Taşıma Gücü ve Oturma İncelemelerinde Menard Pressiyometre Deneyinin Uygulanması: Kuloğlu HES Regülatörü Yerinde Bir Örnek Çalışma (Kars, Türkiye)

Year 2014, , 73 - 102, 15.12.2014

Ali Kayabaşı

https://doi.org/10.24232/jeoloji-muhendisligi-dergisi.295315

Abstract

Bu çalışmada Aşağı Aras Havzası hidroelektrik
santrali (HES) projelerinden biri olan Kuloğlu regülatörüne aitiki sondajda
yapılan Menard presiyometre deneyleri değerlendirilmiş ve Menard presiyometresi
tanıtılmaya çalışılmıştır. Temel alanını kaplayan alüvyonda açılmış
sondajlardan SK-1 kuyusunda 8 adet, SK-2 kuyusunda ise 12 adet presiyometre
deneyi yapılmıştır. Sondaj kuyularının 20 ile 24. metrelerden sonra genişlemesi
ve çökmesi nedeniyle daha derinlerde deney yapılamamıştır. Alüvyonun homojen ve
heterojen olduğu kabulüyle, iki grup halinde oturma ve taşıma gücü
hesaplamaları yapılmıştır. Presiyometre deneyi oturma hesaplamalarının yanı sıra
temel biriminde anlık oturma hesaplaması da yapılmıştır. Deneyin
uygulanabildiği derinliklerden elde edilen veriler yardımıyla yapılan hesaplama
sonuçları, kabul edilebilir taşıma ve oturma sınırları içerisindedir. Gene aynı
hesaplamalar yardımı ile, yapı yükünden kaynaklı gerilimin derinlikle dağılımı belirlenmiştir.
Yapı yükünün oluşturacağı gerilim, 48 m derinlikte % 10 değerine düşmektedir. 20
ile 24. metrelerden sonra sondaj kuyularının çökmesi, genişlemesi ve yapı
yükünün oluşturacağı gerilimin daha derinlere devam etmesinden dolayı alüvyonun
tamamının kaldırılması önerilmiştir. Çalışmada ayrıca, Menard presiyometre
deneyinin su yapısı inşaat alanlarında uygulanması sırasında karşılaşılan sorunlara
da değinilmiştir.

Keywords

Aras Nehri, Kuloğlu, Menard Presiyometresi, Oturma, Taşıma gücü

References

• Agan, C., 2011. Investigation of bearing capacity changes of different clays by using the Menard pressuremeter tests. International Journal of the Physical Sciences Vol. 6(23), pp. 5454-5461.
• APAGEO., 2006. Menard Pressuremeter (G Type) operating instructions, 2006 edition.
• ASTM (American society for testing and materials)., 1994. Annual book of ASTM Standarts-Section 4, Construction, V. 0408 Soil and Rock; Building Stones. ASTM Publication, 978 pp.
• Baquelin, F., Jezequel, JF., Shields, DH., 1978. The Pressuremeter and Foundation Engineering. Trans Tech Publications, Clausthal-Zellerfeld, Germany, 617 pp.
• Briaud, J. L., Lytton, R.L., and Hung, J.T., 1983. Obtaining moduli from cyclic pressuremeter tests. Journal of Geotechnical Engineering (ASCE, 109 (NGT5): pp.657-665.
• Bozbey, İ., Togrol, E., 2009. Correlation of standart penetration test and pressuremeter data:a case study from Istanbul, Turkey. Bull Eng Geol Environ:505-515.
• Centre d’Etudes Mėnard, 1971. La mėthode des volumes relatifs. Notice D22-A71.
• Clarke, B.G., 1995. Pressuremeters in Geotechnical Design (1. Edition). Chapman&Hall, 2-6 Boundary Row, London SE1 8HN. UK, 364 pp.
• Coduto, D.P., (1999). Geotechnical Engineering Principles and Practices, Prentice-Hall, USA.
• Erdoğan, Hüseyin., 1980. Zemin ve Kaya Mekaniği Arazi Deneyleri. Mühendislik Jeolojisi Toplantısı-5.,9-14 Haziran 1980, Yalova Tesisleri, 98 s.