Türkiye’de Asgari Ücret ile Enflasyon, Bölgesel Enflasyon, Açlık ve Yoksulluk Sınırı Arasındaki İlişki ve Bölgesel Asgari Ücret

Year 2022, Issue: 68, 107 - 131, 22.11.2022

Deniz Sevinç

https://doi.org/10.26650/mcd2022-1164349

Abstract

Türkiye’de asgari ücret düzeyinin enflasyon ile ilişkisi; enflasyonun altında kalıp kalmadığı uzun yıllardır tartışma konusudur. Asgari ücret düzeyinin bölgesel olarak belirlenmesi konusu da aynı şekilde gündemde olmuştur. Bunun yanında asgari ücret ile açlık ve yoksulluk arasında da bir ilişki olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, asgari ücret ile enflasyon, bölgesel enflasyon, açlık ve yoksulluk sınırı arasındaki ilişkinin tespit edilmesidir. Çalışmada 2005: S1-2022: S1 dönemleri arasında Türkiye’de asgari ücretin farklı versiyonları ile enflasyon, açlık ve yoksulluk sınırı ve bölgesel enflasyon arasındaki ilişki Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi ile incelenmiştir. Testin sonuçları, brüt asgari ücret ve işveren maliyeti ile ulusal enflasyon oranları ve açlık ve yoksulluk sınırları arasında çift taraflı nedensellik ilişkisini göstermektedir. Net asgari ücret ile asgari ücret artış oranı ise tüketici enflasyonunun nedeni değil iken, diğer değişkenlerle karşılıklı nedensellik ilişkisi içindedir. Bunun yanında sonuçlar, bölgesel olarak da farklılık göstermektedir. Bazı bölgelerde asgari ücretin bölge enflasyonun nedeni olduğu, diğer bölgelerde ise karşılıklı nedensellik ilişkisinin olduğu veya hiç nedensellik ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca bölgesel enflasyon oranları arasında zayıf bir yakınsamanın olduğu, bölgesel enflasyon oranlarının birbirinden farklı şekilde değişim gösterdiği bulunmuştur. Tüm bunlar neticesinde, açlık ve yoksulluk sınırları gözetilerek, bölgesel enflasyonun ve diğer bölgesel özelliklerin dikkate alınarak asgari ücretin bölgesel olarak düzenlenmesi önerilmektedir.

Keywords

Asgari ücret, enflasyon, bölgesel enflasyon, bölgesel asgari ücret, açlık sınırı, yoksulluk sınırı

The Relationship Between Minimum Wage and Inflation, Regional Inflation, Hunger and Poverty Threshold and Regional Minimum Wage in Turkiye

Abstract

The relationship between the minimum wage level and inflation in Turkey, whether it is below inflation or not, has been a matter of debate for many years. The regional determination of minimum wage levels has also come to the agenda. In addition, a relationship is thought to exist for minimum wage with the hunger and poverty thresholds. This study aims to determine the relationship minimum wage has with inflation, regional inflation, the hunger threshold, and the poverty threshold. The study examines the relationships the different versions of minimum wage have with inflation, the hunger threshold, and the poverty threshold alongside regional inflation in Turkey for the S1 2005-S1 2022 period using the bootstrapped Toda-Yamamoto causality test. The test results show bidirectional causality to exist among gross minimum wage, employer cost, and national inflation rates with the hunger and poverty thresholds. While net minimum wage and increased minimum wage rate do not cause consumer inflation, they do have a mutual causality relationship with the other variables. In addition, the results differ regionally. For example, minimum wage is determined to be the cause of regional inflation in industrially developed regions except İstanbul. In contrast, the minimum wage and regional inflations in Northern region of Central and Eastern Anatolia and Eastern Black Sea region, has a mutual causality relationship or no causal relationship at all. In addition, a weak convergence is found to be present for regional inflation rates, with these rates varying differently from one another. As a result, the suggestion can be made that minimum wage should be regulated regionally by considering regional inflation and other regional characteristics, as well as the hunger and poverty thresholds.

Keywords

Minimum wage, inflation, regional inflation, regional minimum wage, hunger threshold, poverty threshold

