Content Validity of Secondary School Chemistry Course Common Exam Scenarios: 2023-2024 Example

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 93 - 120, 29.03.2025

Şengül Sarıkaya Gacanoğlu

https://doi.org/10.37995/jotcsc.1655327

Abstract

Exam scenarios have been published by the Ministry of National Education in order to increase the validity of the content of the exams taken by students studying in secondary education institutions in the 2023-2024 academic year and to ensure that students are consciously prepared for the exams. The objectives of the questions in the scenarios are specified in the explanations section of the scenarios. On the other hand, considering that students preparing for the exam are responsible for all objectives, it is important that the questions in the scenarios cover the objectives to a large extent. For this reason, this investigated to what extent the objectives stated in the common exam scenarios prepared for all grade levels for the 2023-2024 secondary school anatolian high school chemistry course overlap with the objectives of the 2018 Secondary School Chemistry Course Curriculum. Thus, it was tried to determine whether the scenarios provided content validity. The data obtained in this study, in which the document analysis technique was used, are presented as proportional and percentage values in the tables. It was concluded that the overlap rate of the achievements measured by the exam scenarios prepared according to the 2018 program in the 2023-2024 year with the achievements of the curriculum was 79%. This result shows that the scenarios provided content validity to a significant extent. The high content validity of scenarios shows that they have the potential to greatly support students preparing for the future exams according to these scenarios.

Keywords

chemistry course, exam scenarios, curriculum

Ortaöğretim Kimya Dersi Ortak Sınav Senaryolarının Kapsam Geçerliliği: 2023-2024 Örneği

Abstract

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2023-2024 yılında ortaöğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan öğrencilerin, öğrenim sürecinde girdikleri sınavların kapsam geçerliliğini artırmak ve öğrencilerin bilinçli bir şekilde sınavlara hazırlanmaları için sınav senaryoları yayımlanmıştır. Senaryolarda yer alan soruların hangi kazanımlara ait olduğu senaryolara ait açıklamalar kısmında belirtilmiştir. Diğer taraftan sınava hazırlanan öğrencilerin tüm kazanımlardan sorumlu olduğu düşünüldüğünde senaryolardaki soruların da kazanımları büyük ölçüde kapsaması önemlidir. Bu nedenle çalışmada, 2023-2024 yılı ortaöğretim anadolu lisesi kimya dersi için bütün sınıf seviyelerine yönelik hazırlanan ortak sınav senaryolarında yer alan soruların hazırlandıkları belirtilen kazanımların, 2018 yılı Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı kazanımlarının ne kadarı ile örtüştüğü araştırılmıştır. Böylece senaryoların kapsam geçerliğini sağlayıp sağlamadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Doküman analizi tekniğinin kullanıldığı bu çalışmada elde edilen veriler tablolarda oransal ve yüzdelik değerler olarak sunulmuştur. Çalışmada 2023-2024 yılında 2018 yılı programına göre hazırlanan sınav senaryolarının ölçtüğü kazanımların, öğretim programının kazanımları ile örtüşme oranının %79 olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç, senaryoların kapsam geçerliğini önemli oranda sağladığını göstermektedir. Hazırlanan senaryoların kapsam geçerliğinin yüksek olması, bu senaryolara göre sınavlara hazırlanan öğrencilere büyük ölçüde destek olabilecek potansiyele sahip olduğunu göstermektedir.

