Turist Rehberlerinin Duygusal Zekâ ile Rehberlik Stilleri İlişkisi

Year 2019, Volume: 14 Issue: 56, 536 - 548, 31.10.2019

Nazli Örnek , Nilgün Avcı

Abstract

Çalışmanın amacı, turizmde en önemli aktörlerden
biri olan turist rehberlerinin duygusal zekâ yetilerini belirlemek,
mesleklerini icra ederken kullandıkları rehberlik stillerini tespit etmek ve
bunlar arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda, öncelikle mevcut
yazındaki konu ile ilgili literatür taranmış, sonrasında ise konuya yönelik birincil veri
elde etmek amacıyla anket tekniği ile veri toplanmıştır. Araştırmanın evrenini
TUREB’ten alınan bilgilere göre 2017 yılının Ocak ayı itibariyle Türkiye’de
bulunan 10.189 turist rehberinden eylemli olarak görev yapan 6.504 turist
rehberi oluşturmaktadır. Anketler, 2017 yaz sezonundan itibaren beş ay boyunca uygulanmış
ve çalışma sonucunda kullanılabilir 381 anket elde edilmiştir. Araştırmada,
turist rehberlerinin Sosyal Yeterlilik boyutu ile Sorumluluklarının Farkında
Olan Rehberlik Stili (RS), Müşteri Öncelikli RS, Gelişmiş İletişimsel Yeteneğe
Sahip RS arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
Ayrıca araştırmanın bir diğer önemli bulgusu ise elde edilen boyutların
demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesidir.
Turist rehberlerinin cinsiyetleri ile duygusal zekâ yetenekleri arasında
farklılık gözlenmezken, rehberlik stilleri ile cinsiyetleri arasında farklılık
saptanmıştır. Ayrıca iki ölçekten elde edilen boyutların eğitim durumu, yaş,
rehberlik mesleğini icra etme yılları, lisans eğitimi gibi değişkenlere göre
farklılık gösterdiği elde edilen bulgular arasındadır. Çalışmanın sonuçlarının
literatüre ve uygulamaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords

