Soğan (Allium cepa var. cepa L.) insanlar tarafından kültürü yapılan ilk tarım bitkilerindendir.
Ülkemiz, soğanın birincil gen merkezlerinden birisidir. Binlerce yıldır Anadolu’da soğan tarımı yapılmaktadır.
Soğan, iki yıllık bir sebze olup ilk yıl tohumdan soğan oluşumu gerçekleşir ertesi yıl ise soğandan tekrar tohum
oluşumu sağlanarak yaşam döngüsü tamamlanmaktadır. Soğanın anavatanı olan ve aynı zamanda önemli bir
üretici olan ülkemizde çeşit ıslah çalışmaları yeterli düzeyde değildir. Bunun en önemli nedeni, tek yıllık
sebzelere göre soğanda ıslah sürecinin, neredeyse iki kat daha fazla sürmesidir. Islah kuruluşlarının; uzun süren,
yüksek maliyetli ve yoğun işgücü gerektiren soğan ıslah programları oluşturmaları hiçte kolay olmamaktadır.
Bu nedenle soğan ıslah programlarında tohum üretim süresinin kısaltılması büyük önem taşımaktadır. Son
yıllarda soğan ıslah programlarında farklı agronomik uygulamalar ve vernalizasyon şartları kullanılarak aynı yıl
içerisinde tohum üretimleri gerçekleştirilebilmektedir. Bu sürecin hızlandırılması amacıyla H2O2 gibi bazı
kimyasal uygulamalar yapılmaya başlamıştır. Ayrıca son yıllarda soğanda double haploid ıslah hatlarının elde
edilmesine yönelik olarak olumlu sonuçlar alınmaya başlanmıştır. Bu derleme çalışmasında, soğan ıslah
programlarında sürecin hızlanmasına yönelik olarak uygulanan bu tekniklerin etkileri ve etki mekanizmaları
sunulmuştur.
Onion (Allium cepa var. cepa L.) is one of the first agricultural plants cultivated by humans.
Turkey is one of the primary gene centers of onion. Onion has been cultivated in Anatolia for thousands of
years. Onion, which is a biannual vegetable, completes its life cycle by forming an onion from the seed in the
first year and a seed from the onion in the second year. Although Turkey, which is the gene centre of onions, is
also an important producer, variety breeding studies are not sufficient. The most important reason for this is that
the breeding process for onions takes almost twice as long as for annual vegetables. It is not easy for breeding
companies to create onion breeding programs that take many years, require high cost and labour intensive.
Therefore, shortening the seed production period is of great importance in onion breeding programs. In recent
years, seed can be produced in the same year by using different agronomic practices and vernalisation
conditions in onion breeding programs. Some chemical applications such as H2O2 have been started to
accelerate this process. In addition, in recent years, good results have begun to be obtained for the production of
double haploid breeding lines in onions. In this review, the effects of these techniques applied and their
mechanisms to accelerate the process in onion breeding programs are presented.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Horticultural Production |
Journal Section | Bahçe Bitkileri / Horticulture |
Authors | |
Early Pub Date | December 29, 2021 |
Publication Date | December 30, 2021 |
Submission Date | November 26, 2021 |
Acceptance Date | December 9, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 11 Issue: özel sayı |