References

• Abdioğlu, Z. (2014). Ücret-fiyat spirali dinamiklerinin asimetrik etkisi: Türkiye örneği. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 36(1), 245-268. google scholar
• Agenor, P.-R. (1994). The labor market and economic adjustment. IMF Staff Papers, 43(2), 261-335. google scholar
• Akdaş, K., Bozma, G. ve Güney, A. (2020). Enflasyon ve işsizliğin yoksulluk üzerindeki etkisi: Türkiye düzey-1 bölgeleri örneği. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 973-996. http://doi. org/10.36543/kauiibfd.2020.042. google scholar
• Akgeyik, T. (2007). Asgari Ücrette Esnek Modelleme: Bölgesel Asgari Ücret Yaklaşımı (No: 46). İstanbul. google scholar
• Akgeyik, T. ve Yavuz, N. (2006). Türkiye’de asgari ücret, milli gelir ve işsizlik ilişkisi (ekonometrik bir analiz). Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, (49), 1-17. google scholar
• Akgül, O. ve Bükey, A. M. (2020). Türkiye’de enflasyon ile asgari ücretler arasındaki ilişki ve ücret-fiyat sarmalı. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (78), 257-282. http://doi.org/10.26650/JSPC.2020.78.0026. google scholar
• Akın, F. (2017). Asgari ücretteki artışın ekonomik etkileri. İş ve Hayat, 2(4), 139-154. google scholar
• Âlvarez, R. & Fuentes, R. (2018). Minimum wage and productivity: evidence from chilean manufacturing plants. Economic Development and Cultural Change, 67(1), 193-224. http://doi.org/10.1086/697557/ASSET/IM AGES/ LARGE/FGA1_ONLINE.JPEG. google scholar
• Askenazy, P. (2003). Minimum wage, exports and growth. European Economic Review, 47(1), 147-164. http://doi. org/10.1016/S0014-2921(02)00187-3. google scholar
• Aytekin, G., Mollavelioğlu, Ş. ve Çakar Dalgıç, B. (2011). Asgari ücret istihdamı arttırır mı? 1969-2008 Türkiye örneği. ODTÜ Gelişme Dergisi, 38(2), 147-166. google scholar
• Bai, J. & Ng, S. (2004). A PANIC attack on unit roots and cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1177. http://doi. org/10.1111/J.1468-0262.2004.00528.X google scholar
• Başkaya, Y. S. ve Özmen, M. U. (2013). Türkiye’de asgari ücret-üfe enflasyonu ilişkisi üzerine ampirik bir analiz. (No: 23). Ekonomi Notları. Ankara. https://www.tcmb.gov.tr. google scholar
• Batmaz, T. ve Yuruk, B. (2021). Savunma harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin simetrik ve asimetrik nedensellik analizi: Türkiye örneği (1985-2019). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 1764-1781. http://doi.org/10.30798/makuiibf.914932. google scholar
• Belke, M. & Al, İ. (2019). Türkiye’de bölgesel enflasyon yakınsaması: panel birim kök testlerinden kanıtlar. International Journal ofEconomics and Innovation, 5(2), 301-323. http://doi.org/10.20979/UEYD.601 832. google scholar
• Blanchard, O. J. (1986). The wage price spiral. Quarterly Journal of Economics, 101(3), 543-565. http://doi. org/10.2307/1885696. google scholar
• Breitung, J. (2000). The local power of some unit root tests for panel data. Advances in Econometrics, 15, 161-177. http://doi.org/10.1016/S0731-9053(00)15006-6/FULL/PDF. google scholar
• Breusch, T. S. & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review ofEconomic Studies, 47(1), 253. http://doi.org/10.2307/2297111. google scholar
• Brown, C. (1999). Minimum wages, employment, and the distribution of income. Handbook of Labor Economics, 3(2), 2101-2163. http://doi.org/10.1016/S1573-4463(99)30018-3. google scholar
• Busetti, F., Forni, L., Harvey, A. & Venditti, F. (2007). Inflation convergence and divergence within the european monetary union. International Journal of Central Banking, (June), 95-121. google scholar
• Campos-Vazquez, R. M. & Esquivel, G. (2020). The effect of doubling the minimum wage and decreasing taxes on inflation in Mexico. Economics Letters, 189, 109051. http://doi.org/10.1016/J.ECONLET.2020.109051. google scholar
• Card, D. ve Krueger, A. B. (1993). Minimum Wages and Employment: A Case Study ofthe Fast Food Industry in New Jersey and Pennsylvania (No: 4509). NBER Working Paper Series. Cambridge, MA. http://doi.org/10.3386/ W4509. google scholar
• Chang, Y. (2002). Nonlinear IV unit root tests in panels with cross-sectional dependency. Journal ofEconometrics, 110(2), 261-292. http://doi.org/10.1016/S0304-4076(02)00095-7. google scholar
• Choi, I. (2001). Unit root tests for panel data. Journal ofInternational Money and Finance, 20, 249-272. http://doi. org/10.1016/S0261-5606(00)00048-6. google scholar
