) içinde (s.163- 178). PegemA.
• Treagust, D. F., Amarant, A., Chandrasegaran, A. L., & Won, M. (2016). A case for enhancing environmental education programs in schools: Reflecting on primary school students' knowledge and attitudes. International Journal of Environmental and Science Education, 11(12), 5591- 5612.https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1115645.pdf
• Shin, D., Chu, H., Lee, E., Ko, H., Lee, M., Kang, K., Min, B. & Park, J. (2005). An assessment of Korean students’ environmental literacy. Journal of Korean Earth Science Society, 26(4), 358-364.
• Sur, E. (2022). Okuryazarlık kavramı ve Türkiyede’ki okuryazarlık araştırmaları üzerine bir inceleme. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 445-467. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akef/issue/72486/1179947#article_cite
• Svobodova, S. & Chval, M. (2022). Environmental literacy of lower secondary school pupils in the Czech Republic. Journal of Biological Education, https://doi.org/10.1080/00219266.2022.2067213
• United Nations Environment Programme (2021). Adaptation Gap Report 2021. https://www.unep.org/adaptation-gap-report-2021
• UNFCCC. (1992) United nations framework convention on climate change. https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf
• UNFCCC. (2015). Decision 1/CP.21, in report of the conference of the parties on its twenty-first session, held in Paris from 30 November to 13 December 2015. Addendum Part two: Action taken by the Conference of the Parties at its twenty-first session (UFCCC/CP/2015/10/Add.1)
• Tikka, P.M., Kuitunen T. M., & Tynys M. S. (2000). Effects of educational background on students’ attitudes, activity levels, and knowledge concerning environment. The Journal of Environmental Education, 31, 12-9.
• TTKB (2023). İlköğretim kurumları haftalık ders çizelgesi. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/14104730_2023-43_Temel_Egitim_Ylkokul_Ortaokul.pdf
• Ulu Kalın, Ö. (2018). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi (Artvin il örneği). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(13), 155-170. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510012
• UNESCO (1978, October 14–26). The tbilisi declaration of the intergovernmental conference on environmental education, Tbilisi, Final Report. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000032763
• UN. (2015). Transforming our world: the 2030 agenda for sustainable development. A/RES/70/1. https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_70_1_E.pdf
• Ünal, M. (2023). The climate literacy levels of secondary school students and their opinions on climate change. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(4), 673-690. https://doi.org/10.14686/buefad.1346851
• Uzun, N. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma. [Doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Varışlı, T. (2009). Evaluating eight grade students’environmental literacy: the role of socio-demographic variables, master thesis. [Master thesis]. Middle East Techical University.
• Veron, D.E., Marbach-Ad, G., Wolfson, J. & Ozbay, G. (2016). Assessing climate literacy content in higher education science courses: distribution, challenges, and needs. Journal of College Science Teaching, 45(6), 43-49. http://dx.doi.org/10.2505/4/jcst16_045_06_43
• Yakar, H. (2019). Ortaokul düzeyinde iklim okuryazarlığı yeterliklerinin delphi tekniğiyle belirlenmesi [Doktora tezi].Gazi Üniversitesi