Anavatanı Hindistan olan maş fasulyesi türü, uzun yıllardan beri ülkemizde insan beslenmesinde kullanmak amacıyla yetiştirilmektedir. Bu araştırmada ülkemizde yetiştiriciliği yapılan maş fasulyesi yerel genotiplerinin ve yurt dışından temin edilen tescilli çeşitlerin tohum hasadı yapıldıktan sonra kalan kısımlarının yem olarak kullanılabilme potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme arazilerinde 2019 yılında, tesadüf blokları deneme deseninde faktöriyel düzenlemede üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada, 18 maş fasulyesi genotipi ve 4 adet tescilli çeşit (Jade-AU, Vidiyala, Partow ve Kalkınısh) kullanılmıştır. Bitki kısımları olarak, tohum hasadından sonra kalan gövde, yaprak ve bakla kabukları kullanılmıştır. Çalışmada asit deterjanlarda çözünen lif içeriği (ADF), nötr deterjanlarda çözünen lif içeriği (NDF), asit deterjanlarda çözünen lignin içeriği (ADL), selüloz, toplam sindirilebilir besin maddesi (TSBM), nisbi yem değeri (NYD) ve metabolik enerji (ME) parametreleri incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre genotiplerde NDF içeriği % 37.72-46.92, ADF içeriği % 24.40-34.11, ADL içeriği % 6.19-9.93, TSBM % 57.30 - 69.84, selüloz içeriği % 15.92-24.17, NYD 142.07-193.46 ve ME 8.61- 9.89 MJ kg-1 arasında değişmiştir. ADF, NDF, ADL ve selüloz içeriği bakla kabuklarında yüksek değerlere sahip olsa da, yem değerlerine ait sınıflandırmalar bakımından belirlenen değerler gövde kısmında tespit edilmiştir. TSBM, NBY ve ME özelliklerinde yaprak kısmı yüksek değerlere sahip olmuştur. Sonuç olarak en iyi yem değerleri bitki artıklarının gövde kısmında belirlenmiş olup, maş fasulyesi genotip ve çeşitler arasında 21 B 01 ile 27 S 08 genotiplerinde tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda maş fasulyesi genotiplerinin hayvan beslemede potansiyel bir yem olabileceği düşünülmektedir.
Mung bean species, whose origin is India, has been grown to use in human nutrition for many years in our country. The aim of this study, was determined to use as potential forage after genotypes, cultivated in Turkey, and varieties, obtained from foreign, harvest the residue. 18 genotypes and 4 registered mung bean varieties ((Jade-AU, Vidiyala, Partow ve Kalkınısh) were used as seed material in the study.The study was carried out at the Isparta University of Applied Sciences, Faculty of Agriculture experiment fields according to completely random plot trial design in factorial arrangement with three replications in 2019. The stems, leaves and pod wall remaining after the seed harvest were used as plant parts. It was examined asit detergent fiber content (ADF), nötr detergent fiber content (NDF), asit detergent lignin content (ADL), cellulose, total digestible nutrition (TDN), relative feed value (RFV) and metabolic energy (ME) parameters. According to obtained the data were varied between ADF content 24.40 -34.11%, NDF content 37.72 - 46.92%, ADL content 6.19 - 9.93%, TDN content 57.30 - 69.84%, cellulose content 15.92 - 24.17%, RFV 142.07 - 193.46 and ME 8.61 - 9.89 MJ kg-1. Although the ADF, NDF, ADL and cellulose content in the plant parts has high values in pod husk but, the desired values in terms of feed value were determined in stem part. Leaves were had high value in point of TDN, RFV and ME. As a result, the best forage values were determined in the stem part of the plant residues, and among the mung bean genotypes and cultivars, 21 B 01 and 27 S 08 genotypes were determined. According to the results obtained, mung bean genotypes are thought to be a potential feed in animal nutrition.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | January 26, 2022 |
Publication Date | January 26, 2022 |
Submission Date | March 12, 2021 |
Acceptance Date | October 12, 2021 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 19 Issue: 1 |