• Coorey, S., Mecagni, M. & Offerdal, E. (1996). Disinflation in Transition Economies: The Role of Relative Price Adjustment (No. 96/138). IMF Working Paper. google scholar
• Cuong, N. V. (2011). Do minimum wage increases cause inflation? evidence from Vietnam. ASEAN Economic Bulletin, 28(3), 337-359. google scholar
• Çağlayan, Z. (2005). İşsizlik ve Bölgesel Gelir Dağılımı Eşitsizliğiyle Mücadele İçin “Yerel Asgari Ücret” Uygulaması. Ankara. https://www.aso.org.tr. google scholar
• Çelik, A. (2012). Ulusal istihdam stratejisi: ucuzluk, esneklik ve güvencesizlik. Ulusal İstihdam Stratejisi: Eleştirel Bir Bakış, Ulusal İstihdam Stratejisi Sempozyumu, Ankara: Türk-İş google scholar
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49(4), 1057. http://doi.org/10.2307/1912517. google scholar
• Fanti, L. & Gori, L. (2011). On economic growth and minimum wages. Journal of Economics, 103(1), 59-82. http:// doi.org/10.1007/S00712-011-0190-3. google scholar
• Gittings, R. K. & Schmutte, I. M. (2014). Getting handcuffs on an octopus: minimum wages, employment, and turnover. SSRN Electronic Journal. http://doi.org/10.2139/SSRN.2234118. google scholar
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica, 37(3), 424-438. http://doi.org/10.2307/1912791. google scholar
• Gül Yücel, K. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye’de asgari ücret uygulamasının karşılaştırmalı değerlendirilmesi. Politik Ekonomik Kuram, 3(2), 338-364. http://doi.org/10.30586/PEK.654807. google scholar
• Gümüş, İ. ve Akgüneş, A. O. (2020). Türkiye’de asgari ücretin makroekonomik değişkenlerle ilişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(2), 110-127. http://doi.org/10.11611/YEAD.742670. google scholar
• Güneş, Ş. (2007). Türkiye’de Asgari ücret ve ortalama ücret ilişkisi: bir koentegrasyon ve hata düzeltme analizi. Akdeniz İİBF Dergisi, 7(13), 185-199. google scholar
• Güriş, S., Çağlayan, A. ve Bülbül, E. (2020). Enflasyon yakınsamasının fourier birim kök testleri ile incelenmesi: kırılgan beşli örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(3), 85-92. google scholar
• Haan, J. (2010). Inflation differentials in the Euro area: A survey. J. Haan ve H. Berger (Ed.), The European Central Bank at Ten içinde (ss. 11-32). Berlin: Springer Berlin Heidelberg. http://doi.org/10.1007/978-3-642-14237-6_2/ TABLES/6. google scholar
• Hacker, R. S. & Hatemi-J, A. (2006). Tests for causality between integrated variables using asymptotic and bootstrap distributions: theory and application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500. http://doi.org/10.1080/00036840500405763. google scholar
• Hadri, K. (2000). Testing for stationarity in heterogeneous panel data. The Econometrics Journal, 3(2), 148-161. http://doi.org/10.1111/1368-423X.00043. google scholar
• Harris, R. D. F. & Tzavalis, E. (1999). Inference for unit roots in dynamic panels where the time dimension is fixed. Journal of Econometrics, 91(2), 201-226. http://doi.org/10.1016/S0304-4076(98)00076-1. google scholar
• Heemskerk, F., Voinea, L. & Cojocaru, A. (2017). Busting the Myth: The Impact of Increasing the Minimum Wage: The Experience of Romania (No. 8632). World Bank Policy Research Working Paper. Cambridge, MA. http:// doi.org/10.3386/W23451. google scholar
• Im, K. S., Pesaran, M. H. & Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53-74. http://doi.org/10.1016/S0304-4076(03)00092-7. google scholar
• Kargı, B. (2013). Ücret yapışkanlığı hipotezi’nin test edilmesi: Türkiye’de asgari ücret ve büyüme üzerine zaman serileri analizi (2005-2012). Çalışma ve Toplum Dergisi, (37), 183-210. google scholar
• Kaya, V. ve Yılmaz, Ö. (2006). Bölgesel enflasyon bölgesel büyüme ilişkisi: Türkiye için zaman serisi ve panel veri analizleri. İktisat İşletme ve Finans, 21(247), 62-78. http://doi.org/10.3848/IIF.2006.247.5972. google scholar
• Korkmaz, A. (2004). Bir sosyal politika aracı olarak Türkiye’de asgari ücret: 1951-2003. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 53-71. google scholar
• Korkmaz, A. ve Çoban, O. (2006). Emek Piyasasında asgari ücret, işsizlik ve enflasyon arasındaki ilişkilerin ekonometrik bir analizi: Türkiye örneği (1969-2006). Maliye Dergisi, (151), 16-22. google scholar
• Küçük, M. S. (2016). Asgari ücretin tespit yöntemleri bağlamında teorik tartışmalar ve bölgesel asgari ücret uygulaması. The Journal of International Scientific Researches, 1(2), 23-34. http://doi.org/10.23834/ISR JOURNAL.251523. google scholar