Keywords

kimya dersi, sınav senaryoları, öğretim programları

References

• Başkan, Z., & Alev, N. (2009). Kamu personeli seçme sınavında (kpss) çıkan soruların öğretmenlik meslek derslerine göre kapsam geçerliği. HAYEF Journal of Education, 6(1), 29-49.
• Birinci, D. K. (2014). Merkezi sistem ortak sinavlarinda ilk deneyim: Matematik dersi. Journal of Research in Education and Teaching [Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi], 3(2), 8-16.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). Sage Publications.
• Çoban, A., Aktaş, M., & Sülün, A. (2006). Biyoloji öğretim programının öss soruları açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 23-36.
• Çoban, A., Uludağ, N., & Yılmaz, A. (2006). Kimya dersinin lise programları ve ÖSS soruları açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 102-109.
• Çoban, A., & Hançer, A. (2006). Fizik dersinin lise programları ve ÖSS soruları açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Education Journal, 14(2), 431-440.
• Gacanoğlu, Ş. S., & Nakiboğlu, C. (2022). Yükseköğretim kurumları sınavında yer alan kimya sorularının 2018 yılı kimya dersi öğretim programı kazanımlarına göre analizi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 7(2), 217-242. https://doi.org/10.37995/jotcsc.2022.217
• Gacanoğlu, Ş. S. (2024). 2024 yılı yükseköğretim kurumları sınav sorularının kapsam geçerliliğinin belirlenmesi ve ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin 2024 yılı yükseköğretim kurumları sınavında yer alan kimya testi sorularına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 7(2), 217-242. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1541249
• Gültekin, İ., & Arhan, S. (2015). Seviye belirleme sınavında (SBS) Türkçe alanında sorulan soruların kapsam geçerliliği açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45(206), 69-96.
• Gür, R., Köroğlu, M., & Gür, E. (2023). Ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav matematik testindeki maddelerin hedef davranışlar bağlamında incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (68), 282-302. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1269002
• Kadayıfçı, G. (2007). Liselerde ve ÖSS sınavlarında sorulan Kimya sorularının programa uygunluğunun incelenmesi (Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Koğar, E. Y., & Aygün, B. (2015). Temel eğitimden orta öğretime geçiş sınavı (TEOG)’nın matematik temel alanına ait testlerin kapsam geçerliğinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(5), 667-680.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Öğretim Programları https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20181210295519019.01.2018%20Kimya%20Dersi%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (MEB) (2023). Millî Eğitim Bakanlığı Yazılı ve Uygulamalı Sınavlar Kılavuzu, https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_12/28140049_Milli_Egitim_Bakanligi_Yazili_ve_Uygulamali_Sinavlar_Kilavuzu.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024a). Merkezî Sistem Sınav Yönergesi. https://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/2244.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2024b). Öğretim Programları, https://tymm.meb.gov.tr/o gretim-programlari
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2025). Merkezi sitem sınavları, https://www.meb.gov.tr/meb_sinavindex.php
• Polat, S. (2020). Liselere giriş sistemi merkezi sınavı matematik alt testinin kapsam geçerliğinin belirlenmesi (Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Resmî Gazete. (2023). Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/09/20230909-2.htm
• Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (ODSGM). (2023a). 1. Dönem 1. Yazılı Örnek Soru Kitapçıkları, https://odsgm.meb.gov.tr/www/1-donem-1-yazili-ornek-soru-kitapciklari/icerik/1070
• Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (ODSGM). (2023b). 1. Dönem 2. Yazılı Örnek Soru Kitapçıkları 2023-2024, https://odsgm.meb.gov.tr/www/1-donem-2-yazili-ornek-soru-kitapciklari-2023-2024/icerik/1140
• Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (ODSGM). (2024a). 2. Dönem 1. Yazılı Örnek Soru Kitapçıkları 2023-2024, https://odsgm.meb.gov.tr/www/2-donem-1-yazili-ornek-soru-kitapciklari-2023-2024/icerik/1183
• Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (ODSGM). (2024b). 2. Dönem 2. Yazılı Sınavlara İlişkin Örnek Soru Kitapçıkları Yayımlandı, https://odsgm.meb.gov.tr/www/2-donem-2-yazili-sinavlara-iliskin-ornek-soru-kitapciklari-yayimlandi/icerik/1219
• Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) (2025). ÖSYM hakkında https://www.osym.gov.tr/TR,8789/hakkinda.html
• Yiğittir, S. (2013). Seviye belirleme sınavında (SBS) sosyal bilgiler alanında sorulan soruların kapsam geçerliği açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 43(197), 145-157.