Examination of Science Communication in Commercial Films Broadcasted on Television Channels

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 82 - 102, 30.06.2023

Nilgün Karaca , Ergün Erdem Mustafa Deniz Osman Yurtcu

Öz

In this study, how science communication is represented in TV commercials was examined. Advertisements broadcast on television contribute to science communication when considering the features such as appealing to all age groups and audiences and broadcasting on the screens by repeating frequently. In the research, it is aimed to examine how scientific processes, science and scientists are expressed in commercials broadcast on television and how they take place in advertisements. In the research, five commercial films broadcast on television channels between the years 2019-2021 and selected by random sampling were analyzed by semiotic analysis method. In the commercials, it has been seen that the photosynthesis equation is shown in detail, scientific visuals of microscopic creatures are included, controlled experimental setups are explained, and scientific words such as carbon dioxide emission and oxygen production are mentioned. It has been observed in commercials that scientists conduct experiments using laboratory materials and gradually visualize scientific processes. With this study, it has been observed that the most effective and easiest way to establish a connection between society and science in terms of science communication is commercials broadcast on television channels. It is thought that these commercial films will contribute to creating a scientifically literate society by introducing the product to every segment of the society, while also explaining the scientific processes. For this reason, it is suggested that scientific terms should be presented in a simple way that individuals can understand, and it is suggested that more space should be given to science communication in advertisements so that the society can contribute to scientific literacy.

Anahtar Kelimeler

Science, science communication, advertisement, science literacy

Televizyon Kanallarında Yayınlanan Reklam Filmlerinde Bilim İletişiminin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, televizyonlarda yayınlanan reklam filimlerinde bilim iletişimin nasıl temsil edildiği incelenmiştir. Televizyonda yayınlanan reklamlar filmlerinin her yaş grubuna ve kitleye hitap etmesi, sıklıkla tekrarlanarak ekranlarda yayınlanması gibi özellikleri düşünüldüğünde bilim iletişimine katkı sağlamaktadır. Araştırmada televizyonda yayınlanan reklam filmlerinde bilimsel süreçlerin, bilimin ve bilim insanlarının nasıl ifade edildiği ve reklamlarda nasıl yer edindiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada 2019-2021 yılları arasında televizyon kanallarında yayınlanan ve rastgele örneklem yolu ile seçilen beş reklam filmi göstergebilim analiz yöntemi ile analizi yapılmıştır. Reklam filmlerinde, fotosentez denkleminin detaylı şekilde gösterildiği, mikroskobik canlıların bilimsel görsellerinin yer aldığı, Kontrollü deney düzeneklerin açıklandığı, karbondioksit salınımı, oksijen üretimi gibi bilimsel kelimelerden bahsedildiği görülmüştür. Bilim insanlarının laboratuar malzemelerini kullanarak deneyler yaptığı, bilimsel süreçlerin aşamalı şekilde görselleştirdiği reklam filimlerinde gözlemlenmiştir. Bu çalışma ile toplumla bilim arasında bilim iletişimi açısından bağ kurmanın en etkili ve kolay yolun televizyon kanallarında yayınlanan reklam filmleri olduğu gözlemlenmiştir. Bu reklam filmleri ile toplumdan her kesime ürünü tanıtırken bilimsel süreçleri de anlatarak bilim okuryazarı toplum oluşturmakta katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle reklamlarda bireylerin anlayabileceği basitlikte bilimsel terimler sunulmalı ve toplumun bilimsel okuryazarlığa katkı sağlaması için reklamlarda bilim iletişimine daha çok yer verilmesi gerektiği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilim, Bilim iletişimi, Bilim okuryazarlığı, Reklam

Kaynakça

• Akoğlu, O. (2010). Bilim İletişimi: Önemi, Yöntemleri, Araçları ve TÜBİTAK’ın Bilim ve Toplum Çalışmaları (Başuzmanlık Tezi, TÜBİTAK Popüler Bilim Yayınları Müdürlüğü, Aralık, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir. [Türkçe Tez]
• Albayrak, E. S. (2019). Sosyal Ağlar ve Modern İnsanın Yalnızlaşması: Coca Cola Reklam Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 18; 929-942. [Türkçe Makale]
• Civelek M., Oğuz T. (2020). Göstergebilimin Kuramsal Açıdan İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Alanya Akademik Bakış, 4(3), Sayfa No.771-787. [Türkçe Makale]
• Dalaylı, F. Ü. (2017). Reklamlar ve İdeoloji: Bilboard ve İnternet Reklamlarını Gösterge Bilimsel Açıdan Yeniden Okumak. 3nd International Congress on Political, Economic and Social Studies. 9(11), 200. [Türkçe Makale]
• Demirci, K. (2016). Gerçeklik ve Fantezi Arasındaki Dönüştürücü Olarak Reklam: İş Bankası Reklamları Örneği. Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 3 (2); 99-123. [Türkçe Makale]
• Ertürk, K. L. (2008). Bilimsel Bilginin Görünürlüğü: Hacettepe Üniversitesi’nde Açık Erişim Farkındalığı . Türk Kütüphaneciliği, 24 (1) , 63-93. [Türkçe Makale]
• Hayes, R. & Grossman, D. (2010). Bilim İnsanının Medya Rehberi. 3. baskı. Ankara: TÜBİTAK. [Türkçe Kitap]
• Kırel, S. (2007). Televizyonda Yayınlanan Reklam Filmlerinde Bilimin ve Bilim Yapanların Sunumunun Tartışılması Bağlamında Örnek Bir İnceleme: DYO Nano Reklamı. İstanbul Kültür Üniversitesi Dergisi. 5(4); 34-50. [Türkçe Makale]
• Özdemir, Ş. ve Koçer, D. N. (2020). 21. Yüzyılda Türkiye’nin Bilim İletişimi Uygulamaları Üzerine Bir Çalışma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 18 (Özel Sayı); 373-392. [Türkçe Makale]
• Öztekin, H. ve Şahin, M. (2020). Medyanın Bilimle İmtihanı: Türkiye’de Gazetelerde Yer Alan Bilim Haberleri Üzerine Bir İnceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 33; 178-197. [Türkçe Makale]
• Şahin, M. (2020). İklim Değişikliği ve Bilim Gazeteciliği: Avustralya Yangınları Haberlerinde Bilim İzi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 8 (2), 1011-1030. [Türkçe Makale]
• Uçak, N. Ö., & Al, U. (2009). Bilimsel iletişimin zamana göre değişimi: Bir atıf analizi çalışması. Bilgi Dünyası. 10(1), 1-22. [Türkçe Makale]
• Utma, S. (2015). Bilim iletişimi ve bilim gazeteciliği: Ege üniversitesi haber ajansı örneğinde üniversitelerde bilim haberlerinin üretilmesine yönelik bir inceleme. (Yayınlanmış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir. [Türkçe Tez]
• Utma, S. (2017). Bilimsel Okuryazarlık: Bilim İletişimi ve Medyadaki Bilim Haberlerini Doğru Okumak. Journal Of International Social Research, 10(50). [Türkçe Makale]