• Lemos, S. (2004). The Effect of the Minimum Wage on Prices (Discussion Paper No. 1072). SSRN Electronic Journal. Bonn, Germany: Elsevier BV. http://doi.org/10.2139/SSRN.524803. google scholar
• Lemos, S. (2009). Minimum wage effects in a developing country. Labour Economics, 16(2), 224-237. http://doi. org/10.1016/J.LABECO.2008.07.003. google scholar
• Levin, A., Lin, C. F. ve Chu, C. S. J. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1-24. http://doi.org/10.1016/S0304-4076(01)00098-7. google scholar
• Mehregan, N. & Rezaee, R. (2009). Does minimum wage cause inflation? Journal of Economic Research, 44(1). google scholar
• Odabaşıoğlu Gündoğdu, F. (2014). Merkezi ve Doğu Avrupa Geçiş ekonomilerinde enflasyonun parasal belirleyicileri: dinamik panel veri analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(3), 293306. google scholar
• Özgenç, N. (2013). Sürdürülebilirlik ve yoksulluk İlişkisi. (Yayımlanmamış aile ve sosyal politikalar uzmanlık tezi). T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. google scholar
• Pesaran, H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels (No. 0435). Cambridge Working Papers in Economics. google scholar
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. http://doi.org/10.1002/JAE.951. google scholar
• Pesaran, M. H., Ullah, A. & Yamagata, T. (2008). A bias-adjusted LM test of error cross-section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. http://doi.org/10.1111/J.1368-423X.2007.00227.X. google scholar
• Phillips, P. C. B. & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346. http://doi.org/10.1093/biomet/75.2.335. google scholar
• Rakıcı, C. ve Vural, T. (2011). Asgari ücret üzerindeki toplam vergi yükü ve asgari ücret tutarının anlamı. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2), 57-68. google scholar
• Sabia, J. J. (2015). Minimum wages and gross domestic product. Contemporary Economic Policy, 33(4), 587-605. http://doi.org/10.1111/COEP.12099. google scholar
• Sauer, R. (2018). The macroeconomics of the minimum wage. Journal of Macroeconomics, 56, 89-112. http://doi. org/10.1016/J.JMACRO.2018.01.003. google scholar
• Soyu Yıldırım, E., Demirtaş, C. ve Ilıkkan Özgür, M. (2022). Ekonomik, finansal ve politik risk ile büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Journal of Economic Policy Researches / İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 9(1), 165-186. http://doi.org/10.26650/JEPR1016857. google scholar
• Sunal, O. ve Sezgin Alp, Ö. (2015). Türkiye’de reel asgari ücretler ve reel gsyih değişmeleri arasındaki nedensellik ilişkisi: enflasyon oranına endekslenmiş bir nominal asgari ücret politikası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(1), 111-129. http://doi.org/10.16987/AUSBF.80017. google scholar
• Şahin, G. ve Aydın, H. İ. (2017). Türkiye düzey-1 bölgeleri için yoksulluk üzerine bir çözümleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 163-180. google scholar
• Tijdens, K. & van Klaveren, M. (2019). Understanding the Drivers of Minimum Wage-Setting: An Analysis of 146 Countries. 6th Conference of the Regulating for Decent Work Network. Geneva, Switzerland: WageIndicator. org. google scholar
• Toda, H. Y. & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal ofEconometrics, 66(1-2), 225-250. http://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8 google scholar
• Tunay, K. B. & Silpagar, A. M. (2008). Türkiye’de bölgesel enflasyon yakınsamasının analizi. Oneri, 8(29), 177186. http://doi.org/10.14783/MARUONERI.683198. google scholar
• Tüleykan, H. (2019). Asgari ücret zammının enflasyon ve işsizlik üzerine etkilerinin değerlendirilmesi Türkiye örneği (1988-2018). 3. Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 205-221. http://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.03.1085. google scholar
• Uzunoğlu, B. (2021). Yoksulluk sınırı şartlarında asgari ücret politikasının değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. google scholar
• Yeşilyurt, F. (2014). Bölgesel enflasyon yakınsaması: Türkiye örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14(2), 305-314. google scholar
• Yıldırım, Z. (2015). Relationships among labour productivity, real wages and inflation in Turkey. Economic Research-Ekonomska Istrazivanja, 28(1), 85-103. http://doi.org/10.1080/1331677X.2015.1022401. google scholar
• Yükseler, Z. (2010). Bölgesel asgari ücret: gerekçeleri, uygulama stratejisi ve etkileri, (Çevrimiçi), https://www. researchgate.net, (Erişim: 26.07.2022). google scholar