Turist Rehberliği, Rehberlik Stilleri, Duygusal zeka

References

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (7. baskı). İstanbul: Sakarya Kitabevi.
• Ap, J. ve Wong, K. F. (2001). Case study on tour guiding: professionalism, issues and problems. Tourism Management, 22(5), 551-563.
• Aysin, N. (2018). Turist Rehberlerinin Duygusal Zekâ ile Rehberlik Stilleri İlişkisi. (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bar-On, R., Brown, J. M., Kirkcaldy, B. D. ve Thome, E. P. (2000). Emotional expression and implications for occupational stress; an application of the Emotional Quotient Inventory (EQ-i). Personality and Individual Differences, 28(6), 1107-1118.
• Bar-On, R. (2012). The impact of emotional intelligence on health and well-being: Emotional intelligencenew persceptions and applications. Croatia: InTech Europe, 29-50.
• Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. The Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95.
• Benjamin, L. ve Flynn, F. J. (2006). Leadership style and regulatory mode: value from fit? Organizational Behavior and Human Decision Processes, 100(2), 216-230.
• Bilgin, İ. ve Bahar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 19-38.
• Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 73-114.
• Clark, R. A., Hartline, M. D. ve Jones, K. C. (2009). The effects of leadership style on hotel employees' commitment to service quality. Cornell Hospitality Quarterly, 50(2), 209-231.
• Cohen, E. (1985). The tourist guide: the origins, structure and dynamics of a role. Annals Of Tourism Research. 12(1), 378-398.
• Coldren, J. ve Hively, J. (2009). Interpersonal teaching style and student impression formation. College Teaching, 57(2), 93-98.
• Cooper, R. K. ve A. Sawaf (2000). Liderlikte duygusal zekâ, (Z. B. Ayman ve B. Sancar, Çev.), Üçüncü Basım, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zekâ ilişkisi ve duygusal zekâ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 23-48.
• Dahles, H. (2002). The politics of tour guiding ımage management in Indonesia, Annals of Tourism Research, 29(3), 783-800.
• Darling, N. ve Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychological Bulletin, 113(3), 487-496.
• Doğan, S. ve Şahin, F. (2007). Duygusal zekâ: tarihsel gelişimi ve örgütler için önemine kavramsal bir bakış. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 231-252.
• Fernandez, C. S. (2007). Emotional intelligence in the workplace. Journal of Public Health Management and Practice, 13(1), 80-82.
• Geva, A. ve Goldman, A. (1991). Satisfaction measurement in guided tours. Annals of tourism Research, 18(2), 177-185.
• Goleman, D. (1999). Duygusal zekâ neden IQ'dan daha önemlidir?. (B. Seçkin Yüksel, Çev.), Onikinci Basım, İstanbul: Varlık.
• Grönroos, C. (1978). A service‐orientated approach to marketing of services. European Journal of Marketing, 12(8), 588–601.
• Holloway, J. C. (1981). The guided tour: a sociological approach, Annals of Tourism Research, 8(3), 377-401.
• Hu, W. ve Wall, G. (2012). Interpretative guiding and sustainable development: A framework. Tourism Management Perspectives, 4, 80-85.
• Köroğlu, Ö. ve Türkmen, M.T., (2017). Turist rehberlerinin duygusal zekâ düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma, Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 107-122.
• Lopez, E. M. (1980). The effect of leadership style on satisfaction levels of tour quality. Journal of Travel Research, 18(4), 20-23.
• Mayer, J. D. ve Salovey P. (1993). The intelligence of emotional intelligence, Elsevier, 17(4), 433-442.
• Mayer, J. D., Salovey, P., Caruso, D. R. ve Sitarenios, G. (2001). Emotional intelligence as a standard intelligence. American Psychological Association, 1(1), 232-242.
• Min, J. C. (2010). Tour guides emotional intelligence in relation to demographic characteristics. African Journal of Business Management, 4(17), 3730-3737.
• Min, J. C. (2012). A short-form measure for assessment of emotional intelligence for tour guides: Development and evaluation. Tourism Management, 33(1), 155-167.
• Min, J. C. (2014). The relationships between emotional intelligence, job stress, and quality of life among tour guides. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 19(10), 1170-1190.
• Salovey, P., ve Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211.
• Schmidt, C. J. (1979). The guided tour: Insulated adventure. Urban life, 7(4), 441-467.
• Şahin, İ. ve Güzel, F.Ö. (2017). Turist rehberliğinde duygusal zekâ. F. Ö. Güzel, V. Altıntaş ve İ. Şahin (Ed.), Turist Rehberliği Araştırmaları: Öngörüler ve Uygulamalar, Ankara: Detay Yayıncılık, 161-196.
• Tsaur, S. H. ve Teng, H. Y. (2017). Exploring tour guiding styles: The perspective of tour leader roles. Tourism Management, 59, 438-448.
• Turist Rehberleri Birliği (TUREB), (2018). URL: http://tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/, Erişim Tarihi: 15.03.2018.
• Urry, J. (2009). Turist bakışı. (Çev. E. Tataroğlu ve İ. Yıldız, Çev.). Ankara: BilgeSu.
• Wong, J. Y. ve Wang, C. H. (2009). Emotional labor of the tour leaders: An exploratory study. Tourism Management, 30(2), 249-259.
• Wong, J. Y., ve Lee, W. H. (2012). Leadership through service: An exploratory study of the leadership styles of tour leaders. Tourism Management, 33(5), 1112-1121.
• Word Federation of Tourist Guide Association (WFTGA), (2003). What is a tourist guide? URL: http://www.wftga.org/tourist-guiding/what-tourist-guide, Erişim tarihi: 25.06.2019.
• Yıldız, R., Kuşluvan, S. ve Şenyurt, Y. (1997). Turist rehberliği öğretiminde yeni bir model: Nevşehir turist rehberliği bölümü programı ve değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Nevşehir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Hafta Sonu Semineri IV, 9-14.
• Yılmaz, Y. ve Yılmaz, Y. (2005). Parametrik olmayan testlerin pazarlama alanındaki araştırmalarda kullanımı: 1995-2002 arası yazın taraması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 177-199.
• Zhang, L. F. (2009). From conceptions of effective teachers to styles of teaching: Implications for higher education. Learning and Individual Differences, 19(1), 113-118.